די שפירן פון נורעבמבורג, אב-אלול תרצ״ה

[אביסל טיפער]

אפריל 26 1933

בערלין-נעכטן אפריל 25 איז אריין און געזעץ די "געזעץ אקעגן איבערגעפילטע שולעס און אוניווערסיטעטן"
וואס איז ווי אלע אנדערע געזעצן פון היטלער. געצילט אקעגן אידן מיט א שיינע נאמען,
די געזעץ טוט לימיטען אידן און פאבליק סקולס. אז זיין מעגן נאר זיין 5% פון די סטודענטן, (75% אידן שיקן זייערע קינדער און פאבליק סקולס ליידער)
באריכטן ווייסן צו דערציילן אז היטלער ניצט די סקול סיסטעם צו שווענקן די קינדער יונגערהייט צו זיין געטריי צו. היטלער און זיי רעזשים, מען לערנט דארט ליב צו האבן היטלער ווי א פאטער, זיי שווענקן די קינדער מיט זייערע ראסיסטישע טעאריעס און אנטיסעמיטיזם. די אויסשליסליכער הערשאפט פון די רעגירונג. זיין גרייט פאר די מיליטער. און זיי האבן ספעציעלע ניגונים פאר דעם.
לויט ווי איך הער האבן אסאך אידן אנגעפאנגן שיקן זייערע קינדער און פריוואטע שולעס,
(אפשר וועט יעצט זיין ווייניגער חילול שבת)
מען בעט אונזערע דייטשע מיטגלידער זאלן באריכטן וויאזוי אידן נעמען דאס אויף,
און וואס זיי טראכטן צו טוהן,

[מיני מזונות]

אפריל 26 1933

בערלין-נעכטן אפריל 25 איז אריין און געזעץ די "געזעץ אקעגן איבערגעפילטע שולעס און אוניווערסיטעטן"
וואס איז ווי אלע אנדערע געזעצן פון היטלער. געצילט אקעגן אידן מיט א שיינע נאמען,
די געזעץ טוט לימיטען אידן און פאבליק סקולס. אז זיין מעגן נאר זיין 5% פון די סטודענטן, (75% אידן שיקן זייערע קינדער און פאבליק סקולס ליידער)
באריכטן ווייסן צו דערציילן אז היטלער ניצט די סקול סיסטעם צו שווענקן די קינדער יונגערהייט צו זיין געטריי צו. היטלער און זיי רעזשים, מען לערנט דארט ליב צו האבן היטלער ווי א פאטער, זיי שווענקן די קינדער מיט זייערע ראסיסטישע טעאריעס און אנטיסעמיטיזם. די אויסשליסליכער הערשאפט פון די רעגירונג. זיין גרייט פאר די מיליטער. און זיי האבן ספעציעלע ניגונים פאר דעם.
לויט ווי איך הער האבן אסאך אידן אנגעפאנגן שיקן זייערע קינדער און פריוואטע שולעס,
(אפשר וועט יעצט זיין ווייניגער חילול שבת)
מען בעט אונזערע דייטשע מיטגלידער זאלן באריכטן וויאזוי אידן נעמען דאס אויף,
און וואס זיי טראכטן צו טוהן,

שוין ווייטער מיט דיינע העצערישע תגובות!
דא אין פראנקפארט האט מען כמעט נישט גערעדט פון דעם געזעץ, אבער די לאנדענע ווייסן שוין צו זאגן פון פאבליק סקולס מיט חילול שבת!
יא יא, א בושה אז יודן זאלן אזוי רעדן אויף אייגענע ברודער, בפרט ווען זיי גייען דורך שווערע צייטן!

[אביסל טיפער]

די פרעגסט עס אפ?
אדער די געבסט זיך אויס?
איך האב דיר שוין נעכטן געשריבן,
דיינע "געטרייע דייטשן ווייזן דיר דעם טיהר, און אנשטאטס צו פעיסן דעם פאקט, באשולדיגסטו די גאנצע וועלט און דיינע פראבלעמען, אז די ווילסט קינסטו קומען וואוינען און לאנדאן, דא איז די מצב אביסל בעסער!

[וואס טוט זיך]

יוני 15 1933.

נעכטן יוני דעם פערצענטער האט היטלער אפען פראקלאמירט די נאצי פארטיי, אלס די 'איינציגסטע' פארטיי אין דויטשלאנד, אלע אנדערע פארטייען ווערן פארבאטן.


