אקטועלע אנאליזן מיט הרב אליעזר קרויס-קול מבשר

[לייפסטייל]

איך כאפ נישט פונקליך וואס דו ביסט מדייק איך האב זיך אויסגעקלארט וואס די מכוון איז געווען

איך וועל דיר נישט צווינגען צו פארשטיין וואס מיר האט געבאדערט

[אנעים זמירות]

דו דינגסט זיך מיט זיין ענטפער? א וודאי האט ער געטון קריים און די סארט טוט יעדע ביזנעס מאן און דאס וואס מען האט זיך פארלייגט אויף עם איז געווען רשעות און א וודאי קומט נישט פאר דעם די עונש וואס מען האט עם צוגעטיילט

ניין, אבער ווען מ'פרעגט מיר אויב רובאשקין איז געווען אומשולדיג? די תירוץ איז יא. אומשולדיג. ער האט געטון קריים? יא, אבער פאר זיינע עונשים איז ער געווען אומשולדיג.

די חילוק איז וויאזוי מ'ענטפערט עס. געוויסע וועלן פאר קיין געלט נישט קענען ארויסזאגן אז א איד וואס זיצט איז אומשולדיג, נאר ענדערש איז דער גוי דער צדיק און דער איד דער רשע. דער שמועס קומט ארויף יעדעס מאל אזא קעיס איז אקטיוו, קוק צוריק אייוועלט היסטאריע אביסל.... די זעלבע פאר זענען אייביג פרא די יוסטיץ סיסטעם און קעגן די עסקנים. דאס האב איך געוואלט קלארשטעלן ביים פרעגן די פראגע.

דו שטעלסט אויף א שטרוימאן און נאכער רייסטו עס אראפ. לאז אנדערע יודען אדער רובאשקין אין א זייט. דא איז דער רעדע פון א גוי וועלכער איז געפונען געוארען שולדיג אין שטעכען צום טויט אן אנדערען. מעג מען גלייבען אזא לשה"ר אויף א גוי? בין איך מחויב צו גלייבען אז אלע דזשוריסטען און ריכטער זענען געווארען פארנארט, און בלויז יענער גוי איז דער צדיק?

יעצט זאג מיך וויאזוי טוישט זיך דאס למפרע (אפילו אויפ'ן צד אז ער איז א גר צדק למהדרין).

[פופציגער]

כהאב נישט געהערט דעם שמועס אויף קול מבשר, אבער יא דעם לאנגן אייוועלט מעסעדזש.

לויט ווי איך זע פון די לעצטע פאר בךעטער דא, איז דער עולם אויסן נישט צו פארשטיין בשום אופן וואס דער איד זאגט.

אינעם מעסעדזש רעדט ער דברים של טעם, און יא, מברויך זיך היטן נישט צו ווערן פארשוועמט אין פאלשע קראקאדיל טרערן (בכלליות. נישט אז דא איז דאס דער קעיס)

די האלסט עכט אז אזא הייקעלע זאך אפילו ער איז גערעכט קומט עס אויסצופאקן אויף א פאבליק פלאץ ווי קול מבשר אויב וואלט ער באמת געמיינט וואס ער זאגט וואלט ער עס געטון אויף א וועג וואס קען העלפן די זאך נישט בארעדן אויף קול מבשר דעס טוט זיכער גארנישט אויף
א שמועס אויף קול מבשר איז נישט די וועג ווי אזוי משטעלט פעסט א קאמפיין דעס איז א וועג פון מאכן א מחלוקה איך רעד יעצט אפילו ער איז ווען גערעכט מיט יעדע ווארט

האסט נישט אויסגעהערט זיין מעסידזש. אמת?

נע... נישט רוח הקודש... פלעין.

[יצחק אייזיק]

דו דינגסט זיך מיט זיין ענטפער? א וודאי האט ער געטון קריים און די סארט טוט יעדע ביזנעס מאן און דאס וואס מען האט זיך פארלייגט אויף עם איז געווען רשעות און א וודאי קומט נישט פאר דעם די עונש וואס מען האט עם צוגעטיילט

ניין, אבער ווען מ'פרעגט מיר אויב רובאשקין איז געווען אומשולדיג? די תירוץ איז יא. אומשולדיג. ער האט געטון קריים? יא, אבער פאר זיינע עונשים איז ער געווען אומשולדיג.

די חילוק איז וויאזוי מ'ענטפערט עס. געוויסע וועלן פאר קיין געלט נישט קענען ארויסזאגן אז א איד וואס זיצט איז אומשולדיג, נאר ענדערש איז דער גוי דער צדיק און דער איד דער רשע. דער שמועס קומט ארויף יעדעס מאל אזא קעיס איז אקטיוו, קוק צוריק אייוועלט היסטאריע אביסל.... די זעלבע פאר זענען אייביג פרא די יוסטיץ סיסטעם און קעגן די עסקנים. דאס האב איך געוואלט קלארשטעלן ביים פרעגן די פראגע.

דו שטעלסט אויף א שטרוימאן און נאכער רייסטו עס אראפ. לאז אנדערע יודען אדער רובאשקין אין א זייט. דא איז דער רעדע פון א גוי וועלכער איז געפונען געוארען שולדיג אין שטעכען צום טויט אן אנדערען. מעג מען גלייבען אזא לשה"ר אויף א גוי? בין איך מחויב צו גלייבען אז אלע דזשוריסטען און ריכטער זענען געווארען פארנארט, און בלויז יענער גוי איז דער צדיק?

יעצט זאג מיך וויאזוי טוישט זיך דאס למפרע (אפילו אויפ'ן צד אז ער איז א גר צדק למהדרין).

