ערשט געבוירענע זענען קלוגער!?

[קרעמער]

[align=left][align=center]Norway - Firstborn Kids Have an IQ Edge
Norway - A new study, involved more than 240,000 Norwegian men who took intelligence tests. In most families, the scores of the firstborn were three points higher than the second child, and four points higher than a third.
It's not a huge difference, but it might be enough to divide an A student from a B student.
"It is a breakthrough study that is very difficult to dispute methodologically," Frank Sulloway, a University of California psychologist said.
As for the reasons behind the apparent intelligence gap, lead study author Petter Kristensen insist it is not due to nature but nurture, with the firstborn enjoying the fruits of undivided attention early in life.
Intelligence Through Teaching
Experts believe that when older children tutor their siblings, it may help their brains grow.
Add to this the fact that in many families, if the eldest is organized and studious, the younger finds more creative ways to get attention. [abc][/align][/align]

[מאשקע]

אינטרעסאנט צו וויסן אויב ס'איז טאקע אמת.
*
דזשאסט פאר די רעקארד: איך בין א בכור...

[קרעמער]

חחח

איך זאג נישט גארנישט

(קענסט די מעשה? מען האט אמאל געפרעגט א בחור: ווער איז דער בעסטער בחור אין ישיבה? האט ער זיך אנטזאגט פון ענטפערן, מיטן אויסרייד: וועל איך זאגן דעם אמת - בין איך א בעל גאוה, ווידעראום שקר וויל איך נישט זאגן...)

[מאשקע]

זאג נאר, ווילסטע פראסק אדער יא?

[קרעמער]

דיין לעצטע תגובה פרעגט אפ די גאנצע שטודיע

[מאשקע]

.......

[מאשקע]

למעשה בין איך געווען אין א דילעמא צי איך זאל שרייבן יענעם תגובה אדער נישט. איך האב אבער באשלאסן אז יא, צוליב די פאלגענדע מעשה:
געווען אמאל א איד, א שטיקל נאר, וואס האט מעיין געווען אינעם פסוק אין תהלים "שומר פתאים ה'". טראכט ער אריין צו זיך: 'בין איך א נאר אדער נישט? וויאזוי קען איך דאס דערגיין?'
האט ער באשלאסן ביי זיך, אז ער וועט מאכן א טעסט. ער וועט זיך אראפווארפן פון א הויכע פענסטער פון די זיבעטע שטאק. העט ער זיך נישט צעקלאפן, איז א סימן אז ער איז א נאר, און גאט ב"ה האט אים אפגעהיטן פון געשעדיגט ווערן. העט ער זיך יא צעקלאפן, וועט ער וויסן אז ער איז נישט קיין נאר.
והאך קאווע. ער גייט ארויף צום זיבעטן שטאק, ער טוט זיך אן דאס גארטל, מאכט א לשם יחוד, און ווארפט זיך אראפ פון די פעסנטער.
פארשטייט זיך, אז ער האט זיך גוט צוזעצט אלע ביינער.
האט א דורכגייער האט אים געזאגט: דו שוטה, פארוואס טוסטו דאס? דו ווארפסט דיך אליינס אראפ פון פענסטער? דו האסט דיך דאך אינגאנצן צע'מזיק'ט!
ענטפערט דער איד: יא יא, איך האב מיך גוט צעקלאפט, אבער קיין נאר בין איך נישט...

[זארעכפעפער]

איך וויל צולייגן א הערה קטנה צו די גויאישע סטאדיס:

ס'באקאנט אז דער סאטמאר רב זצ"ל האט זיך אמאל אויסגעדריקט, איבער די גרויסע מדריגות פון הרה"ק רבי שלום אליעזר מראצפערט זצוק"ל, אז זקני ת"ח כל זמן שמזקינים דעתן מתיישבות עליהן, און היות ער איז געבוירן געווארן אויף דער עלטער פון הרה"ק מצאנז זצוק"ל, דעריבער פארמאגט ער אין זיך גאר גרויסע מדריגות...

והיינו דאמרי: דעת תורה היפך דעת בעל הבית ...

[מאשקע]

זארעכ;
אויב האסטו גוט דורכגעלייענט די שטודיע, וועסטו אליינס זעהן אז דאס איז נאר ביי גויים און נישט ביי אידן (ווייניגסטנס נישט ביי ערליכע אידן).

[יענטאאש]

אךך..... נארישע שטותים..... מען קאן נישט גלייבן די גויאישע שטודיעס.

בדרך אגב: איך בין דער יונגסטער.

