שושלת ליניץ-מאנאסטריטש

[מיללער]

שמואליק'ל ,

יעצט האב איך געפונען ביי די קברי צדיקים בארה"ב נאך א זוהן פון ר' גדלי' אהרן ממאנאסטריטש-אומאן הי"ד, ר' ברוך מאיר ראבינאוויטש (מן הסתם נקרא ע"ש זקנו חותן אביו בזוו"ש ר' ברוך מאיר מאזארניץ) רב בביהכ"נ תפארת הגר"א בניו-יארק נפטר בשנת תש"ס.

זעה בייגעלייגט דעם בילד פונעם מציבה ווי אויך פון זיין ברודער ממלא מקום זקינו, הרה"צ ר' יצחק יואל ממאנאסטריטש-ניו-יארק ז"ל

[שמואל'יק'יל]

א גראויסע ישר-כח הרב מיללער אויף דער בילדערס, בפרט אויף דער ברידער.

[שמואל'יק'יל]

דער היינטגע רבי'ס וואס זיי זענען אייניקלעך פון רבי גדליה מליניץ בעל "תשועות חן" זיע"א ווס כ'האב געטראפן ביז יעצט.


כ"ק אדמו"ר ממאנאסטריטש שליט"א

כ"ק אדמו"ר מויזשניץ ב"ב שליט"א

כ"ק אדמו"ר מויזשניץ מאנסי שליט"א

כ"ק אדמו"ר מסאדיגורא שליט"א

כ"ק אדמו"ר מוואסלוי שליט"א

כ"ק אדמו"ר מבאיאן שליט"א

כ"ק אדמו"ר מראחמאסטריווקא ב"פ שליט"א

כ"ק אדמו"ר מראחמאסטריווקא י-ם שליט"א

כ"ק אדמו"ר מזוויהל י-ם שליט"א

כ"ק אדמו"ר מזוויהל ארה"ב שליט"א

כ"ק אדמו"ר מסקווירא ב"פ שליט"א

כ"ק אדמו"ר מסקווירא פלעטבוש שליט"א


ווער ס'קען מוסיף זיין, תבוא עליו הברכה

[יאסל]

עטליכע פונקטען
אזוי ווי כ'האב געשריבן האט ער מחבר געווען א ספר דברי יהושע נאך אין די אינגע יארן וואס ער דערוף אן הסכמה פון ר' מאטעלע הוירנעסטייפלער(אזוי ארום ווייס איך נישט פארוואס ער ווערט דא באטיטעלט בעל נחלת יהושע)
ער האט געהייסען נאך זיין זיידע דער אפטער רב זי"ע, אבער אן אברהם ווייל זיין זיידע ר' שמואל אברהם פון סלאוויטע האט נאך געלעבט.
זיין זון ר' גדלי אהרן איז געהארגעט געווארן ביי די באוויסטע אוקריינער פאגראמען נאכן ערשטען וועלט קריג(ווי קרוב צי א מאה אלף זענען ליידער אויסגעמארדעוועט געווארען)זייענדיג נעבען זיין פאטער.
זיין טאטע האט אויפגעצויגען זיינע קינדער אין טאקע ר' גדלי' אהרן זון האט איבערגענומען זיין ביהמ"ד נאך זיין הסתלקות.

[מיללער]

יאסל,
דא האט מען געשריבען 'נחלת יהושע' ווייל די ספר האט זארעך אפירגעטראפן אויף היברו-בוקס, און ווי שמואליק האט שוין דערמאנט איז ער געווען א 'מחבר פורה' מיט אסאך חיבורים כולל דעם באקאנטן דברי יהושע.

שמואליק,
1) וויאזוי זענען די אדומיר"י וויזניץ וסקווירא,ליניצער אייניקלעך?

2) זענען פארבליבען דורות פונעם באפאלוי-ליניצער רבי ר' אליהו יוסף בן
ר' גדלי אהרן הראשון?

[ביקסאד]

שמואליק,
1) וויאזוי זענען די אדומיר"י וויזניץ וסקווירא,ליניצער אייניקלעך?

דורך הרה"ק ר' אהרן מטשערנאביל, שמואל'יק'יל אנטשולדיגט פאר'ן אויסכאפן דער ענטפער, עס איז נאך געבליבן די צווייטע.

