א לייכטע איבערבייס מיט @עירוב יעדן אינדערפרי

[דער הימלישע איד]

נישט געוווסט דערפון שכח עירוב עז יושעל טוסטו מיר נישט סורפרייזן מיט דיין געוואלדיגע ארבעט אונז זענען שוין געלערנט אז דיינע פרישטאגס זענען זייער טעיסטי

יאך בין נאר נייגעריג צו סאיז טויטליך אזויווי פויזענט אייווי?

[עירוב תבשילין]

נישט געוווסט דערפון שכח עירוב עז יושעל טוסטו מיר נישט סורפרייזן מיט דיין געוואלדיגע ארבעט אונז זענען שוין געלערנט אז דיינע פרישטאגס זענען זייער טעיסטי

יאך בין נאר נייגעריג צו סאיז טויטליך אזויווי פויזענט אייווי?

יא, די בוים פארמאגט 'סומאק' א סארט גיפט וואס איז אין די זלעבע משפחה מיט אייווי

[אוראייניקל]

אוטש!

משפחה מיטן עץ הדעת?

[עירוב תבשילין]

א גוט מארגן מיטוואך וישב

חידה לכבוד חנוכה

איך בין געווען אביסל פארנומען היינט, דעריבער וועט דער עולם מיך ארויסהעלפן און צוזאמען וועט מען צוזאמשטעלן עפעס א פרישטאג.

איך וועל פרעגן א חידה וואס האט אסאך תירוצים און יעדע וועט צולייגן וואס ער ווייסט.

חידה: וויפיל זאכן קענסטו טרעפן א שייכות צווישן חנוכה און די יו"ט סוכות, דאס הייסט מיט וועלכע זאכן איז די יו"ט חנוכה ענליך צו די יו"ט סוכות?

עס דארף צו זיין היבש א פאר ענליכקייטן. (איך געדענק נאך די חידה פון אלס קליין קינד)

נא, קיינער ווייסט נישט?

[קנאפער ידען]

די ערשטע אבוויעס, ביידע זענען אכט טעג.

[גדל]

גאנץ הלל
לוט בית שמאי פחות והלך כפרי החג

[עירוב תבשילין]

נא, ווער נאך ווייסט? איך האב נאך צוויי חוץ פון קנאפער און גדל

[יש הנאה]

למעלה מעשרים אמה.. (ב''ק ס''ב ע''ב)

ניסוך-שמן/מים...

[Idea]

מען טאנצט ומניח??............ ??

[עירוב תבשילין]

ס'איז דא נאך, מ'וועט עס בלי נדר ארויפלייגן שפעטער

[רעים]

ביכורים שטייט מן החג ועד חנוכה מביא ואינו קורא

און פרשת אמור שטייט נאך די יו''ט פון סוכות ויקחו אליך שמן זית זך כתית למאור

און גמ' שבת כב ע"א ''נר של חנוכה שהניחה למעלה מעשרים אמה – פסולה, כסוכה וכמבוי'''

נאך דארט '''בעו מיניה מרבי יהושע בן לוי: מהו להסתפק מנויי סוכה כל שבעה? אמר להו: הרי אמרו, אסור להרצות מעות כנגד נר חנוכה. אמר רב יוסף: מריה דאברהם! תלי תניא בדלא
תניא?! סוכה – תניא, חנוכה – לא תניא''

תקופת תשרי הייבט זיך אן סוכות און ענדיגט זיך חנוכה

[מיין שטעלונג]

@רעים, ס'לעצטע איז נישט מוכרח.

--
געזעהן אמאל ערגעץ א ווארט אז מ'איז מדייק אין די גמרא שטייט נישט אז מ'האט גענוצט אויל וואס מ'האט געטראפן "אין בית המקדש". יענער זאגט (דאכציך אן היינטיגער) אז דער אויל איז געווען פון די אויל וואס דער כהן גדול האט אויפגעהאנגען אין די סוכה, ווי די גמרא זאגט אין מסכת סוכה [און מ'פירט זיך אזוי עד היום], און דאס אויל האט מען גענוצט די אכט טעג חנוכה ביז מ'האט געברענגט פרישע אויל.