פאר אונז אידן מאכט נישט אויס קיין רגע וואס דער גויאישער ריכטער האט געזאגט. להלכה האט ער נישט קיין דין גברא קטילא, אויב איינער הרג'ט אים אפילו ווען ער איז נידון צו טויט שטראף איז יענער חייב מיתה. ווייל דער גוי קען נישט פסק'נען און נישט מחייב זיין קיינעם. דאס איז הלכה'דיג

בפרט ווען די מציאות און שכל הישר ווייזט אז די אמעריקאנער סיסטעם איז דורכגעפויעלט און מ'קען עס נישט געטרויען אויף גארנישט. ס'האט זיך שוין אויפגעוויזן אזוי הונדערטער מאל, אידישע קעיסעס און אויך גויאישע. זיי זאל איך גלייבן קעגן איינער וואס איז היינט א איד? קיינמאל.

[Mezofzef]

דו דינגסט זיך מיט זיין ענטפער? א וודאי האט ער געטון קריים און די סארט טוט יעדע ביזנעס מאן און דאס וואס מען האט זיך פארלייגט אויף עם איז געווען רשעות און א וודאי קומט נישט פאר דעם די עונש וואס מען האט עם צוגעטיילט

ניין, אבער ווען מ'פרעגט מיר אויב רובאשקין איז געווען אומשולדיג? די תירוץ איז יא. אומשולדיג. ער האט געטון קריים? יא, אבער פאר זיינע עונשים איז ער געווען אומשולדיג.

די חילוק איז וויאזוי מ'ענטפערט עס. געוויסע וועלן פאר קיין געלט נישט קענען ארויסזאגן אז א איד וואס זיצט איז אומשולדיג, נאר ענדערש איז דער גוי דער צדיק און דער איד דער רשע. דער שמועס קומט ארויף יעדעס מאל אזא קעיס איז אקטיוו, קוק צוריק אייוועלט היסטאריע אביסל.... די זעלבע פאר זענען אייביג פרא די יוסטיץ סיסטעם און קעגן די עסקנים. דאס האב איך געוואלט קלארשטעלן ביים פרעגן די פראגע.

דו שטעלסט אויף א שטרוימאן און נאכער רייסטו עס אראפ. לאז אנדערע יודען אדער רובאשקין אין א זייט. דא איז דער רעדע פון א גוי וועלכער איז געפונען געוארען שולדיג אין שטעכען צום טויט אן אנדערען. מעג מען גלייבען אזא לשה"ר אויף א גוי? בין איך מחויב צו גלייבען אז אלע דזשוריסטען און ריכטער זענען געווארען פארנארט, און בלויז יענער גוי איז דער צדיק?

יעצט זאג מיך וויאזוי טוישט זיך דאס למפרע (אפילו אויפ'ן צד אז ער איז א גר צדק למהדרין).

איך פארשטיי אז זיי זאגן אז עס איז דא א ליי דעטעקטאר וואס באשטעטיגט זיין ווערסיע

[לייפסטייל]

דו דינגסט זיך מיט זיין ענטפער? א וודאי האט ער געטון קריים און די סארט טוט יעדע ביזנעס מאן און דאס וואס מען האט זיך פארלייגט אויף עם איז געווען רשעות און א וודאי קומט נישט פאר דעם די עונש וואס מען האט עם צוגעטיילט

ניין, אבער ווען מ'פרעגט מיר אויב רובאשקין איז געווען אומשולדיג? די תירוץ איז יא. אומשולדיג. ער האט געטון קריים? יא, אבער פאר זיינע עונשים איז ער געווען אומשולדיג.

די חילוק איז וויאזוי מ'ענטפערט עס. געוויסע וועלן פאר קיין געלט נישט קענען ארויסזאגן אז א איד וואס זיצט איז אומשולדיג, נאר ענדערש איז דער גוי דער צדיק און דער איד דער רשע. דער שמועס קומט ארויף יעדעס מאל אזא קעיס איז אקטיוו, קוק צוריק אייוועלט היסטאריע אביסל.... די זעלבע פאר זענען אייביג פרא די יוסטיץ סיסטעם און קעגן די עסקנים. דאס האב איך געוואלט קלארשטעלן ביים פרעגן די פראגע.

דו שטעלסט אויף א שטרוימאן און נאכער רייסטו עס אראפ. לאז אנדערע יודען אדער רובאשקין אין א זייט. דא איז דער רעדע פון א גוי וועלכער איז געפונען געוארען שולדיג אין שטעכען צום טויט אן אנדערען. מעג מען גלייבען אזא לשה"ר אויף א גוי? בין איך מחויב צו גלייבען אז אלע דזשוריסטען און ריכטער זענען געווארען פארנארט, און בלויז יענער גוי איז דער צדיק?

יעצט זאג מיך וויאזוי טוישט זיך דאס למפרע (אפילו אויפ'ן צד אז ער איז א גר צדק למהדרין).

אין ניו יארק סיטי אין יענע יארן זענען דא ''הונדערטער'' באשטעטיגטע פאלש באשולדיגטע , א גרויס חלק שוין היינט ארויסגעלאזט נאכן אויפדעקן די קארופציע, די זאכן זענען ברייט באקאנט. דער איד/גר/גוי ברענגט שטארקע באווייזן וואס מען האט דעמאלטס פרובירט צו פארווישו

[אנעים זמירות]

פאר אונז אידן מאכט נישט אויס קיין רגע וואס דער גויאישער ריכטער האט געזאגט. להלכה האט ער נישט קיין דין גברא קטילא, אויב איינער הרג'ט אים אפילו ווען ער איז נידון צו טויט שטראף איז יענער חייב מיתה. ווייל דער גוי קען נישט פסק'נען און נישט מחייב זיין קיינעם. דאס איז הלכה'דיג.