[שמואל'יק'יל]

1) וועגן דער ויזשניצע רבי'ס:
כ"ק אדמו"ר הרה"ק ר' חיים מאיר האגער בעל ה"אמרי חיים" פון ויזשניץ זיע"א חתן
כ"ק אדמו"ר הרה"ק ר' זאב טווערסקי פון ראחמאסטריווקא זיע"א חתן (בזוו"ש)
כ"ק אדמו"ר הרה"ק ר' יעקב שמשון חאדאראב פון בהאפאלי זיע"א חתן
כ"ק אדמו"ר הרה"ק ר' גדליה אהרן ראבינאוויטש פון ליניץ זיע"א (אות ד' לעיל באם יחוס)
נאר יעצט זהע איך אז מע דארף מברר זיין אויב יוצ"ח פון רבי וועלויל ראחמאסטריווקער זיי זענען פון זיוו"ר אדער פון זיוו"ש.

וועגן דער סקווירא'ע רבי'ס (מע דארף מדגיש זיין אז נאר דער אייניקליך פון רבי יצחק פון סקווירא ב"פ):
כ"ק אדמו"ר הרה"ק ר' דוד טווערסקי פון סקווירא ב"פ זיע"א ואחיו
כ"ק אדמו"ר הרה"ק ר' מרדכי טוורסקי פון סקווירא פלעטבוש זיע"א בני
כ"ק אדמו"ר הרה"ק ר' יצחק טווערסקי פון סקווירא ב"פ זיע"א חתן
כ"ק אדמ"ר הרה"ק ר' פנחס ראבינאוויטש פון קאנטיקוזבא זיע"א (אות ו2 לעיל באם יחוס)


2) א. פון ווי איר האט גענומען אז הער הייסט אליהו יוסף?
ב. לעצם השאלה. איך ווייס נישט, מע דארף מברר זיין.



לגבי וואס מהאט געשריבין אז דארך רבי אהרן טשערנאביל'ער, איז נאך א מאהל, מע דארף מברר זיין פון וועלעכע זיווג זענען די קינדער.

[ביקסאד]

נאר יעצט זהע איך אז מע דארף מברר זיין אויב יוצ"ח פון רבי וועלויל ראחמאסטריווקער זיי זענען פון זיוו"ר אדער פון זיוו"ש.

די רביצין מרגלי' מיט די ברידער ר' נחום משה ור' דוד זענען פון איין טאטע מאמע הרבנית צפורה ברכה זיווג שני פון הרה"ק ר' זאב מראחמיסטריווקא.

לגבי וואס מהאט געשריבין אז דארך רבי אהרן טשערנאביל'ער, איז נאך א מאהל, מע דארף מברר זיין פון וועלעכע זיווג זענען די קינדער.

ישר כח פאר מעורר זיין וטעות לעולם עוזר, ר' אהרן האט פון זיווג ראשון טאקע נאר געהאט צוויי טעכטער, א) הרבנית חיה שרה בזיוו"ר אשת הרה"צ ר' ישראל נכד הרה"ק ר' נימן מ'ברעסלאוו והבעש"ט אבי הרה"ק מ'מאלין ובזיוו"ש אשת הרה"ק ר' שלמה מ'לודמיר. ב) הרבנית פערל אשת הרה"ק ר' יצחק מ'ברעזנא.

[שמואל'יק'יל]

גראיסע יישר כח.

פון ווי איר האט גענומען די פרטים?

[מיללער]

שמואליק,
אויפן אוהל פונעם באפאלויער-ליניצער רבי שטייט אזוי דער נאמען ר' אליהו יוסף, עס איז שווער צו לייענען אויפן בילד אבער א געניטער אויג קען עס אויפכאפן (זעה בייגעלייגט)

אגב, האט מיך ידידי ר' יאסל מעורר געווען אז לכאורה איז דער באפאלאו-ליניצער רבי געווען א 'פעטער' פאר ר' מאטעלע הורנוסטייפלער זייענדיג אן איידעם ביים טשערקאסער ווען ר' מאטעלע איז געווען נאר אן אייניקל, און נישט ווי פריערדערמאנט אז זיי זענען געווען 'שוואגערס' וצ"ע ווייל עס וועטר דערמאנט אויף עטליכע פלעצער 'גיסו וחבירו' של ר' מאטעלע, אפשר ווייסט איינער מער דערוועגן.