#געהעריגע קעניג

[וואס טוט זיך]

אקטאבער 1933

ברעיקינג:
עס קומען יעצט אריין באריכטן אז דויטשלאנד האט אפיציעל זיך ארויסגענומען פון די פעלקער ליגע. דאס קומט נאכדעם ווי היטלער דער דייטשער פירער טוט לעצטענס אפען ארויסווייזען זיין ווילען צו בויען דייטשלאנד'ס מיליטער, א זאך וואס די ווערסייעלס אפמאך טוט פארבאטן.

די פעלקער ליגע איז א אראגאניזאציע וואס איז געגרונדעט געווארן נאכן גרויסען מלחמה, צו האלטן אייראפע קיל און בשלום, ווי אויך טוען זיי אינפארסירען דער ווערסייעלס אפמאך, און מיטן זיך ארויסנעמען פון דעם, טוט היטלער ווייזען ער האט קיין פראבלעם אנצופייפען דעם אפמאך.


גייט זיין אינטערסאנט צו זעען די פעלקער ליגע, און בעיקר ענגלאנד און פריינקרייך'ס, רעאקציע.

[לייטער]

אקטאבער 1933

ברעיקינג:
עס קומען יעצט אריין באריכטן אז דויטשלאנד האט אפיציעל זיך ארויסגענומען פון די פעלקער ליגע. דאס קומט נאכדעם ווי היטלער דער דייטשער פירער טוט לעצטענס אפען ארויסווייזען זיין ווילען צו בויען דייטשלאנד'ס מיליטער, א זאך וואס די ווערסייעלס אפמאך טוט פארבאטן.

די פעלקער ליגע איז א אראגאניזאציע וואס איז געגרונדעט געווארן נאכן גרויסען מלחמה, צו האלטן אייראפע קיל און בשלום, ווי אויך טוען זיי אינפארסירען דער ווערסייעלס אפמאך, און מיטן זיך ארויסנעמען פון דעם, טוט היטלער ווייזען ער האט קיין פראבלעם אנצופייפען דעם אפמאך.


גייט זיין אינטערסאנט צו זעען די פעלקער ליגע, און בעיקר ענגלאנד און פריינקרייך'ס, רעאקציע.

WOW ער קען זיך אנפייפן?
און וואס איז מיט די קנסות געלט וואס זיי דארפן צאלן פאר די לענדער קנס פאר די גרויסע מלחמה, זיי האבן נאך לכאורה צי צאלן בליאנען גאלדמארקס

[וואס טוט זיך]

די נייעס קומט נאכדעם וואס יאפאן האט זיך ארויסגעצויגן פונעם ליגע אין מארטש, נאכדעם וואס די ליגע האט זיי באשולדיגט אין אן איוואזיע אויף שכינות'דיגע אינזלען.

אינטערסאנט צו זיי גייען אנקניפן באציאונגען מיט דייטשלאנד, נאכדעם וואס זיי ביידע זענען ארויסגעגאנגען פארן זעלבען סיבה.

[וואס טוט זיך]

נאוועמבער 8
אונזער פרעזידענט יר"ה, רוזעוועלט, האט פארגעשלאגן א נייע 'נוי דיעל' ארויסצונעמען אמעריקע פון די גרעסטע עקאנאמישע צאמבראך וואס איז אמאל געווען. דאס העט אריינברענגען די גאווערמענט סאאך מער אינעם סיסטעם עס צו קענען ארויסהעלפן.

וואס זאגט איר צו דעם אמעריקאנע ברידער? איך פערזענליך האלט שטארק דערפון.

[כאניש וואס צו טון]

נעה... ס'סאונד היבש לינק
גיין אזוי לינק, און אריינברענען די גאווערמענט אין די אקענאמיע, קען האבן ווייטע קאנסיקווענצן

[וואס טוט זיך]

נאר וואס זאל מען טוען?..

זיך האלטן שטארק אלס א רעכטער, און צוקוקן ווי שער עקאנאמיע גייט אין דרערד...


#סעיפטי איבער אידעאלאגיע.

[לייטער]

נאוועמבער 8
אונזער פרעזידענט יר"ה, רוזעוועלט, האט פארגעשלאגן א נייע 'נוי דיעל' ארויסצונעמען אמעריקע פון די גרעסטע עקאנאמישע צאמבראך וואס איז אמאל געווען. דאס העט אריינברענגען די גאווערמענט סאאך מער אינעם סיסטעם עס צו קענען ארויסהעלפן.

וואס זאגט איר צו דעם אמעריקאנע ברידער? איך פערזענליך האלט שטארק דערפון.