[מאשקע]

חחחחחחחחחחחחחחחח

[קרעמער]

למעשה בין איך געווען אין א דילעמא צי איך זאל שרייבן יענעם תגובה אדער נישט. איך האב אבער באשלאסן אז יא, צוליב די פאלגענדע מעשה:
געווען אמאל א איד, א שטיקל נאר, וואס האט מעיין געווען אינעם פסוק אין תהלים "שומר פתאים ה'". טראכט ער אריין צו זיך: 'בין איך א נאר אדער נישט? וויאזוי קען איך דאס דערגיין?'
האט ער באשלאסן ביי זיך, אז ער וועט מאכן א טעסט. ער וועט זיך אראפווארפן פון א הויכע פענסטער פון די זיבעטע שטאק. העט ער זיך נישט צעקלאפן, איז א סימן אז ער איז א נאר, און גאט ב"ה האט אים אפגעהיטן פון געשעדיגט ווערן. העט ער זיך יא צעקלאפן, וועט ער וויסן אז ער איז נישט קיין נאר.
והאך קאווע. ער גייט ארויף צום זיבעטן שטאק, ער טוט זיך אן דאס גארטל, מאכט א לשם יחוד, און ווארפט זיך אראפ פון די פעסנטער.
פארשטייט זיך, אז ער האט זיך גוט צוזעצט אלע ביינער.
האט א דורכגייער האט אים געזאגט: דו שוטה, פארוואס טוסטו דאס? דו ווארפסט דיך אליינס אראפ פון פענסטער? דו האסט דיך דאך אינגאנצן צע'מזיק'ט!
ענטפערט דער איד: יא יא, איך האב מיך גוט צעקלאפט, אבער קיין נאר בין איך נישט...

דערמאנסט מיר א מעשה - כ'וואלט דאס אריינגעשטעלט אין מילתא דבדיחותא אשכול, אבער אין 'תוך' גענומען (נוסח זארעך) איז דאך די גאנצע קרעטשמע איין שטיק בדיחותא, ואין בפרט אלא מה שבכלל - געווען א איד וואס האט געלערנט אין א ספר אז ווער עס האט א לאנגע בארד איז א נאר (אין יעב"ץ פרק לולב הגזול שרייבט ער לגבי די הדס בלעטער, וסימנך: כל ארוך שוטה), האט ער גענומען א שוועבל און אונטערגעצינדן די אונטערשטע טייל פונעם בארד, מיטן ציל דאס צו פארקורצן (און דאדורך קלוגער ווערן..), למעשה האט זיך די גאנצע בארד אונטערגעצינדן, און פארשווארצט אויך דאס פנים זיינע ביזן שטערן, האט דער איד ארויסגענומען א בליי פון קעשענע און צוגעשריבן אויפן גליון פונעם ספר: בדוק ומנוסה.

[קרעמער]

איך וויל צולייגן א הערה קטנה צו די גויאישע סטאדיס:

ס'באקאנט אז דער סאטמאר רב זצ"ל האט זיך אמאל אויסגעדריקט, איבער די גרויסע מדריגות פון הרה"ק רבי שלום אליעזר מראצפערט זצוק"ל, אז זקני ת"ח כל זמן שמזקינים דעתן מתיישבות עליהן, און היות ער איז געבוירן געווארן אויף דער עלטער פון הרה"ק מצאנז זצוק"ל, דעריבער פארמאגט ער אין זיך גאר גרויסע מדריגות...

והיינו דאמרי: דעת תורה היפך דעת בעל הבית ...

דאס זעלביגע האב איך געהערט נאכזאגן (אפשר געליינט אין מעלות לעצטנס) אויף הגאון רבי שמעון סופר, וועלכער איז געבוירן אויף דער עלטער פון זיין גרויסן פאטער דער חתם סופר.

ובעצם איז דאך דאס דער געדאנק פון א בן זקונים, וואס מיר געפונען שוין ביי יוסף שכל מה שלמד בשם ועבר מסר לו - ממש ווי די שטודיע זאגט אויף די בכורים, אז זייער קלוגשאפט שטאמט פון דעם וואס די עלטערן גיבן זיך מער אפ מיט זייער חינוך.

למעשה קען מען אבער נישט זאגן דערביי דעת תורה היפך כו' ווייל אין אלע דורות געפונען מיר אז דער בכור איז חשוב, אין אלע הינזיכטן. און וואס איז פשט פון כוחי וראשית אוני? הלא דבר הוא.

[זארעכפעפער]

האלאו... האלאו... ס'קרעמער... בארואיגט אייך... בארואיגט אייך... זענט איר אפשר א בכור?... נו... נישקשה... מ'האט שוין געהערט אזעלעכ'ס...