יישר כח ר' שמואליק און ביקסאדער רב פאר די פרטי היחס, תשוח"ח לכם.

[כתר ישועה]

ס'איז געווען אויכט א מאניסטרישטער רבי און פילדלפיה וואס האט אויכט געהייסן ר' יושע ... ראבינאוויטש, ס'איז ארויס פון עם גאר א שיינעם ספר, א ספר מקיף ס'הייסט 'ערכי יהושע'. היינט איז בן אחיו הרה"צ ר' גדלי' אהרן ראבינאוויטש שליט"א פון רמת שלמה און עיה"ק ירושת"ו זיין ממלא מקום און דער מחזיק בשלשלת הקודש 'מאניסטרישטא'. א גרויסער איד, טוט אסאך און קבלה, א מרביץ תורה און די ישיבה הקדושה 'שער השמים'.

[שמואל'יק'יל]

פון עם מ'האט גערעט אויבן, קוק אות ו1.

[כתר ישועה]

ביסט גירעכט, יאך האב נישט באמערקט. און אות ט' ווערט אויך געצייכנט די היינטיגע רבי שליט"א

[בן בוזי]

דער ספר תורת אבות האט א וועלט מיט ידיעות עס איז כדאי אריין צו קוקן אין זיין מאמר ערך אבות.

[בן בוזי]

תולדות אנשי שם אודות ר' יהושע העשיל ממאניסטריטש

[badatz]

מורא'דיג א הערצליכען דאנק אייך ר' שמואליק פאר די פרטים, זייער שיין מסודר.

אלעס וואס האט מיר געפעלט בין איך דא געוואור געווארן אין איין תגובה, כולל וויאזוי דער באפאלויער-ליניצער רבי איז געווען א שוואגער מיט ר' מאטעלע הורנוסטייפלער, ביידע זענען געווען איידימער ביי ר' יעקב ישראל מטשערקאס.

(איך טויש דעם שם האשכול צו 'שושלת ליניץ-מאנאסטריטש')

ב''ה
מורינו ורבינו אב''ד סקרענטאן שליט''א
ר' מאטעלע הארענסטייפלער איז "נישט " געווען איין איידעם בייא ר' יעקב ישראל מטשערקאס ---נאר איין אייניקעל --זיין מאמע איז געווען איין טאכטער .

[מיללער]

מורא'דיג א הערצליכען דאנק אייך ר' שמואליק פאר די פרטים, זייער שיין מסודר.

אלעס וואס האט מיר געפעלט בין איך דא געוואור געווארן אין איין תגובה, כולל וויאזוי דער באפאלויער-ליניצער רבי איז געווען א שוואגער מיט ר' מאטעלע הורנוסטייפלער, ביידע זענען געווען איידימער ביי ר' יעקב ישראל מטשערקאס.

(איך טויש דעם שם האשכול צו 'שושלת ליניץ-מאנאסטריטש')

ב''ה
מורינו ורבינו אב''ד סקרענטאן שליט''א
ר' מאטעלע הארענסטייפלער איז "נישט " געווען איין איידעם בייא ר' יעקב ישראל מטשערקאס ---נאר איין אייניקעל --זיין מאמע איז געווען איין טאכטער .

כבר חזרתי לעיל מטעיתי, וזה לשון קדשי...

אגב, האט מיך ידידי ר' יאסל מעורר געווען אז לכאורה איז דער באפאלאו-ליניצער רבי געווען א 'פעטער' פאר ר' מאטעלע הורנוסטייפלער זייענדיג אן איידעם ביים טשערקאסער ווען ר' מאטעלע איז געווען נאר אן אייניקל, און נישט ווי פריערדערמאנט אז זיי זענען געווען 'שוואגערס' וצ"ע ווייל עס ווערט דערמאנט אויף עטליכע פלעצער 'גיסו וחבירו' של ר' מאטעלע, אפשר ווייסט איינער מער דערוועגן.
.

