טרי=פריש, וואו איז דער מקור?
די אחראים: יאנאש,אור המקיף,אחראי,געלעגער
טרי=פריש, וואו איז דער מקור?
"המשתמש הטרי ביותר"
יעדער זעהט די ווערטער אויפן הויפט-אריינגאנג בולעטין ביי אונז אין קרעטשמע, דער אפטייטש איז "דער פרישסטער מיטגליד פונעם קרעטשמע" אויבנאויף קען איך נישט צאמשטעלן די שייכות.
ס'מיז נישט אלס זיין אז דער בן-יהודא אדער זיינע נאכפאלגער זאלן שאפן זייערע מקורות אין לשה"ק אבער פאר אזא לייכטע טערמין האבן זיי בפשטות יא אפירגעקראצט עפעס א לשה"ק/ארמיש'ער אויסדריק.
אפשר איינער פון די חברים דא וועלן וויסן.
יעדער זעהט די ווערטער אויפן הויפט-אריינגאנג בולעטין ביי אונז אין קרעטשמע, דער אפטייטש איז "דער פרישסטער מיטגליד פונעם קרעטשמע" אויבנאויף קען איך נישט צאמשטעלן די שייכות.
ס'מיז נישט אלס זיין אז דער בן-יהודא אדער זיינע נאכפאלגער זאלן שאפן זייערע מקורות אין לשה"ק אבער פאר אזא לייכטע טערמין האבן זיי בפשטות יא אפירגעקראצט עפעס א לשה"ק/ארמיש'ער אויסדריק.
אפשר איינער פון די חברים דא וועלן וויסן.
זעה וואס איך האב דא געשריבן מיט א יאר צוריק.
http://ivelt.com/forum/viewtopic.php?p=253#253
http://ivelt.com/forum/viewtopic.php?p=253#253
- מאשקע
- מ. ראש הקהל
- תגובות: 12672
- זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך נאוועמבער 15, 2006 2:40 am
- לאקאציע: אין די חיפוש
ימצא לחי חמור טריה וישלח ידו ויקחה ויך בה אלף איש (שופטים ט"ו, ט"ו)
מכף רגל ועד ראש אין בו מתם פצע וחבורה ומכה טריה לא זרו ולא חבשו ולא רככה בשמן (ישעי' א', ו')
סיי רש"י און סיי דער מצודות זאגן אז דאס איז טייטש "פייכט". אפשר פון דעם האבן די ציונים ארויסגעלערנט אז דאס ווארט באדייט "פריש", ווייל ווען א מכה איז פריש, איז עס נאך פייכט.
מכף רגל ועד ראש אין בו מתם פצע וחבורה ומכה טריה לא זרו ולא חבשו ולא רככה בשמן (ישעי' א', ו')
סיי רש"י און סיי דער מצודות זאגן אז דאס איז טייטש "פייכט". אפשר פון דעם האבן די ציונים ארויסגעלערנט אז דאס ווארט באדייט "פריש", ווייל ווען א מכה איז פריש, איז עס נאך פייכט.
-
- שר האלפיים
- תגובות: 2176
- זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג אוגוסט 24, 2006 2:28 pm
-
- שר האלפיים
- תגובות: 2176
- זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג אוגוסט 24, 2006 2:28 pm
-
- שר האלפיים
- תגובות: 2176
- זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג אוגוסט 24, 2006 2:28 pm
Re: טרי=פריש, וואו איז דער מקור?
מיללער האט געשריבן:"המשתמש הטרי ביותר"
יעדער זעהט די ווערטער אויפן הויפט-אריינגאנג בולעטין ביי אונז אין קרעטשמע, דער אפטייטש איז "דער פרישסטער מיטגליד פונעם קרעטשמע" אויבנאויף קען איך נישט צאמשטעלן די שייכות.
ס'מיז נישט אלס זיין אז דער בן-יהודא אדער זיינע נאכפאלגער זאלן שאפן זייערע מקורות אין לשה"ק אבער פאר אזא לייכטע טערמין האבן זיי בפשטות יא אפירגעקראצט עפעס א לשה"ק/ארמיש'ער אויסדריק.
אפשר איינער פון די חברים דא וועלן וויסן.
שאלתך ממקומך נפרך... ביסט דן און דו מוטשעסט זיך אריין צוקריכן אין בן-יהודה'ס מח צו פארשטיין דעם 'טרי ביותר', ווען א תגובה דערויף שרייבסטו, כזה:
מיללער האט געשריבן:בן-יהודא ארויס פוי, ברענג ראיות, סתם מאכן שפראכן קען איך אויך!
מורינו ר' יענקל, ווען מ'איז דן אויף א בן יהודה ברענגט מען זיך א ראי' פון א בן יהודה...