סתם שטותים. גוים זענען מחויב אין דינים צו האלטען געזעץ און סדר, און זיי האבען רעכט צו באשטראפען בדיניהם. אהן דעם וואלט דער וועלט חרוב געווארען.

[יצחק אייזיק]

פאר אונז אידן מאכט נישט אויס קיין רגע וואס דער גויאישער ריכטער האט געזאגט. להלכה האט ער נישט קיין דין גברא קטילא, אויב איינער הרג'ט אים אפילו ווען ער איז נידון צו טויט שטראף איז יענער חייב מיתה. ווייל דער גוי קען נישט פסק'נען און נישט מחייב זיין קיינעם. דאס איז הלכה'דיג.

סתם שטותים. גוים זענען מחויב אין דינים צו האלטען געזעץ און סדר, און זיי האבען רעכט צו באשטראפען בדיניהם. אהן דעם וואלט דער וועלט חרוב געווארען.

אמת, וואס איז דאס א סתירה מיט וואס איך זאג? זיי מעגן טאקע, און איך מוז נישט האלטן אז זייער סדר איז אויסגעהאלטן, בפרט ווען יעדער ווייסט קלאר פארקערט.

[Mezofzef]

פאר אונז אידן מאכט נישט אויס קיין רגע וואס דער גויאישער ריכטער האט געזאגט. להלכה האט ער נישט קיין דין גברא קטילא, אויב איינער הרג'ט אים אפילו ווען ער איז נידון צו טויט שטראף איז יענער חייב מיתה. ווייל דער גוי קען נישט פסק'נען און נישט מחייב זיין קיינעם. דאס איז הלכה'דיג.

סתם שטותים. גוים זענען מחויב אין דינים צו האלטען געזעץ און סדר, און זיי האבען רעכט צו באשטראפען בדיניהם. אהן דעם וואלט דער וועלט חרוב געווארען.

ווער איז דן אין זייערע רעכטן?
מיר זענען דן אין אונזערע.

[מי חכם]

נישט אפגעליינט דער שמועס ביז אהער. די תגובה האב איך געשריבן אינעם אנקעטע אשכול, ומשום אל תמנע(... וגם שלא להשאיר הנייר חלק) לייג איך עס אויך דא אהער

איך כאפ נאך אלס נישט פשט פון '394', אינעם לינק ווערט עס נישט ערקלערט

בכל אופן, האט ער א שטארקע פוינט איבער דעם אז אונז זענען מיר ממש א שטח הפקר, יעדער מאן דהוא קען ארויסרוקן סיי וועלכע פאנטאסטישע ארגומענטן, עס גוט פעקעזשען, און עולם גולם קויפט עס אפ פאר גוט געלט אן אקטיוויזירן דעם אייגענעם שכל א ברעקעלע.

שוין העכסט צייט אז ווען איינער קומט עפעס פארקויפן פארן עולם זאל ער קענען מאכן א קעיס דערפאר, אפענטפערן די קשיות און פירות פון מענטשן, נישט סתם א פאטא אפ מיט א פערטער לעוועל רב אדער צומאל דאס אויך נישט

גראדע לגבי די זאך פון העלפן אידן, פדיון שבויים און בכלל צדקה איז דער כלל אין בודקין למזונות,. ווארסט קעיס סינעריא פאלט מען אריין מיט א שווינדלער וואס האט אביסל איבערגעטריבן זיין מצב. כלל ישראל קען נעמען דעם פארלוסט פון צופיל געלט אריינגעגאסן פאר צדקה, קיינמאל קיין ערגערס.

לגבי פדיון שבויים קאמפיינס איז דא א פראבלעם. בכדי צו אויפטרייבן שטיצע הייבט מען געווענליך אן מיט א קאמפיין קעגן די אומ'יושר פון פראקורארן, מען באשולדיגט זיי אין אנטיסעמיטיזם, דערנאך לייקנט מען דעם עצם פארברעך, און שפעטער מינימיזירט מען שוין צווישן די שורות אויך דער עצם עוולה אז עס איז נישט אזוי געפערליך. נישט קיין חילוק וואסערע פארברעכנס מען איז נאר באגאנגען, קעגן א יחיד צי קעגן א רבים, אידן אדער גוים, קען מען זיך רישן אז ווען מען וועט באפרייט ווערן נאך לאנגע שתדלנות וועט מען פראווען לחיים'ס און טאנצן אין די גאסן, שוין באלד א כבוד צו האבן געווען אין תפיסה ח"ו. דאס איז א גרויסער פראבלעם הן כלפי דער גאס אבער נאכמער אזוי פאר אונז אליין, עס מאכט אונז אליין חרוב.

די נושא באלאנגט באמת אינעם 'אידישקייט' גליון, וויאזוי די מארקעטערס ברענגען בידים אן א חורבן, מכם ובכם. און די ווייטאג איז אז עס פעלט ניטאמאל אויס. קען מען דען נישט מאכן א קאמפיין אן פארוואנדלען דעם באטרעפענדן אין א העלד? אז א איד - א חלק פון דער כלל ישראל משפחה - האט א צרה, העלפט מען אים ארויס, אפגעזען וואס עס זענען די אומשטענדן וואס האבן געפירט צו דעם. פארשטייט זיך אז איינער וואס איז איינגעשפארט ווייל ער איז א סכנה לרבים איז עפעס אנדערש, אדער אויב דאס העלפן קען גורם זיין איבה און חילול ה', דאס זענען הייקעלע נושאים וואס ווערן שוין געברענגט אין שו"ע און ארום דעם דארף זיך דרייען דער שמועס.