ועכשיו אולי תאיר את עינינו אם הבאפאלאו רבי היה גיסו של רמ"ד

[badatz]

ב''ה
הוא הי' גיסו כי באחד הזיווגים הי' חתן אביו ר' משולם זוסיא בן ר מעכעלע קירעמער .
גם בן הרה''ק הסבא קדישא משינאווא זצ''ל הרה''צ ר' נפתלי הי' גיסו כי גם הוא הי' חתן ר' זושעלע הנ''ל .
ר' יאסעלע הנ''ל הי' גם חתן הרה''ק ר' יעקב יצחק מקאראווער .לה הי' ד' זיווגים והוא הי' הזיווג ג' שלה .

[מיללער]

טענקס בד"צ, תזכו למצוות

[מיילעך]

האם נשארו ממנו (מר' יאסלע) דורות?

[badatz]

האם נשארו ממנו (מר' יאסלע) דורות?

ב''ה
לא ידוע .דברתי כבר הרבה ממנו ומחייו עם ידידנו הרה''ח ר' יונה נ''י לאנדוי וכנראה לא נשאר ממנו משפחה .

[מיללער]

דא האט ידידינו ר' מיילעך אפגעשריבען דעם פאלגענדן הערליכען ביאגראפישע באהאנדלונג איבער דעם מאנאסטריטשע רבי ר' יהושע העשיל, איך ברענג דא אראפ דעם פולען טעקסט, והי' המשכןאחד.