זארעכפעפער האט געשריבן:קרעמער, בן-יהודה האט געטייטשט "טריה" א BANDAGE, אויף אידיש הייסט דאס א "פלאסטער" וואס מ'קלעבט אויף א מכה, אלזא הדרא קושית מיללער לדוכתי'
זארעך, איך מיין אז די ביסט דיך טועה מיט רטיה.
עוד כתב זרח באשכול שבת חזון הנוגע לענינינו:
רש"י, דא אין ישעי', ברענגט צוויי פשטים אויף טריה. איינס, דעם תרגום'ס פשט: מרססא, כתותה ומרוססת (דמניצייר"א בלע"ז), און דאס צווייטע ברענגט ער די אויבנדערמאנטע פשט, בשם מנחם, לשון ליחות, כלומר, רכה ורטובה, תמיד נובעות (מיישט"א בלע"ז)
א דאנק זרח פאר די מראי מקומות.
ועל טענת זרח בכתבו דברים כדרבונות וז"ל:
שאלתך ממקומך נפרך... ביסט דן און דו מוטשעסט זיך אריין צוקריכן אין בן-יהודה'ס מח צו פארשטיין דעם 'טרי ביותר', ווען א תגובה דערויף שרייבסטו, כזה:
מיללער כתב:בן-יהודא ארויס פוי, ברענג ראיות, סתם מאכן שפראכן קען איך אויך!
מורינו ר' יענקל, ווען מ'איז דן אויף א בן יהודה ברענגט מען זיך א ראי' פון א בן יהודה...
ע"ז תשובתי זרחתה:
זרח, איך זאג אז דער פוי בן-יהודא האט מסתמא געהאט א מקור און לשה"ק ווייל אויב נישט איז ער אויסער א שגץ, א בהמה אויך ווייל א שפראך צו מאכן אוט-אף-די-בלוי איז קיין קונץ נישט.
לעצט פארראכטן דורך מיללער אום דינסטאג יולי 17, 2007 2:38 pm, פארראכטן געווארן 1 מאל.
מאשקע, סקומט דא נישט אריין אבער ר' מיכאל בער ז"ל האט געטענה'עט אז אין די תורה הק' זעהט מען געדאפלטע ווערטער ארויסצוברענגען די שטארקייט פון א זאך ווי ירקרק אדער אדמדם וואס באדייט שטארק רויט אדער שטארק גרין, משא"כ אויף עברית באצייכנט עס די קליינקייט פון א זאך ווי קטנטן אדער כלבלב וואס באדייט א קליין הונטעלע.
-
- שר האלפיים
- תגובות: 2176
- זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג אוגוסט 24, 2006 2:28 pm
גערעכט... גערעכט... ר' יענקל!
דער תוקף הגלות וכובד השעבוד פון די תיישעס הימים, האט מיר פארמישט צווישן 'טריה' און 'רטיה'. זאל דיר צו מצוה פארעכנט זיין, דער אויפריכטיגער באמערקונג.
דאס וואס דו זאגסט וועגן בן יהודא מיט לשון הקודש. כ'מיין ביסטאך א סאטמארער, ווייסטו דען נישט אז דער סאטמער רב האט געהאלטן, און געהאט ראיות, אז צענדליגע און צענדליגע ווערטער פון היברו האבן קיין שייכות נישט צו לשון הקודש???
אגב, האב איך אמאל געהערט אז דער ווארט "סקונדע", וואס אין היברו זאגט מען דאס "שניה", שטאמט פונעם ענגלישן אויסדריק SECOND, (מלשון TWO), וואס דער איינפאכער אפטייטש אין לשה"ק אויפן נומער 'צוויי' איז 'שניה', כך שמעתי. איך בין נישט זיכער צי ס'ריכטיג, ווייל אין רמב"ם, אין הל' קידוש החודש, געפונען מיר דארט, ביי די חשבונות הלבנה, מעלות, שניות ודקות, און קען זיין אז פון דארט איז זייער מקור. ווייסעך נישט.
דער תוקף הגלות וכובד השעבוד פון די תיישעס הימים, האט מיר פארמישט צווישן 'טריה' און 'רטיה'. זאל דיר צו מצוה פארעכנט זיין, דער אויפריכטיגער באמערקונג.
דאס וואס דו זאגסט וועגן בן יהודא מיט לשון הקודש. כ'מיין ביסטאך א סאטמארער, ווייסטו דען נישט אז דער סאטמער רב האט געהאלטן, און געהאט ראיות, אז צענדליגע און צענדליגע ווערטער פון היברו האבן קיין שייכות נישט צו לשון הקודש???