אנדערש ווי אליעזר טענה'ט איז דאס נישט קיין נייע זאך פון היינט, דאס האט זיך נאך אנגעהויבן מיט מארטין גראסמאן און אסאך אנדערע פעלער.

למעשה צי ער איז גערעכט אויף די עצם טענות ווייס איך נישט, איך האב אים נישט אויסגעהערט. און בכלל דאס אויפברענגן פארן ציבור די יושבי קרנות זאלן דאס דעבאטירן ווייס איך אויך נישט צי עס איז אזוי וויכטיג און ריכטיג. דער צד אז מען דארף אפשר נישט העלפן איז נישט דער אידישער וועג לטעמי, און דער חלק אז אפשר 'טאר' מען נישט העלפן ברויך שוין באמת א דעת תורה און / אדער א דעת חכמים וזקנים שדעתן מיושבת און מען פארדינט נישט קיין סאך פונעם ציבור'ס אינפוט. אין די זעלבע צייט איז וויכטיג נישט צו מאכן יעדן פארברעכער פאר א מארטירער, מען מעג און מען דארף העלפן אפילו פאר פארברעכער.

[לייפסטייל]

ווי איך פארשטיי נאכן נארוואס אראפלייגן דעם טעלעפאן מיט איינעם אינוואלווד, איז אין פלאן אז זאכן וועלן ווערן היבש אויסגעקלארט - פארן ציבור קול מבשר צוהערער - אין די נאנטע טעג. דעריבער וועל איך צוריקגיין צו מיין ווינטער שלאף.

[פנימחדשות]

בתי דינים קארופטירט

איך בין סתם נייגעריג אויב דו האלטסט אז נישט, יא אדער ניין...

[פנימחדשות]

דו דינגסט זיך מיט זיין ענטפער? א וודאי האט ער געטון קריים און די סארט טוט יעדע ביזנעס מאן און דאס וואס מען האט זיך פארלייגט אויף עם איז געווען רשעות און א וודאי קומט נישט פאר דעם די עונש וואס מען האט עם צוגעטיילט

ניין, אבער ווען מ'פרעגט מיר אויב רובאשקין איז געווען אומשולדיג? די תירוץ איז יא. אומשולדיג. ער האט געטון קריים? יא, אבער פאר זיינע עונשים איז ער געווען אומשולדיג.

די חילוק איז וויאזוי מ'ענטפערט עס. געוויסע וועלן פאר קיין געלט נישט קענען ארויסזאגן אז א איד וואס זיצט איז אומשולדיג, נאר ענדערש איז דער גוי דער צדיק און דער איד דער רשע. דער שמועס קומט ארויף יעדעס מאל אזא קעיס איז אקטיוו, קוק צוריק אייוועלט היסטאריע אביסל.... די זעלבע פאר זענען אייביג פרא די יוסטיץ סיסטעם און קעגן די עסקנים. דאס האב איך געוואלט קלארשטעלן ביים פרעגן די פראגע.

טאמער האסטו אינזין א ספעציפישע פאל (רנ"וו), קענסטו צולינקען, וירא הקהל וישפוט, אבער צי דען האט @אנעים נישט געהאט שטארקע טענות דארט איבער די וועג וויאזוי די קאמפיין איז צוגעגאנגען?

[פנימחדשות]

דו דינגסט זיך מיט זיין ענטפער? א וודאי האט ער געטון קריים און די סארט טוט יעדע ביזנעס מאן און דאס וואס מען האט זיך פארלייגט אויף עם איז געווען רשעות און א וודאי קומט נישט פאר דעם די עונש וואס מען האט עם צוגעטיילט

ניין, אבער ווען מ'פרעגט מיר אויב רובאשקין איז געווען אומשולדיג? די תירוץ איז יא. אומשולדיג. ער האט געטון קריים? יא, אבער פאר זיינע עונשים איז ער געווען אומשולדיג.

די חילוק איז וויאזוי מ'ענטפערט עס. געוויסע וועלן פאר קיין געלט נישט קענען ארויסזאגן אז א איד וואס זיצט איז אומשולדיג, נאר ענדערש איז דער גוי דער צדיק און דער איד דער רשע. דער שמועס קומט ארויף יעדעס מאל אזא קעיס איז אקטיוו, קוק צוריק אייוועלט היסטאריע אביסל.... די זעלבע פאר זענען אייביג פרא די יוסטיץ סיסטעם און קעגן די עסקנים. דאס האב איך געוואלט קלארשטעלן ביים פרעגן די פראגע.

דו שטעלסט אויף א שטרוימאן און נאכער רייסטו עס אראפ. לאז אנדערע יודען אדער רובאשקין אין א זייט. דא איז דער רעדע פון א גוי וועלכער איז געפונען געוארען שולדיג אין שטעכען צום טויט אן אנדערען. מעג מען גלייבען אזא לשה"ר אויף א גוי? בין איך מחויב צו גלייבען אז אלע דזשוריסטען און ריכטער זענען געווארען פארנארט, און בלויז יענער גוי איז דער צדיק?

יעצט זאג מיך וויאזוי טוישט זיך דאס למפרע (אפילו אויפ'ן צד אז ער איז א גר צדק למהדרין).

ווער זאגט אז דו ביסט מחוייב צו "גלייבען" אז די ריכטער וכו' זענען געווען פארנארט?