טיילן געלט אדער נעמען געלט?
אויב טיילן וויל איך אימיגרירן קיין אמעריקע, דא אין רומעניע איז די מצב הכספי אינגאנצן אינדערערד טיף

[וואס טוט זיך]

נאוועמבער 15
מזל טוב אמעריקע! מזל טוב!
היינט גייט אריין אין קראפט די 21'סטע אמענדמענט, וואס טוט עבאלישן די גרעסטע לצינות פון א געזעץ וואס די וועלט האט נאר געזען, הנקרא 'פראבישען', די פארבאט צו פארקויפען און האנדלען מיט אלקאהל.

פאר די נישט אמעריקאנע, פאר די לעצטע פאר צענדליג יאר איז דא אין אמעריקע א פארבאט צו האנדלען מיט אלקאהלישע געטראנקען אויף סיי וועלכע פארנעם. דאס האט זיך אויסגעשטעלט צו זיין א שטיק לצינות, נאכדעם וואס די שווארצע מארק האט אנגעפאנגען צו בומען.

ענדליך נאכדעם וואס קאנגרעס האט געפעסט די 21'סטע אמענדמענט וואס טוט עבאלישען די פארבאט, און נאכעם וואס גענוג שטאטן האבן אנגענומען די אמענדמענט, איז עס געווארען די געזעץ פון לאנד!

נאכאמאל, מזל טוב אמעריטשקע!

[בעל מנוחה]

גיימער מאכן א לחיים?
שיק ארויף א גלעזל.. אבער א גרויסע...

[אביסל טיפער]

WOW. נישט דא געווען אפאר חודשים..
לעצטע מאל איז געווען אפריל 26. און אונז האלטן שוין און נאוועמבער,
העלן מיר געבן א קורצע אפדעיט פון די לעצטע פאר חודשים. וואס די היטלער רעזשים האט אלס געטוהן איבערצונעמען דייטשלאנד,

[אביסל טיפער]

און מאי 1 1933 האט א דייטשער איד מיטן נאמען קורט זינגער געגרינדערט
"די אידישע קאלטור פארבאנד"
ווי זיי האבן אויפגענימען איבער 1300 מענער און 700 פרויען. אלע ארטיסטן מוזיקאנטן שפילער. וואס זענען נארוואס אפגעזאגט געווארן דורך די נאציס. און ער עפענט אייגענע טעאטערס נאר פאר אידן ליידער. זיי זאלן האבן ארבעט (איך האב געהערט מען צאלט זיי)
די נאציס האבן געהייסן פאר די פירער פונעם פארבאנד אז זיי מעגן נישט באהאלטן זייער אידישע אידענטיטעט פון די פארבאנד. לכאורה אז דייטשן זאלן נישט אהינגיין!

[אביסל טיפער]

און מאי 2 1933.
האבן די נאצישע עס. עי. און די עס. עס. געשטורעמעט די אפיסעס פון די "דייטשע טרעיד יוניאן פארבאנד" און עס צוזאמגעשמאלצן מיט די נאצישע ווערסיע "די דייטשע לעיבער פראנט" אזוי צו איבערנעמען קאנטראל פון די מעין האנדל ארגאניזעציע און דייטשלאנד. אלס א חלק פון היטלערס פלאן צוהאבן פולשטענדיגע קאנטראל איבער דייטשלאנד,

[וואס טוט זיך]

פעברואר 1934


בערך א וואך צוריק, יאנואר 26, האבן דייטשלאנד און פוילן אונטערגעשריבן די "נישט אטאקירן" עקט, ווי די צוויי לענדער נעמען זיך אונטער נישט צו אטאקירען איינער די אנדערע פאר 10 יאר.

[אביסל טיפער]

נאוועמבער 20 1933

דעם פארגאנגענעם נאוועמבער 12 איז געווען אילעקשנס פאר די רייכסטאג און דייטשלאנד.
און היטלער האט סופרייזעלי!!!!!!???? אפגעהאלטן א זיג באקומענדיג 92.11% שטימען. אלע 661 רייכסטאג בענקלעך. צו 7.89% ליידיגע און נישט גילטיגע שטימען,
דייטשע וויילער האבן באקומען א ליסט וואס ערהאלט נאר נאצישע קאנדידאטן. פלוס 22 "געסט" קאנדידאטן וואס אלע זענען אפיליאירט מיט די נאציס,

באריכטן ווייסן צו דערציילן אז קאמוניסטישע גענויגטע וויילער זענען געווארן געסטראשעט אויב זיי גייען וועלן אקעגן די נאציס. אדער לאזן די בעלעטס ליידיג. און סתם דייטשן האבן מרה געהאט אויב זיי גייען נישט שטימען וועלן באשטראפט ווערן!
און די זעלבע טאג איז אפגעהאלטן געווארן א רעפערענדום צו מען זאל ארויסצוהען דייטשלאנד פון די פעלקער ליגיע. און עס איז דורך מיט 95.1%

אונזערע דייטשע מיטגלידער זאלן ביטע באריכטן וואס די מצב און דייטשלאנד איז!