[עירוב תבשילין]

דער עולם זאגט גוט

עס איז דא נאך איינס: ביכורים מביא ואינו קורא מן החג עד חנוכה, אזוי שטייט אין די משנה אין מסכת ביכורים (פ"א משנה ו') און די ברטנורא איז דארט מסביר די טעם "דכתיב בפרשת ביכורים (דברים כו) ושמחת בכל הטוב, אין קריאה אלא בזמן שמחה מעצרת ועד החג שאדם מלקט תבואתו ופירותיו ושמח בהם. ומהחג ואילך, אף על פי שהרבה פירות נלקטים עד חנוכה, מכל מקום שמחת אותה שנה כבר נגמרה בחג, הלכך מביא ואינו קורא. ומחנוכה ואילך אינו מביא כלל דכתיב (שם) אשר תביא מארצך, כל זמן שמצויין בארצך, ועד חנוכה הן מצויין".

---
איך מיין אז דאס איז עס.
מ'קען אפשר צולייגן נאך איינס מיט א ווארט פונעם הייליגן ראפשיצער רב זי"ע אויפן פסוק 'א-ל ה' ויאר לנו אסרו חג בעבותים עד קרנות המזבח' אז דער שם א-ל ווייזט אויף חסד אזוי ווי עס שטייט חסד א-ל כל היום.

טייטש דער ראפשיצער רב א-ל ה' ווען דער שם הוי"ה ווערט אנגעפילט מיט חסד, ויאר לנו לייכט עס און עס שיינט פאר אונז די ימי הדין פון ראש השנה יום כיפור הושע"ר, אסרו חג בעבותים די חסד בלייבט צוגעבינדן צו אונז אפילו אין יו"ט סוכות ווען מען נעמט די ד' מינים וואס איז כולל אין זיך דעם ענ"ף ע"ץ עבו"ת.

עד קרנו"ת המזב"ח - דער חסד ציהט זיך ביזן יו"ט חנוכה וואס מען האט דעמאלטס באנייט דעם מזבח.

שוין, א גוטן טאג!

[אור מופלא]

ביידע איז מצוותן חוץ לבית

[עירוב תבשילין]

[חאצקיל בעל עגלה]

נא, ווער נאך ווייסט? איך האב נאך צוויי חוץ פון קנאפער און גדל

למטה מעשרה איז פאאאאאא? פאאאא!!

שכח עירוב פארן נעכטיגען.
ערשט יעצט אנגעיאגט צו ליינען.

וואסו פשט מהאט עס אריבער געריגט צו אן אנדערע פארום?
כהאב עס געזיכט, אזויווי כהאב געזען אז סנישט אין פארברענגען,האבעך געמיינט אז סהאט זיך עפעס פארטאגלאשט דא... אבער ב"ה, כבין בלויז אפגעקומען מיט שרעק.

[עירוב תבשילין]

נא, ווער נאך ווייסט? איך האב נאך צוויי חוץ פון קנאפער און גדל

למטה מעשרה איז פאאאאאא? פאאאא!!

שכח עירוב פארן נעכטיגען.
ערשט יעצט אנגעיאגט צו ליינען.

וואסו פשט מהאט עס אריבער געריגט צו אן אנדערע פארום?
כהאב עס געזיכט, אזויווי כהאב געזען אז סנישט אין פארברענגען,האבעך געמיינט אז סהאט זיך עפעס פארטאגלאשט דא... אבער ב"ה, כבין בלויז אפגעקומען מיט שרעק.

לאנגזאם אלערט...

---
מ'האט עס אריבערגעפירט ווייל איך האב געהאלטן אז עס קומט אין קרעטשמע, ב"ה איר זענט אפגעקומען מיט שרעק. טעגלאש'ע חסידים קענען נישט נהנה זיין פון די פרישטאג...

[שמואלי לענעראוויטש]

למטה מעשרה איז פאאאאאא? פאאאא!!

לאנגזאם אלערט...

https://drive.google.com/file/d/1AI7nYi ... sp=sharing

(אקעי יעצט גייען אלע שנעלזאם'ס אהערקומען? רבותי אישי גייט ווערן איגנארירט!)

[פאליטישע עקספערט]

למטה מעשרה איז פאאאאאא? פאאאא!!

לאנגזאם אלערט...

https://drive.google.com/file/d/1AI7nYi ... sp=sharing

(אקעי יעצט גייען אלע שנעלזאם'ס אהערקומען? רבותי אישי גייט ווערן איגנארירט!)

א דאנק

[חאצקיל בעל עגלה]

למטה מעשרה איז פאאאאאא? פאאאא!!

לאנגזאם אלערט...

https://drive.google.com/file/d/1AI7nYi ... sp=sharing

(אקעי יעצט גייען אלע שנעלזאם'ס אהערקומען? רבותי אישי גייט ווערן איגנארירט!)