מען ברענגט דאך אויף לעגיטימע טענות און ראיות אז די ריכטער וכו' זענען געווען פארנארט, מען בעט דיר נישט צו "גלייבען" אזוי באמונה תמימה, נאר צו דורכגיין די טענות און זעהן אויב ס'מאכט סענס, בפרט אז מ'ווייסט פאר א פאקט אז די יוסטיץ סיסטעם איז צענדליגע הונדערטע מאל פארפוילט דורך און דורך, ווי מ'זעהט פון דעם אליין אז צענדליגע מאל מוזען זיי ארויסלאזען ארעסטירטע נאך לאנגע יארען זיצען, און זיי צאלען אנטשעדיגונגס געלטער, און ווי איך געדענק ליינען עטליכע יאר צוריק אין א שיינע ארטיקל אין די שטערן איבער עטליכע קעיסעס ווי מ'האט אפילו גע'הארגע'ט אינגאנצען אומשולדיגע מענטשען (לדוגמא איינער וואס זיין הויז האט זיך פארברענט מיט זיינע קינדער ל"ע, און מ'האט אים באשולדיגט אין אונטערצינדען די הויז, ווייל אזוי האבען די פייער מומחים גע'טענה'ט אז ס'זעהט אויס, און הערשט עטליכע יאר שפעטער איז געווען א פייער ערגעץ, און מ'האט געזעהן אז די הויז דארט האט די זעלבע סימנים אזויווי די "רוצח"ס הויז האט געהאט, כאטש וואס אין די צווייטע פאל איז עס קלאר געווען א נישט אונטערגעצינדענע פייער, און מ'האט פרובירט צו אנולירען די קעיס, ס'איז אבער געווען עטוואס צו שפעט און מ'האט גע'הארגע'ט יענער, בערך כך המעשה).

ובר מן דין, וואס א חילוק אויב ער האט גע'הארגע'ט די רויבער אלס אויפגערעגטהייט, די רבנים זאגען דאך אז מ"מ איז דא א מצות פדיון שבויים (הרי ההרוג אינו מתרי"ג, און ס'דאך נישטא א חשש אלהבא ח"ו, וכפי שמעידים כל רואיו מגודל טוב מידותיו וכו', ואין לו מצב נפשי מסוכן וכו'), איז פארוואס סתם אריינקומען אפשוואכען (ווען ס'קלאר דא א שטארקע צד אז ער האט נישט גע'הארגע'ט, וממילא אין לומר אז ס'וויכטיג נישט צו זאגען שקר וכו').

[אנעים זמירות]

דו דינגסט זיך מיט זיין ענטפער? א וודאי האט ער געטון קריים און די סארט טוט יעדע ביזנעס מאן און דאס וואס מען האט זיך פארלייגט אויף עם איז געווען רשעות און א וודאי קומט נישט פאר דעם די עונש וואס מען האט עם צוגעטיילט

ניין, אבער ווען מ'פרעגט מיר אויב רובאשקין איז געווען אומשולדיג? די תירוץ איז יא. אומשולדיג. ער האט געטון קריים? יא, אבער פאר זיינע עונשים איז ער געווען אומשולדיג.

די חילוק איז וויאזוי מ'ענטפערט עס. געוויסע וועלן פאר קיין געלט נישט קענען ארויסזאגן אז א איד וואס זיצט איז אומשולדיג, נאר ענדערש איז דער גוי דער צדיק און דער איד דער רשע. דער שמועס קומט ארויף יעדעס מאל אזא קעיס איז אקטיוו, קוק צוריק אייוועלט היסטאריע אביסל.... די זעלבע פאר זענען אייביג פרא די יוסטיץ סיסטעם און קעגן די עסקנים. דאס האב איך געוואלט קלארשטעלן ביים פרעגן די פראגע.

די שאלה וועגען רובאשקן איז געוועהן סתם א דיסטרעקשען צו פארדרייען דעם שמועס ערבא פרח. דערפאר האבעך געענטפערט אזוי קורץ און מיט געמאסטענע ווערטער.

א ברעקעל מער באריכות, אויב איז די שאלה צי רובאשקין איז געוועהן גילטי אויף געוויסע פון די קריימס וואס מען האט איהם באשולדיגט, איז דער ענטפער קלאר אז יא. יעצט צי ער איז געוועהן ערגער פון אן אנדערען אין דעם געביט, אדער צי עס איז יושר אזא לאנגע טערמין אין תפיסה פאר יענע פארברעכען, איז שוין אן אנדערע שאלה אינגאנצען. מ'קען שמועסען דערוועגען, אבער ווי ערווענט, עס קומט בכלל נישט אריין דא.

[אנעים זמירות]

ווער זאגט אז דו ביסט מחוייב צו "גלייבען" אז די ריכטער וכו' זענען געווען פארנארט?
דער וואס וויל מיך איינרעדען אז יענער איז אומשולדיג, וויל איך זאל גלייבען אז סיי די דזשוריסטען, סיי דער ריכטער ביים ערשטע טרייעל און סיי אלע ריכטער ביי די עטליכע נאכפאלגענדע אפיעלס, זענען אלע נישט געוועהן גענוג קלוג און כיטערע צו כאפען וואס דער איין עסקן ווייסט. נישט נאר דאס, נאר די אלע טענות האט מען נישט געקענט ארויפברענגען ביי די אפיעלס מחמת איזה סיבה שהיא.


מען ברענגט דאך אויף לעגיטימע טענות
על זה אנו דנים. צי די טענות זענען לעגיטים. און כדי דאס צו וויסען מוז מען זיין גוט באהאווענט און אויסגעקאכט אינ'ם טרייעל און די ראיות לכאן ולכאן.