דער פארצוג וואס די תורה האט געגעבן פאר א בכור, שטאמט, לכאורה פונעם קדש לי כל בכור, דאס הייסט א בחי' פון ראשית עריסותיכם תרימו לד', וכן הוא בבכור בהמה (מפי ספרים וסופרים, כ'על דער בל"נ צושטעלן די מקורות, אויב וויכטיג), אבער לגבי כשרונות איז דאך זיכער - אפי' שכליות'דיג - אמת דער אויבנדערמאנטער אימרא פון צדיקים.

[יגרסהדותא]

זארעך, האסט פאר'הרג'ט דא די זאך. מאשקע גייט זיך יעצט באליידיגן, דאס גאנצע חשיבות פון א בכור - הערסט מאשקע וואס זארעך שרייבט - דאס גאנצע חשיבות איז ווייל אזוי ווי פטר חמור.. און טאקע וועגן דעם זענען די בכורים גוים קלוג...

אוי אוי, מאשקע, כ'האב גארנישט געזאגט

[מאשקע]

יגר, דאס איז שוין חוצפה.
דו ווייסט אז איך האב א העכערן טיטול ווי דיר, איא?
דו ביזט 'פלעין' ראש הקהל, און איך בין "סגן" ראש הקהל.
אלזא, האב אביסל דרך ארץ פאר מיר. פארשטאנתא?

[יגרסהדותא]

און דו ביסט דער עלטסטער, אה יא?

כ'האב נאר געוואלט זיכער מאכן צו די גוים ווייסן וואס זיי רעדן..

[לאקשען ברעט]

איך וויל צולייגן א הערה קטנה צו די גויאישע סטאדיס:

ס'באקאנט אז דער סאטמאר רב זצ"ל האט זיך אמאל אויסגעדריקט, איבער די גרויסע מדריגות פון הרה"ק רבי שלום אליעזר מראצפערט זצוק"ל, אז זקני ת"ח כל זמן שמזקינים דעתן מתיישבות עליהן, און היות ער איז געבוירן געווארן אויף דער עלטער פון הרה"ק מצאנז זצוק"ל, דעריבער פארמאגט ער אין זיך גאר גרויסע מדריגות...

והיינו דאמרי: דעת תורה היפך דעת בעל הבית ...

למעשה איז עס נישט קיין סתירה מען קען האבען גרויסע מדרגות עס האט נישט ציטוהן מיט ווי קלוג מען איז
אין טאקע די סאטמערע רב זצ"ל האט אמאל זיך אויסגעדריקט אז אתה קדוש מיט אתה חונן זענען צוויי עקסטערע ברכות

[מאשקע]

א גוט ווארט.

[בעל עגלה]

ביי אידן איז עס פארקערט פין די שטודיע, ואכמ"ל די סיבה דערפאר

עיין בקלי יקר פרשת ???? ותמצא שם,

איך מיין אז במציאות היינט, איז עס טאקע ביי אידן פארקערט, ווי ביי די שטודיע

[מיללער]

וואס איז דאס קלי יקר? און וואו איז פרשת ???

[זארעכפעפער]

לאקשן:
דער דעת תורה איז באזירט אויפן מאמר חז"ל, זקני ת"ח כל זמן שמזקינים 'דעתן' מתיישבות... ודו"ק.

[לאקשען ברעט]

לאקשן:
דער דעת תורה איז באזירט אויפן מאמר חז"ל, זקני ת"ח כל זמן שמזקינים 'דעתן' מתיישבות... ודו"ק.

אבער דאס האט גארנישט ציטוהן מיט די קלוגשאפט פין די קינדער
אז די טאטע איז מער מיושב

אין חוץ דעם לויט דעם מאכסטו א חילוק צווישען תלמידי חכמים אין עמי הארץ'ים

[בעל עגלה]

לאקשען איז גערעכט,

איך דארף אפיר זיכען ווי די כלי יקר שטייט

[זארעכפעפער]

לאקשן, נאדער די מאמרי חז"ל בשלימותה:
קנים פרק ג' משנה ו': רבי שמעון בן עקשיא אומר, זקני עם הארץ כל זמן שמזקינים 'דעתן' מטורפת עליהם, שנאמר וכו'. אבל זקני תורה אינו כן, כל זמן שמזקינים 'דעתן' מתישבת עליהן.

שבת דף קנ"ב ע"א: תניא רבי ישמעאל ברבי יוסי אומר, תלמיד חכמים כל זמן שמזקינים 'חכמה' נתוספת בהם, שנאמר וכו'. ועמי הארץ כל זמן שמזקינין 'טפשות' נתוספות בהם.

זאג, האסט שוין אמאל געהערט דעם אויסדריק: "אן אלטער נאר/טיפוש?"...