א דאנק

[אוראייניקל]

נא, ווער נאך ווייסט? איך האב נאך צוויי חוץ פון קנאפער און גדל

למטה מעשרה איז פאאאאאא? פאאאא!!

אדרבה, נר חנוכה דארף זיין למטה מעשרה.

[עירוב תבשילין]

נא, ווער נאך ווייסט? איך האב נאך צוויי חוץ פון קנאפער און גדל

למטה מעשרה איז פאאאאאא? פאאאא!!

אדרבה, נר חנוכה דארף זיין למטה מעשרה.

גערעכט, אבער ביידע איז פסול למעלה מעשרים אמה

[עירוב תבשילין]

א גוט מארגן דאנערשטאג וישב

אלכסנדר מוקדון - א'

(הקדמה)

אריינפיר: ווען מ'לערנט אביסל איבער די היסטאריע פון די מעשה פון חנוכה און איבער די יונים איז כמעט נישט מעגליך אז מ'זאל זיך נישט באגעגענען מיט די נאמען 'אלכסנדר מוקדון' וועלכע איז געווען די מלך יון און פון אים האט זיך אנגעפאנגען די גלות יון.

אצינד וועלן מיר אין די קומענדיגע פאר טעג קענען לערנען פון דער נאנט ווער איז געווען די אלכסנדר מוקדון און עטליכע אינטערעסאנטע קרישקעלעך פון זיין לעבן, נאכפאלגענדיג מיט אן אינטערעסאנטע מעשה וואס האט זיך אפגעשפילט ממש לעצטנס. (איך וועל שרייבן בלויז איבער אלכסנדר מוקדון, און נישט איבער די מעשה פון חנוכה, די חשמונאים אא"וו)

אבער איידער מיר הויבן אן וויל איך מאכן א שטיקל הקדמה פון די סדר הדורות אין די פריערדיגע יארן בעפאר די אויפבליה פון מלכות יון, וואס אסאך מענשטן זענען נישט באקאנט מיט די בעיסיק סדר הדברים היכן הוו (ווער איז געווען סנחריב, ווען איז געווען די תקופת השופטים און נאך אזעלכע ענליכע שאלות וואס מאכט זיך אפט) אריינגערעכנט אני הקטן וואס האט אויך גארנישט געוויסט בעפארן שרייבן דעם ווינקל.

פארשטייט זיך אז ס'איז נישט מעגליך אין איין ארטיקל צו באשרייבן די סדר הדברים בפרטיות, אן ארבעט וואס נעמט וואכן אויב נישט חדשים, דעריבער וועלן מיר אנכאפן גאר אין קורצן אויפן שפיץ גאפל, די מאורעות פון כלל ישראל פון ווען זיי זענען אריינגעקומען קיין ארץ ישראל ביז די תקופה פון אונזער אלכסנדר'ן - גלות יון.

----

אין יאר ב' אלפים שנת תפ"ח לבריאת העולם, פערציג יאר נאך וואס די אידן זענען ארויסגעקומען פון מצרים האט יהושע, משרת משה, אריינגענומען די אידן קיין ארץ ישראל.

נאך וואס יהושע איז געשטארבן, אין עלטער פון 110 יאר, האט זיך אנגעהויבן די תקופת השופטים. די שופטים פון די אידן זענען געווען צווישן אנדערע, עתניאל בן קנז, דבורה הנביאה, גדעון, אהוד בן גרא, אלימלך איש נעמי, אזוי אויך בועז וועלכע מיר קענען פון מגילת רות.

פון די לעצטע ביי כלל ישראל אין יענע תקופה זענען געווען, שמשון, עלי הכהן און שמואל הנביא.

פון ימי שמואל הנביא און ווייטער האט זיך אנגעהויבן די תקופת הנביאים, צווישן די פילע נביאים זענען געווען, שמואל הנביא, ירמיהו הנביא, יחזקאל, ישעיהו, און נאך.

שמואל הנביא האט אויפגענומען שאול אלס די מלך ישראל, נאך שאול איז געווען דוד, און דערנאך שלמה המלך זיין זוהן. יענע תקופה איז געווען פון די שענסטע תקופה ביי כלל ישראל, אזוי ווי חז"ל פארציילן אז בימי דוד ושלמה לא היו מקבלים גרים.

שלמה המלך האט געבויעט די ערשטע בית המקדש אין יאר ב"א תתקכ"ח וואס דאס איז פיר הונדערט און אכציג יאר נאך וואס די אידן זענען ארויס פון מצרים.