און ראיות אז די ריכטער וכו' זענען געווען פארנארט, מען בעט דיר נישט צו "גלייבען" אזוי באמונה תמימה, נאר צו דורכגיין די טענות און זעהן אויב ס'מאכט סענס, בפרט אז מ'ווייסט פאר א פאקט אז די יוסטיץ סיסטעם איז צענדליגע הונדערטע מאל פארפוילט דורך און דורך,
דאס איז זייער א גרויסע גוזמא. לשיטתך קומט אויס אז די תפיסות זענען פול מיט אומשולדיגע מענטשען. וואס זאל איך זאגען, עס גלייבט זיך שווער.
חוץ מזה, וואו כ'קען ענדערש אננעמען אז עס איז געוועהן קארופשען איז ביי א פלי בארגען, וואס דארט כבר היה דברים מעולם אז איינער זאל אננעמען דעם פלי און זיצען 2-3 יאר, ענדערש ווי איינגיין אויף א טרייעל וואו עס דראעט איהם פיהל מער. בעיקר פאסירט דעם סארט קארופציע ביי ארעמע לייט (אפטמאל שחורים), וועלכע קענען זיך נישט ערלויבען קיין לויער, און זייערע שאנסען צו געווינען מיט'ן פאבליק דיפענדער זענען גאנץ שמאל.

און אפילו פון דעם איז ווייט איבערגעטריבען וויפיהל קארופציע עס איז טאקע דא. עפ"י רוב זיצען מענטשען אין תפיסה ווייל זיי באלאנגען דארט.


ווי מ'זעהט פון דעם אליין אז צענדליגע מאל מוזען זיי ארויסלאזען ארעסטירטע נאך לאנגע יארען זיצען,
דיינע נומערען זענען היבש איבערגעטריבען.

און זיי צאלען אנטשעדיגונגס געלטער, און ווי איך געדענק ליינען עטליכע יאר צוריק אין א שיינע ארטיקל אין די שטערן איבער עטליכע קעיסעס ווי מ'האט אפילו גע'הארגע'ט אינגאנצען אומשולדיגע מענטשען (לדוגמא איינער וואס זיין הויז האט זיך פארברענט מיט זיינע קינדער ל"ע, און מ'האט אים באשולדיגט אין אונטערצינדען די הויז, ווייל אזוי האבען די פייער מומחים גע'טענה'ט אז ס'זעהט אויס, און הערשט עטליכע יאר שפעטער איז געווען א פייער ערגעץ, און מ'האט געזעהן אז די הויז דארט האט די זעלבע סימנים אזויווי די "רוצח"ס הויז האט געהאט, כאטש וואס אין די צווייטע פאל איז עס קלאר געווען א נישט אונטערגעצינדענע פייער, און מ'האט פרובירט צו אנולירען די קעיס, ס'איז אבער געווען עטוואס צו שפעט און מ'האט גע'הארגע'ט יענער, בערך כך המעשה).
ווייסעך נישט וועלכע מעשה דו רעדסט פון, אבער אפילו לו יצויר עס איז אזוי ווי דו זאגסט, ווערט נאכנישט פון איין אנעקדאט א ראיה על הכלל כולו.

ובר מן דין, וואס א חילוק אויב ער האט גע'הארגע'ט די רויבער אלס אויפגערעגטהייט, די רבנים זאגען דאך אז מ"מ איז דא א מצות פדיון שבויים
וועלכע רבנים? א בירור הלכה איז דא? איך זעה נישט בכלל אז תפיסה, בפרט א היינטיגע, זאל זיין בגדר שבוי.

(הרי ההרוג אינו מתרי"ג, און ס'דאך נישטא א חשש אלהבא ח"ו, וכפי שמעידים כל רואיו מגודל טוב מידותיו וכו', ואין לו מצב נפשי מסוכן וכו'), איז פארוואס סתם אריינקומען אפשוואכען (ווען ס'קלאר דא א שטארקע צד אז ער האט נישט גע'הארגע'ט, וממילא אין לומר אז ס'וויכטיג נישט צו זאגען שקר וכו').

אין ענגליש זאגט מען, "לאז נישט פערפעקשען זיין דעם שונא פון גוט". איה"נ אז דער יוסטיץ סיסטעם איז נישט פערפעקט, און וואו אימער עס איז פארהאנען מאכט (power) איז דא קארופציע און עביוז אוו פאוער. דאס מיינט אבער נישט אז דער גאנצע סיסטעם טויג נישט מהחל ועד גמירא, און אז יעדער צי כמעט יעדער וואס איז אין תפיסה איז דארט נאר צוליב קארופציע.

אין אלגעמיין ארבעט דעם סיסטעם גאנץ פיין. דער וואס באגייט א פארברעכען ווערט ענדליך געכאפט און אריינגעזעצט.

דאס איז באופן כללי. לעניננו, מען רעדט אז א גוי איז געווארען געפונען גילטי אין רציחה. נאך א לענגערע טרייעל וואו ער האט געהאט א שאנס צו ברענגען העכער א טוץ עדים לטובתו! אבער עס איז נישט געוועהן גענוג איבערצוצייגען דעם דזשורי, און זיי האבען איהם געפונען גילטי.

דערנאך האט ער געהאט עטליכע אפיעלס, און קיין איינס האט נישט געארבעט. ביי די אפיעלס האבען די ריכטער נאכאמאל איבערגעקוקט דעם קעיס, און ווידער באטראכט די טענות - ווי אויך האט ער געהאט דעם געלעגענהייט מוסיף צו זיין טענות וואס מ'האט נישט געלאזט ארויפברענגען דעם ערשטע מאל. מיט דעם אלעם האבען זיי מחזק געוועהן דעם פריערדיגען פסק אז ער איז גילטי.

עט דיס פוינט, עז פאר עז איים קאנסערנד, איז ער א נידעריגער גוי א רוצח. איי ער שרייט ער איז אינאסענט? וועלקאם טו דע קלאב - העלפט פונ'ם טורמע איז אינאסענט...

