דיר/מיר אדער דיך/מיך
די אחראים: יאנאש,אור המקיף,אחראי,געלעגער
-
- שר האלפיים
- תגובות: 2554
- זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג פעברואר 22, 2007 1:10 pm
- לאקאציע: אונטער'ן נעץ
דיר/מיר אדער דיך/מיך
זאל איינער אזוי גוט זיין, ווער עס ווייסט זאל שיין מסביר זיין ווען מ'זאגט דיר אדער מיר, און ווען מ'זאגט דיך אדער מיך.
-
- שר האלפיים
- תגובות: 2554
- זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג פעברואר 22, 2007 1:10 pm
- לאקאציע: אונטער'ן נעץ
- ערנסטער
- שר חמש מאות
- תגובות: 583
- זיך איינגעשריבן אום: דינסטאג יאנואר 30, 2007 11:23 am
- לאקאציע: פון יעהופעץ
כעיקרון, אויף וויפל איך ווייס גייט עס אזוי - אויב ס'איז דא א ווארט ווי "מיט", "פאר", "פון", "ביי", "צו" אד"ג דארף מען זאגן "דיר/מיר", צום ביישפיל:
- איך גיי מיט דיר און דו גייסט מיט מיר
- דאס אלץ איז נאר פאר דיר און פאר מיר
- טאטע, איך וועל ביי דיר פרעגן פיר קשיות
אבער אן אזעלכע ווערטער דארף מען זאגן "דיך/מיך":
- איך וועל דיך אריין נשיט לאזן
- איך בעט דיך
-טו מיך א טובה
אבער בפועל אין אסך דיאלעקטן איז מען נישט מקפיד אויף דעם חילוק און זאגט מען אלעמאל "דיר/מיר". און ס'רוב מענטשן דא, אין ירושלים, דאכט זיך מיר, אויכעט באניצן זיך נישט מיט "דיך/מיך" כמעט קיינמאל.
- איך גיי מיט דיר און דו גייסט מיט מיר
- דאס אלץ איז נאר פאר דיר און פאר מיר
- טאטע, איך וועל ביי דיר פרעגן פיר קשיות
אבער אן אזעלכע ווערטער דארף מען זאגן "דיך/מיך":
- איך וועל דיך אריין נשיט לאזן
- איך בעט דיך
-טו מיך א טובה
אבער בפועל אין אסך דיאלעקטן איז מען נישט מקפיד אויף דעם חילוק און זאגט מען אלעמאל "דיר/מיר". און ס'רוב מענטשן דא, אין ירושלים, דאכט זיך מיר, אויכעט באניצן זיך נישט מיט "דיך/מיך" כמעט קיינמאל.
די וואָר הענגט אויף א האָר
-
- שר האלפיים
- תגובות: 2554
- זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג פעברואר 22, 2007 1:10 pm
- לאקאציע: אונטער'ן נעץ
שכח ערענסטער, דערמאנסט "מיר" טאקע, אזוי האט מען "מיר" אויך געזאגט.
אגב, וועגן די פיר קשיות, ביי אונז זאגט מען נישט 'ביי דיר', און דערפאר זאגט מען טאקע איך וויל 'דיך' פרעגן... (אדער אפשר ווייל די קינדער פרעגן אויס, כ'ווייס נישט).
אגב, וועגן די פיר קשיות, ביי אונז זאגט מען נישט 'ביי דיר', און דערפאר זאגט מען טאקע איך וויל 'דיך' פרעגן... (אדער אפשר ווייל די קינדער פרעגן אויס, כ'ווייס נישט).
אם אין אני לי, אויב איך וועל נישט טוהן פאר מיינע אייגענע קינדער, מי לי, ווער וועט דאס טוהן אנשטאט מיר?
מאשקע, וואס זאל איך דיך זאגן? ביסט טאטעלי ראנג. מען דארף זאגן מיך און דיך ווען מען רעדט פון זיך. ווען מען רעדט פון מערערע מענטשן זאגט מען מיר. (עס איז דא אויסנאמען, ווען מען זאגט יא "מיר" און "דיר" אויף זיך אליינס, ווי דו וועסט זען שפעטער.)
און קרעמער, איך האב א חבר וואס ווען איך טענה זיך מיט אים, און ער האט נישט וויאזוי מיך אפצואווענדן, נוצט ער דעם קינדערישן, "מיין טאטע האט מיך דאס געזאגט" טענה. איך ענטפער אים אלעמאל צוריק, "כ'צו צוריק, דו ביסט נישט קיין עם הארץ, דיין טאטע איז."
גראדע איז יא דא צייטן ווען מען זאגט מיר און דיר, און ערנסטער האט זייער גוט ארויסגעברענגט די כללים. מען זאגט מיר און דיר ווען עס איז דא פארדעם א "פרעפאזישאן" (אופס, גיי לערן מיט א גוי ברטנורא...) ווי למשל איבער, אויף, אונטער, ביי, מיט, פון א.א.וו.
און אגב, דאס איז אויך דער תירוץ אויף מיין שאלה אין דעם אשכול, ווען מען זאגט "דער" ביי א לשון נקיבה. דער ענטפער איז ווען ס'איז דא א פרעפאזישאן, ווי למשל איבער דער קרעטשמע, פון דער קרעטשמע, ביי דער קרעטשמע א.א.וו.