אגב, האב איך אמאל געהערט אז דער ווארט "סקונדע", וואס אין היברו זאגט מען דאס "שניה", שטאמט פונעם ענגלישן אויסדריק SECOND, (מלשון TWO), וואס דער איינפאכער אפטייטש אין לשה"ק אויפן נומער 'צוויי' איז 'שניה', כך שמעתי. איך בין נישט זיכער צי ס'ריכטיג, ווייל אין רמב"ם, אין הל' קידוש החודש, געפונען מיר דארט, ביי די חשבונות הלבנה, מעלות, שניות ודקות, און קען זיין אז פון דארט איז זייער מקור. ווייסעך נישט.
זארעכפעפער האט געשריבן:גערעכט... גערעכט... ר' יענקל!
דער תוקף הגלות וכובד השעבוד פון די תיישעס הימים, האט מיר פארמישט צווישן 'טריה' און 'רטיה'. זאל דיר צו מצוה פארעכנט זיין, דער אויפריכטיגער באמערקונג.
דאס וואס דו זאגסט וועגן בן יהודא מיט לשון הקודש. כ'מיין ביסטאך א סאטמארער, ווייסטו דען נישט אז דער סאטמער רב האט געהאלטן, און געהאט ראיות, אז צענדליגע און צענדליגע ווערטער פון היברו האבן קיין שייכות נישט צו לשון הקודש???
אגב, האב איך אמאל געהערט אז דער ווארט "סקונדע", וואס אין היברו זאגט מען דאס "שניה", שטאמט פונעם ענגלישן אויסדריק SECOND, (מלשון TWO), וואס דער איינפאכער אפטייטש אין לשה"ק אויפן נומער 'צוויי' איז 'שניה', כך שמעתי. איך בין נישט זיכער צי ס'ריכטיג, ווייל אין רמב"ם, אין הל' קידוש החודש, געפונען מיר דארט, ביי די חשבונות הלבנה, מעלות, שניות ודקות, און קען זיין אז פון דארט איז זייער מקור. ווייסעך נישט.
1) אמן, אויפ'ן רעכענען מיינע מצוות.
2) סאטמאר רב האט אזוי געהאלטן? יעדער רעכט-דענקענדער מענטש האלט אזוי, אבער ס'איז כו"ע מודי אז עברית איז באזירט אויף לשה"ק (בני היכלא ז"ל וואלט געזאגט יעדע טומאה ברויך האבן אן אחוזה אין די קדושה) און ווען ער האט געקענט האט ער זיך באנוצט מיט די אריגינעלע לשה"ק ווערטער, העכסטענס האט ער עס אביסל צוגעפיצט.
3) שניות-סעקונדעס, איך בין נישט קיין חסיד פונעם לחומרא מקשינן, אויב האסטו א רמב"ם וואס נוצט שניות פאר עפעס ענליכס און פון די אנדערע זייט האסטו א שיינע בדיחותא אויף סעקאנד-שני, נעם ענדערש אן דעם פשוטען מהלך.
אויף אויפציווייזן בן-יהודא'ס פארדארבנקייט האב איך גענוג ראיות ברורות אנע דעם וואס מ'זאל דארפן פאבריצירן היימישע.
מיללער האט געשריבן:מאשקע, סקומט דא נישט אריין אבער ר' מיכאל בער ז"ל האט געטענה'עט אז אין די תורה הק' זעהט מען געדאפלטע ווערטער ארויסצוברענגען די שטארקייט פון א זאך ווי ירקרק אדער אדמדם וואס באדייט שטארק רויט אדער שטארק גרין, משא"כ אויף עברית באצייכנט עס די קליינקייט פון א זאך ווי קטנטן אדער כלבלב וואס באדייט א קליין הונטעלע.
צוציענדיגן דעם וויץ: האט ר' מיכאל בער זצ"ל אויסגעפירט, אז לויט די העברעאישע סטאנדארט וואלט א גרויסער קעניג געברויכט הייסן א 'מלוכלך'...
(אגב, איז א מחלוקת הראשונים אויב ירקרק און אדמדם קומען שטארקער מאכן דעם רויט/גרינקייט אדער שוואכער מאכן, עי' רש"י ואבן עזרא ועוד)
איך פארשטיי נישט דעם וויץ (מיין פראבלעם) כלפי-לייא לויט זיי איז דאך לכלך קליין נישט גרויס?
קרעמער, ברענג אראפ געהעריג די מחלוקה פון רש"י אונעם אבן עזרא, שעמסט דיך? מאך אן עקסטערע אשכול דערויף להגדיל תורה ולהאדירה, נאר קליקס מיט קאר עקסעסעריס פארדינען אשכולות ביין אונז? ותורה מה אומרת קלני מראשי קלני מזרועי.
קרעמער, ברענג אראפ געהעריג די מחלוקה פון רש"י אונעם אבן עזרא, שעמסט דיך? מאך אן עקסטערע אשכול דערויף להגדיל תורה ולהאדירה, נאר קליקס מיט קאר עקסעסעריס פארדינען אשכולות ביין אונז? ותורה מה אומרת קלני מראשי קלני מזרועי.