יעצט וויל ער ווערען א גר. נו, צום ערשט פארשטיי איך בכלל נישט ווער עס האט באשלאסען אז עס איז א גוטע געדאנק איהם אנצונעמען. הלמאי צי איז א רוצח אזא גוטער הוספה צום כלל ישראל?

אבער לא'מער שוין זאגען אז גרעסערע קעפ פון מיר האבען באשלאסען אז דאס איז דער קאליבער יוד וואס מיר זוכען, און ער איז אריבער א גיור כדת משה וישראל. אשר על כן? דארפען מיר יעצט ארבעטען איהם ארויסצולאזען פון תפיסה? פארוואס? ווער דען באלאנגט אין תפיסה אויב נישט א רוצח?

[חוץ פון דעם אלעם, אפילו אויב נניח נניח וכו' וכו', דארף מען אויך נאך גוט מברר זיין אויף וואס דער געלט וועט גיין און צי עס איז נישט הניח מעותיו על קרן הצבי.]

[פנימחדשות]

אויב איז די שאלה צי רובאשקין איז געוועהן גילטי אויף געוויסע פון די קריימס וואס מען האט איהם באשולדיגט, איז דער ענטפער קלאר אז יא. יעצט צי ער איז געוועהן ערגער פון אן אנדערען אין דעם געביט, אדער צי עס איז יושר אזא לאנגע טערמין אין תפיסה פאר יענע פארברעכען, איז שוין אן אנדערע שאלה אינגאנצען. מ'קען שמועסען דערוועגען, אבער ווי ערווענט, עס קומט בכלל נישט אריין דא.

עהעם...

דער לשון שמעקט נישט צו גוט... הייסט אז אויף זיין שולד איז זיכער אז יא, אבער אויף די שאלה אויב ס'איז אים "געקומען" אזא משונה'דיגע לאנגע טערמין, קען מען שמועסן...

[אנעים זמירות]

אפילו זיינע גרעסטע פארטיידיגער האבען נישט גע'טענה'ט אז ער איז גענצליך אומשולדיג, נאר אז יעדער טוט עס און אז דער עונש איז צו שווער וכו'.

עניוועי, ווי גערעדט, רובאשקין איז סתם א דיסטרעקשען און האט נישט אהער, וועלעך בל"נ מער נישט רעדען דא וועגען יענע קעיס.

[פנימחדשות]

וועלכע רבנים? א בירור הלכה איז דא? איך זעה נישט בכלל אז תפיסה, בפרט א היינטיגע, זאל זיין בגדר שבוי.

לעיזער קרויס האט דאך געברענגט א פסק פון הגרי"מ שטיינמעץ שליט"א.
די היינטיגע תפיסות זענען ממש נישט צו געוואלדיג, און אין גאר אסאך פעלער איז דא גרויסע עינויים בנפשיות (ובגשמיות פון די אנדערע ארעסטאנטען), וידוע הגמרא דאלמלי נגדוהו היו משתחוים וכו' וידוע הדיון אי אף ביהרג ואל יעבור מ"מ ביסורים יעבור ואל יתענה, וממילא זעה איך נישט פארוואס ס'זאל נישט זיין קיין דין פון פדיון שבויים, ובכלל פאסט אזא שאלה פאר גדולי הרבנים, נישט פאר אייוועלט ניק'ס.

אין ענגליש זאגט מען, "לאז נישט פערפעקשען זיין דעם שונא פון גוט". איה"נ אז דער יוסטיץ סיסטעם איז נישט פערפעקט, און וואו אימער עס איז פארהאנען מאכט (power) איז דא קארופציע און עביוז אוו פאוער. דאס מיינט אבער נישט אז דער גאנצע סיסטעם טויג נישט מהחל ועד גמירא, און אז יעדער צי כמעט יעדער וואס איז אין תפיסה איז דארט נאר צוליב קארופציע.

מעולם לא טענתי, לא אני ולא @יצחק אייזיק, אז "יעדער צי כמעט יעדער" איז אין תפיסה צוליב קארופציע, אבער יא א מיעוט המצוי המצריך בדיקה, ובפרט ביי אזעלכע פעלער ווי די פראקורארען שפירען זיך אין נויט פון איינעם איינזעצן.

דארפען מיר יעצט ארבעטען איהם ארויסצולאזען פון תפיסה? פארוואס? ווער דען באלאנגט אין תפיסה אויב נישט א רוצח?

האב איך שוין געברענגט די פסק פון הגרי"מ שטיינמעץ שליט"א אז עס איז יא א מצוה אים אויסצולייזען, וכתבתי כמה סברות להסביר מדוע, אף על הצד שהוא כן הרג הגוי הגנב (ואגב ידוע הדין של בא במחתרת, אבל אינני בקי בפרטי הסיפור לידע עד כמה היה הסיפור שלו דומה לבא במחתרת).

[בלייב געזונט]

אפילו זיינע גרעסטע פארטיידיגער האבען נישט גע'טענה'ט אז ער איז גענצליך אומשולדיג, נאר אז יעדער טוט עס און אז דער עונש איז צו שווער וכו'.

עניוועי, ווי גערעדט, רובאשקין איז סתם א דיסטרעקשען און האט נישט אהער, וועלעך בל"נ מער נישט רעדען דא וועגען יענע קעיס.

ס'איז ווייט פון א דיסטרעקשאן, ס'איז די עצם מהלך וויאזוי דו און לעיזער קוקן אן די קארופטירטע היימישע, רבנישע, עסקנישע, מוסדות סיסטעם אקעגן די אויסגעלייטערטע הייליגע יוסטיץ סיסטעם.