[מיני מזונות]

נישטא קיין סאך צוצולייגן
אבער דער מצב גייט נישט צום בעסערונג

[אביסל טיפער]

נו שוין לאנג גע'טענה'ט, האסט מיך נישט געוואלט גלייבן!!
דא האסטו,

[אביסל טיפער]

נאוועמבער 24 1933
דער עולם איז פארנימען מיט די ראשעקאל פארמעסט, אבער אונזערע ברודער און דייטשלאנד זענען ליידער פארנומען מיט אנדערע נישט גוטע נייעס,
היינט האט די נאצי רעזשים דורכגעפירט א געזעץ מיטן נאמען

"די געזעץ אקעגן מסוכן'דיגע געווענליכע קרימינאלן"

ערלויבענדיג די געריכטן צו שיקן די קרימינאלן און א קאנסענטראציע קעמפס פאר כאטשיג 2 יאהר, און זיי קענען עס פארלענגערן אויב זיי ווילן,
געוויסע האבן מורה אז די דייטשע רעגירונג וועט עס נוצן אקעגן אידן דורך זיי דעקלערן מסוכן'דיגע פארברעכער,
מיר ווילן דערמאנען אונזערע ברודער איבער דע גארער וועלט אז מען זאל שטארק בעטן פאר אונזערע ברודער און דייטשלאנד זיי זאלן דורך די שווערע תקופה, און די געפערליכע היטלער רעזשים זאל האבן א שנעלע מפלה, און די עיקר אונזערע ברודער און דייטשלאנד וואס זענען רובה דרובה זענען ליידער אינגאנצן פריי זאלן אלע תשובה טוהן, און משיח זאל שוין קומען במהרה,

[נאר מיט שמחה]

מיין הארץ גייט אויס פאר מיינע אידישע ברודער אין דייטשלאנד. וואס גייט פאר??

[אביסל טיפער]

עס איז לעבעדיג דא אויפן וועלטל צוליב די ראשעקאל וואלן, סא נאכדעם וועט מען בעק אי"ה מיט פולי פארס

[מאנסי געבוירענער]

עס איז לעבעדיג דא אויפן וועלטל צוליב די ראשעקאל וואלן, סא נאכדעם וועט מען בעק אי"ה מיט פולי פארס

אבער דאס ברויך מען פאר תשעה באב (לעת עתה)

[איינפאכער איד]

בעלזא׳ער רב שליט״א איז צושוידערט, ר׳ אלעזר פון אושפיצין האט שוין געזאגט ווען אונזער קומענדיגער ירום הודו איז געבוירן אז המן איז צוריקגעקומען.

לויט ווי איך האב געהערט איז עס געווען שינעווער רב זי"ע!

ווער איז ר' אלעזר פון אוישפיצין ?

הרה"צ ר' אלעזר מאושפיצין שליט"א, אור-אייניקל פונעם ערשטן קאמינקער רבי'ן הרה"ק ר' שלו' זי"ע, און אן איידעם ביים הייליגן צאנזער רב זי"ע.
די מעשה האט טאקע פאסירט ביים הייליגן שינאווער רב זי"ע, ווי עס דערציילן עלטערע חסידים שיחי' וועלכע זענען געווען אנוועזענד, דאס איז געווען 45 יאר צוריק אום חוה"מ פסח תרמ"ט ווען דער הייליגער צדיק איז פלוצלינג אריינגעקומען אין ביהמ"ד און אויסגערופן אז "ס'איז אצינד געבוירן געווארן אין עסטרייך א גרויסער רשע וועלכער וועט נאך זיין רח"ל ערגער פון המן ווען ער וועט אויפוואקסן!"
ס'איז נישט קיין ספק אז דער צדיק האט געמיינט דעם נייעם רשעות'דיגן קאנצלער פון דייטשלאנד מר. היטלער, וועלכער איז געבוירן יענע נאכט! זאל ער בקרוב האבן א מפלה