היינט כ' אדר איז די יארצייט פון הרה"ק ר' רפאל ב"ר שמואל מ'קאשוי.
די רבי ז"ל איז געווען א שטארק באקאנטע פערזענליכקייט אין די יהדות החרדית, געוויסע האבן אנדערע בליקן אויף איהם באזירט אויף דעת תורתו אדער זיינע אקטן ביי פארשידענע מערכות בישראל וואס לויט זיי האט ער נישט געטאן ריכטיג.
איך בין נאכנישט געווען געבוירן אדער געווען א קליין קינד ביי אלע פון די מערכות וואס ער האט געפירט מילא קען איך נישט אריינרעדן, וואס איך ווייס יא איז מיין פערזענליכע בליק באזירט אויף מיינע פערזענליכע זכרונות פונעם רבי'ן זי"ע.
עס וועט מיר קיינמאל נישט ארויסגיין פון זכרון זיין ליבליכע שמייכל, זיין צהלת פנים ביים אויפנעמען סיי וועמען, פון א קליין קינד ביז א זקן מופלג, זיין זהירות בכבוד הבריות עד להפליא, זיינע תפילות מיט אזא השתפכות הנפש כבן המתחטא לפני אביו.
עס וועט מיר קיינמאל ארויסגיין פון זכרון דעם לעצטן מאל איך האב געהערט זיין שטימע, געווען איז עס א' סליחות כ'געדענק נישט וועלכע יאר, דער רבי איז שוין געווען בערוב ימיו און שטארק אפגעשוואכט, אבער זיך איבערגעשטרענגט למעלה מכוחותיו צו זאגן דעם קדיש, איי די ווארימע נוסח, די געוואלדיגע מתיקות, געזאגט מיט אזא פשטות און אריגינעלקייט איז זיך צוגאנגען אין אלע גלידער און איז נאך קונה שביתה דארט ביזן היינטיגן טאג.
אוי הייליגע רבי, דאס הארץ בענקט, עס וויל זיך אזוי שטארק צוריקדרייען דעם זייגער צו די אמאליגע צייטן זוכה זיין נאך איינמאל צו כאפן א בליק אויף די ליכטיגע צורה, נאך איין מאל אדורכגיין א קוש טאן די האנט ביים גוט שבת זאגן, נאך איין מאל א קוק צו טאן ווי קדושה און צדקות איז איינגעהילט אין אזא פשטות וענווה.
זאל דעם רבי'נס זכות מגין זיין אויף זיינע תלמידים וחסידים און פאר גאנץ כלל ישראל, און זאל זיין זכרון פאראייביגט ווערן דורך זיינע תלמידים וחסידים צו גיין אין זיינע וועגן.
זכותו יגן עלינו ועל כל ישראל
אמאל פלעגן מאנכע פראבירן איבערצושרייבן היסטאריע, היינט פראבירט מען דיר צו איבערצייגן אז אפילו דאס וואס דו זעהסט, הערסט, און שפירסט איז אויכעט פאלטש......
בקיצור נמרץ... בין איך אמאהל אריין צום קאשוי רבי זצ"ל פאר א ברכה מיט מיין רביצין און א צוויי יעריגע אינגל. מיהר האבן געבעטן א ברכה פארן גייט פאר טעסט פארן קינד... ער איז געוועהן דעמאלטס אין ווילאמבסבורג און אויפגענומען אין די הויז לעבען קאשוי ביהמ"ד ביי שווארטץ. האט דעמאלטס משמש געוועהל יענקי פרענקעל. האט ער אהנגעטוהן א קאפל אויפן קאפ פינעם קינד פאר די רבי האט ארויפגעלייגט זיין הענט צו בענטשען. האט זיך די רבי געבייזערט "דאס קינד איז נאך נישט דריי". האב איך געפרעגעט וואס איך זאל מיך פארנעמען א קבלה פאר מען גייט צום דאקטאר, לערנען מער, וכו'. האט ער געזאגט נעם דיך פאר צו זיין פשוט און ערליך. מען דארף נישט אייביג זיכן נייע זאכן. בכלל, איז ער אייביג געוועהן מיט אזא מיהן פשטות און זייער קלאהר און הלכה עינינים.
זיין אהבת ישראל... איז געוועהן א בחור אין די ישיבה און בעדפארד היללס. א שטיקל טשאוועגוי. בקיצור... ער האט חתונה געהאט אויף בארא פארק. איז ער געקומען אויף שבת צו זיינע עלטערן קיין ווילאמסבורג (אפשר געוועהן א יום טוב, גידענק שוין נישט גיט). אלעס האט געקלאפט. די פיאות אויך די אויערן, די שפיציגע שיך, די גלעזער. בין איך געשטאנען אונטער איהם אין די שורה ווען ער האט געזאגט גוט שבת. האט איהם די רבי אראפגעבויגן צו קענען עפעס אריינזאגן שטיל אין אויער (ער איז געוועהן א הויעך, פעסטער אינגערמאן - די רבי א נידריגער איינגעבויגענער). האט איהם די רבי געפרעט עפעס שטיהל. דער אינגערמאן האט זיך גערויטעלט. האט איהם די רבי געגעבן א פאר פעטש-עלעך, גלעטלעך. ממש אין די זעלבע צייט געגלעט און א פאר פראסקעלעך. ווער עס האט געזעהן האט געהאט טרערען. איך קען נישט באשרייבן די געפיהלן. מען האט געמיזט דארט זיין. די ליעבשאפט פון רבין צום תלמיד און פארקערט כמים פנים לפנים ווי די תלמיד האט געשפירט ווי די רבי מוסרט איהם מיט א גלעט בדרך חיבה.
ער איז געוועהן אן עקסטרעמער מענטש ווען עס איז געקומען צו אידישקייט. תיקון טעות: מענטשען וואס האבן איהם נישט געקענט האבן געמיינט אז ער איז עקסטרעם. ווייל פערזענליך איז ער געווהען גאר ליבלעך צו פרעמדע און נאנטע צוגלייך. זיך ארפאגעלאזט צו בחורים און קינדער.
הרה"צ מקאשוי זצ"ל לידו זה בנו של הרב מקאשוי ר' שאול שלום שליט"א, ואחריו אצל המייקראפאון זה הרב ר' שלמה זלמן שווייד ז"ל יליד עיר קאשוי, חתן הגאון בעל חלקת יעקב זצ"ל. הראשון מימין הוא הגאון רבי פישל בראך זצ"ל אב"ד מאדע - מעמד זה הוא לכאו' בהילולת רבו הגאון רבי שאול בראך זצ"ל, בו נאם ר' שלמה זלמן שהוא ג"כ מתלמידיו