אייערע טענות איז נישט דווקא ביי די קעיס, עס איז על הכלל כולו יצא, נאר דא פילט איר אז מען רעדט עפעס פון א גוי/איד/גר סאו עס וועט זיין דברים המתקבלים על הלב once for all

[moishy56]

דאס איז א המשך פון ר' אליעזר'ס שמועסן 2 יאר צוריק,
איבער הפקרות'דיגע פאנדרעיזינג!

2 יאר צוריק האט ר' אליעזר גערעדט אפאר שטארקע שטארקע שמועסן אויף קול מבשר איבער דעם,
אז מענטשן וואס פארקויפן קוגלען פאר $6, דארפן האבן א הכשר צו מאכן זיכער אז עס איז כשר,
אבער ארגענעזאציעס וואס פאנדרעיזן $6,000,000 א יאר פונם ציבור, האבן נישט קיין שום אויפזיכט אויף די געלטער!
דעהר וואס זיצט ביים שיסל דארף נישט געבן דין וחשבון פאר קיינעם.

[אנעים זמירות]

אפילו זיינע גרעסטע פארטיידיגער האבען נישט גע'טענה'ט אז ער איז גענצליך אומשולדיג, נאר אז יעדער טוט עס און אז דער עונש איז צו שווער וכו'.

עניוועי, ווי גערעדט, רובאשקין איז סתם א דיסטרעקשען און האט נישט אהער, וועלעך בל"נ מער נישט רעדען דא וועגען יענע קעיס.

ס'איז ווייט פון א דיסטרעקשאן, ס'איז די עצם מהלך וויאזוי דו און לעיזער קוקן אן די קארופטירטע היימישע, רבנישע, עסקנישע, מוסדות סיסטעם אקעגן די אויסגעלייטערטע הייליגע יוסטיץ סיסטעם.

אייערע טענות איז נישט דווקא ביי די קעיס, עס איז על הכלל כולו יצא, נאר דא פילט איר אז מען רעדט עפעס פון א גוי/איד/גר סאו עס וועט זיין דברים המתקבלים על הלב once for all

ביטע שיין, כ'האב טאקע איין מאל מקיים געוועהן דעם אל תען, אבער איך זעה עס ווערט א שאלה פון שתיקא כהודאה מוז איך זיך אנרופען. איך בין ב"ה גענוג פעהיג אליין ארויסצוברענגען וואס איך האלט אין יעדער צייט, און איך דארף נישט מען זאל אריינשטעלען ווערטער אין מיין מויל, טא ביטע מאך נישט קיין עסאמפשענס. מיט פארשטענדעניש.

[בלייב געזונט]

אפילו זיינע גרעסטע פארטיידיגער האבען נישט גע'טענה'ט אז ער איז גענצליך אומשולדיג, נאר אז יעדער טוט עס און אז דער עונש איז צו שווער וכו'.

עניוועי, ווי גערעדט, רובאשקין איז סתם א דיסטרעקשען און האט נישט אהער, וועלעך בל"נ מער נישט רעדען דא וועגען יענע קעיס.

ס'איז ווייט פון א דיסטרעקשאן, ס'איז די עצם מהלך וויאזוי דו און לעיזער קוקן אן די קארופטירטע היימישע, רבנישע, עסקנישע, מוסדות סיסטעם אקעגן די אויסגעלייטערטע הייליגע יוסטיץ סיסטעם.

אייערע טענות איז נישט דווקא ביי די קעיס, עס איז על הכלל כולו יצא, נאר דא פילט איר אז מען רעדט עפעס פון א גוי/איד/גר סאו עס וועט זיין דברים המתקבלים על הלב once for all

ביטע שיין, כ'האב טאקע איין מאל מקיים געוועהן דעם אל תען, אבער איך זעה עס ווערט א שאלה פון שתיקא כהודאה מוז איך זיך אנרופען. איך בין ב"ה גענוג פעהיג אליין ארויסצוברענגען וואס איך האלט אין יעדער צייט, און איך דארף נישט מען זאל אריינשטעלען ווערטער אין מיין מויל, טא ביטע מאך נישט קיין עסאמפשענס. מיט פארשטענדעניש.

אנטשולדיגט, איך זעה נישט קיין אסאמפשענס, איך האב פשוט דורכגעליינט די לעצטע פינף בלאט דא.

[אנעים זמירות]

דאן ציטיר מיך דירעקט, אנשטאט ארויסצונעמען דיין הבנה וויאזוי איך קוק אהן וכו' וכו' פון מיינע ווערטער.

[בניהו]

דאס איז א המשך פון ר' אליעזר'ס שמועסן 2 יאר צוריק,
איבער הפקרות'דיגע פאנדרעיזינג!

2 יאר צוריק האט ר' אליעזר גערעדט אפאר שטארקע שטארקע שמועסן אויף קול מבשר איבער דעם,
אז מענטשן וואס פארקויפן קוגלען פאר $6, דארפן האבן א הכשר צו מאכן זיכער אז עס איז כשר,
אבער ארגענעזאציעס וואס פאנדרעיזן $6,000,000 א יאר פונם ציבור, האבן נישט קיין שום אויפזיכט אויף די געלטער!
דעהר וואס זיצט ביים שיסל דארף נישט געבן דין וחשבון פאר קיינעם.

סאו אליעזר קרויס האט געהאט א פראבלעם איבער וויאזוי די געלט וועט פארנוצט ווערן האט ער צוליב דעם געברענגט א ריזן ציבור צו האבן ספיקות איבער די עצם אמת׳דיגקייט פון די קעיס, שאלות אויף זיין גירות און אזוי אפשר צוברענגען אז מענטשן זאלן געבן ווייניגער, און ער איז נאך א העלד פארן ברענגען א מעסעדזש פון הרב ניימאן אז ער גייט זיין פערזענליך אחראי ווי די געלט גייט גיין?