לערנט אייך אויס דעם כלל:
א פרעפאזישאן טוישט
דער צו דעם
דאס צו דעם
די צו דער
א פרעפאזישאן טוישט אויך:
מיך צו מיר
דיך צו דיר
און קרעמער, איך האב א חבר וואס ווען איך טענה זיך מיט אים, און ער האט נישט וויאזוי מיך אפצואווענדן, נוצט ער דעם קינדערישן, "מיין טאטע האט מיך דאס געזאגט" טענה. איך ענטפער אים אלעמאל צוריק, "כ'צו צוריק, דו ביסט נישט קיין עם הארץ, דיין טאטע איז."
גראדע איז יא דא צייטן ווען מען זאגט מיר און דיר, און ערנסטער האט זייער גוט ארויסגעברענגט די כללים. מען זאגט מיר און דיר ווען עס איז דא פארדעם א "פרעפאזישאן" (אופס, גיי לערן מיט א גוי ברטנורא...) ווי למשל איבער, אויף, אונטער, ביי, מיט, פון א.א.וו.
און אגב, דאס איז אויך דער תירוץ אויף מיין שאלה אין דעם אשכול, ווען מען זאגט "דער" ביי א לשון נקיבה. דער ענטפער איז ווען ס'איז דא א פרעפאזישאן, ווי למשל איבער דער קרעטשמע, פון דער קרעטשמע, ביי דער קרעטשמע א.א.וו.
לערנט אייך אויס דעם כלל:
א פרעפאזישאן טוישט
דער צו דעם
דאס צו דעם
די צו דער
א פרעפאזישאן טוישט אויך:
מיך צו מיר
דיך צו דיר
- שמעק_טאביק
- שר האלף
- תגובות: 1618
- זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך פעברואר 14, 2007 11:13 am
דיזע ערצעהלונג,
איך קען זעהן דעם ווארט "מיך" ביסטו גערעכט, למשל: "איך האב מיך נישט געקענט ארויסדרייען..." (הגם "זיך" וואלט געווען בעסער), אדער : "איך האב מיך געדרייט פון איין זייט צום צווייטן..."
אבער ווען קען אויסקומען צו זאגן "דיך"?
ביטע גיב אן עקזעמפל.
און יא, פוץ אויס דיין צונג. עס איז נאך ווארשיינליך רויט פון די משתה היין, לאז עס נארמאל ביז פסח אי"ה ביי די ד' כוסות.
איך קען זעהן דעם ווארט "מיך" ביסטו גערעכט, למשל: "איך האב מיך נישט געקענט ארויסדרייען..." (הגם "זיך" וואלט געווען בעסער), אדער : "איך האב מיך געדרייט פון איין זייט צום צווייטן..."
אבער ווען קען אויסקומען צו זאגן "דיך"?
ביטע גיב אן עקזעמפל.
און יא, פוץ אויס דיין צונג. עס איז נאך ווארשיינליך רויט פון די משתה היין, לאז עס נארמאל ביז פסח אי"ה ביי די ד' כוסות.
הפך בה והפך בה דכולה בה!
ווען מען רדעט פונעם מענטש, זאגט מען "מיך".
לקח אותי, ער האט מיך גענומעןדא, שלח אותי, ער האט מיך געשיקט אהין.
ווען מען רעדט פון א זאך וואס מען האט געגעבן פאר מיר זאגט מען נתן לי, ער האט געגעבן צו מיר א ספר, אדער ער האט געגעבן פאר מיר א ספר, שלח לי, ער האט מיר געשיקט, דא איז די כוונה אויף די זאך וואס ער האט מיר געגעבן.
אבער איך בין געבליבן אזוי ווי פריער מיט מיר בעצם האט ער גארנישט געטון
לקח אותי, ער האט מיך גענומעןדא, שלח אותי, ער האט מיך געשיקט אהין.
ווען מען רעדט פון א זאך וואס מען האט געגעבן פאר מיר זאגט מען נתן לי, ער האט געגעבן צו מיר א ספר, אדער ער האט געגעבן פאר מיר א ספר, שלח לי, ער האט מיר געשיקט, דא איז די כוונה אויף די זאך וואס ער האט מיר געגעבן.
אבער איך בין געבליבן אזוי ווי פריער מיט מיר בעצם האט ער גארנישט געטון
- סאכדעס
- שר שלשים אלף
- תגובות: 31438
- זיך איינגעשריבן אום: דינסטאג יוני 27, 2006 2:15 pm
- לאקאציע: אלעמאל נאנט צו התאחדות
- פארבינד זיך:
טריאו, זייער גוט, און וואס הערט זיך מיט דיר/דיך?
כאב געהערט אויפן טלפון פון חבד, זינגט ער דארט דעם ניגון פון דעם בארדיטשובער, אנא אמצאך. זאגט ער דארט אויף אידיש אזוי: וואו זאל איך דיך געפינען רבוש"ע, און אוואו זאל איך דיר נישט געפינען רבוש"ע
זיי זענען בדרך כלל מדקדקים מיטן לשון. אלזא אפשר קען מען פון דעם עפעס לערנען.
כאב געהערט אויפן טלפון פון חבד, זינגט ער דארט דעם ניגון פון דעם בארדיטשובער, אנא אמצאך. זאגט ער דארט אויף אידיש אזוי: וואו זאל איך דיך געפינען רבוש"ע, און אוואו זאל איך דיר נישט געפינען רבוש"ע
זיי זענען בדרך כלל מדקדקים מיטן לשון. אלזא אפשר קען מען פון דעם עפעס לערנען.
פקודתו פון התאחדות שמרה רוחי!
-
- שר האלפיים
- תגובות: 2554
- זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג פעברואר 22, 2007 1:10 pm
- לאקאציע: אונטער'ן נעץ