נאך וואס שלמה המלך איז געשטארבן האט זיך די מלכות צוטיילט און צווייען. מלכות יהודה האט געוועלטיגט אויף שבט יהודה ובנימין און א חלק פון די איבריגע שבטים. און די צווייטע איז געווען מלכות אפרים וועלכע האט געוועלטיגט אויף די איבריגע חלק עשרת השבטים.

די צוויי מלכיות האבן זיך געלעבט צוזאמען און געוועלטיגט אויף כלל ישראל, ביז ווען סנחריב מלך אשור האט זיך אנגערוקט.

אין יאר ג"א ר"ה האט סנחריב פאטריבן אין גלות אריין די עשרת השבטים פון מלכות אפרים, אוזוי ווי די פסוק זאגט "וַיֶּגֶל מֶלֶךְ אַשּׁוּר אֶת יִשְׂרָאֵל אַשּׁוּרָה וַיַּנְחֵם בַּחְלַח וּבְחָבוֹר נְהַר גּוֹזָן וְעָרֵי מָדָי" (מלכים ב' י"ח י"א), דאס איז די עשרת השבטים וואס מ'ווייסט נאכנישט ביזן היינטיגן טאג ווי זיי געפינען זיך.

סנחריב האט ארויפגעברענגט אנשטאט די עשרת השבטים - די אנשי כותא, די כותים. סנחריב האט פרובירט מלחמה צו האלטן מיט חזקיהו מלך יהודה, אבער א מלאך ה' איז ארויסגעקומעכן מלחמה האלטן מיט אים און ער האט פארלוירן די קריג.

נאך סנחריב, איז געווען נבוכדנאצר מלך בבל, נבוכדנאצר מלך בבל איז ארויפגעקומען קיין ירושלים און האט חרוב געמאכט די ערשטע בית המקדש אין יאר ג"א של"ח נאךפיר הונדערט און צען יאר וואס ס'איז געשטאנען.

נבוכדנאצר האט פאטריבן אין גלות די אנשי מלכות יהודה קיין בבל. דאס איז די גלות בבל וואס האט אנגעהאלטן פאר 70 יאר, די ערשטע פון די ארבע גליות. (ס'דא וואס ווילן זאגן אז דאס איז דאס איז די צווייטע פון פינף, און מצרים איז געווען די ערשטע)

נאך 70 יאר איז די בבלי'שע אימפעריע אונטערגעגאנגען און איז איינגענומען געווארן דורך דריוש מלך פרס ומדי.

אין יענע צייטן האבן עזרא און נחמיה צוריק ארויפגענומען א חלק פון כלל ישראל, צוריק קיין ארץ ישראל, אזוי אויך האבן זיי געפרואווט צוריק אויפצובויען דעם בית המקדש אבער לא עלתה בידם א דאנק געוויסע הלשנות אויף כלל ישראל וועלכע האט גורם געווען אז די פרסיים זאלן נישט לאזן אויפבויען דעם בית המקדש.

אין יענע צייטן האט זיך אפגעשפילט די מעשה פון די מגילת אסתר. נאך די טויט פון אחשורוש האט זיין זוהן דריוש השני געגעבן די פערמיט צוריק אויפצובויען דעם צווייטן בית המקדש.

דעם דריוש דער צווייטע, איז עווענטועל (ממש קורץ נאכן בויען די צווייטע בית המקדש) אומגעברענגט געווארן דורך אלכסנדר מוקדון מלך יון.

אצינד האלטן מיר יעצט ביי אלכסנדר מוקדון.

---
דאס איז אין קורצן די סדר הדורות וויאזוי די תקופות האבן זיך אפגעשפילט. יעדע שורה וואס כ'האב דא געשריבן פארנעמען גענצעטע ספרים אין נ"ך און רייכע קאפיטעלך היסטאריע, וואס כ'בין אליין נישט באקאנט, איך האף איין טאג צוריק צו קומען און מער מאריך זיין.

פארזעצונג קומט אי"ה (האפענטליך מארגן)

א גוטן טאג!

[עומד מן הצד]

א שיין שטיקל היסטאריע!

זייער געשמאק געווען ר' עירוב!

די האסט א געוואלדיגע לשון לימודים!

[ר' זעקל]

א שיין שטיקל היסטאריע!

זייער געשמאק געווען ר' עירוב!

די האסט א געוואלדיגע לשון לימודים!

און נאך א גרעסערע חידוש איז אז ווי די זאגסט האסטו נישט געקענט די היסטאריע ביז די האסט געשריבן אין דעם ווינקל, אין מיט דעם האסט עס אזוי קלאר ארויס.