ר' יהושע העשיל ראבינוביץ ממאניסטרישטש-כ"ו ניסן תרצ"ח
נולד בשנת תר"כ לאביו ר' יצחק יואל מקאנטיקאזיווע בן ר' גדליהו אהרן מליניץ (חתן ר' שמואל אבא מסלאוויטא) בן ר' יצחק יואל בן הרה"ק ר' גדלי' מליניץ.
ולאמו בת ר' משולם זוסיא מזינקוב בן ר' יצחק מאיר מזינקוב בן הרה"ק מאפטא.
בימי קטנותו סבלה משפחתו יגון ואנחה כאשר הלשין מסור אחד בפני המלכות על אביו אשר הוא "צדיק" כתוצאה מזו נגזר על אביו איסור להתיישב בשלשה הפלכים וואהלין-פאדאליא-וקיוב שבהם ישב רוב אוכלוסיה היהודי בימים ההם, ונאלץ לגלות למרחקים עד שמצא מנוחה בעיר קאנטיקאזיווע פלך חערסאן.
בשנת תרמ"ה נפטר עליו אביו הקדוש ואז נפל עליו עול הבית ועול המנהיגות, וטרם עלה על כסא אביו נסע להרה"ק ר' יוחנן מראחמיסטריווקא מזקני הצדיקים שבדור כדי להתברך מפיו, ואמר לו אז הרה"ק "הלא ביהושע כתיב ויאמר משה אל יהושע לעיני כל ישראל חזק ואמץ אל תירא ואל תחת, חזק חזק לא תירא, אך את ד' ירא.
גם נסע אז אל הרה"ק ר' יעקב יצחק ממאקארוב כדי לקבל את ברכתו, וטרם נפרד רבינו ממנו נתן לו פתקה בו בקשו שיברך אותו שלא יצטרך למתנת בשר ודם, ובקרוא הרה"ק את הפתקה אמר לרבינו 'ואיך יכול להיות אחרת הלא מתפרנסים אנו ממתנות אנשי שלומנו, וענה לו רבינו שרוצה לזכות שכל המהנים אותו מכספם יתקיימו בהם הברכות שהוא מברכם ושיקובלו תפלותיו לרצון, ואז מתנתם לא תהא נהמא דכיסופא, בשמוע הרה"ק בקשת רבינו נענה לו ואמר "לך בכחך זה והושעת את ישראל ואת אשר תברך יתברך מפי ד'".
נשא את בת דודו ר' פנחס מסאקאליווקא.
אביו ביקש מבנו רבינו שישאר לגור בעיר קאנטיקאזיווע חמש שנים יחד עם אחיו הצעיר ממנו ר' פנחס, אבל מחמת ענוותנותו של רבינו לישב על כסא אביו מסר את הרבנות לאחיו הצעיר ובעצת ר' מרדכי דוב מהארנאסטייפל עבר למאניסטריטש.
הי' אדם מושלם וכליל המעלות הי' סופר מומחה -שוחט-מוהל, רבינו פלס לו דרך חדשה באמירת תורה חידושיו הי' בהם מזיגה של יסודות קבלה והחסידות מחד גיסא עם רעיונות החקירה והפלפול והדרוש מאידך גיסא, כמו שהסביר רבינו "אנא עבידנא לתורת החסידות דלא תשתכח מישראל בהלבישי רעיונות החסידות בלבושים ומליצות מחקריים הגיוניים", ובכך הציל את הדור הצעיר מלכת אחרי המשכילים.
רבינו הי' בעל תפלה ומנגן נפלא וגדולי החזנים היו באים אליו להתבשם מתפלותיו ומנגינותיו.
רבינו הי' יפה תואר ובעל קומה וכולו אומר חן, כל הרואים אותו התרשמו מהופעתו, מסופר שכאשר הי' למרן פגישה עם נשיא ארצות הברית (קאלווין קולידזש) בשנת תרפ"ד התרשם הנשיא עמוקות מהופעת מרן ודמות וחכמת מרן השאירה אצלו רושם עמוק.
המונים באו אצלו בכל מיני בקשות, וגם רבינו הי' בקי ברפואות ובתי מרקחת היו מקבלים את הזמנותיו לתרופות, גם הגאון ר' יצחק אלחנן מקאוונא שלח אשה אחת לרבינו לקבל עצתו בעניני רפואה.
רבינו הי' קנאי עצום נגד תנועת הציונות.
בשנת תרע"א הוכרח רבינו מטעמי הבריאות להעתיק דירתו לעיר אומאן.
בשנת תרע"ט הי' כידוע פרעות ופוגראמים בארץ אוקריינא שהשמידו קהלות שלימות, בתקופה זו סבל רבינו נוראות, בג' אב תרע"ט נהרג בנו הבכור ר' גדליהו אהרן הי"ד, ומסופר שהרוצח השתדל לירות עליו באקדחו אבל לא היו לו עוד כדורים, ובראותו כן שלף חרבו מתערה כדי לדקרו, והתחננו אליו בני הבית הלא כבר רצחת מספיק, שאין לך עוד כדורים באקדחך, מדוע לא תרחם קצת? וענה להם הרוצח ברוב רשעותו כן הדבר שרצחתי הרבה יהודים היום אבל עדיין חסר לי דמו של רב, ותיכף דקרו בחרב. ורבינו ישב עם בנו כשדמו שותת ונפשו יוצאת ואמר עמו וידוי בקדושה וטהרה, ואמר א' הנוכחים שהי' נראה אז כעקידת יצחק ממש.
רציחת בנו הקדוש הי' ההריגה האחרונה ותושבי העיר אמרו אז כי מיתתו היתה כפרה על העיר, הי"ד. נשאר ממנו קונטרס "זכר אהרן".
רבינו ראה אז שאין לו עוד תקוה באוקריינא ובשנת תרפ"ג היגר לארה"ב.
בארה"ב זכה להוציא לאור ספריו: דברי יהושע עה"ת- תורת אבות על פרקי אבות-ילקוט יהושע על אגדות הש"ס-תורת יהושע על הגדש"פ-נחלת יהושע על המועדים-ערכי יהושע על עניני חסידות מסודרים בסדר א"ב-.
בליל כ"ו ניסן תרצ"ח נסתלק לעולמו ונטמן במאנטיופארי סעמעטערי בקווינס.
בניו: ר' גדליהו אהרן הי"ד-ר' יעקב משולם זוסיא ממאניסטריטש-פילאדעלפיא.
חתניו: ר' יעקב יצחק טווערסקי ממאקארוב-טשיקאגו: ר' שלום יוסף טווערסקי מטריסק-פרוסקורוב.

מאורינו הרב הבד"ץ איז דארט מעיר איבער א 'ספר היובל' וועלכע איז ערשינען לכבודו, וז"ל

ב''ה
לפלא שלא ראיתי שיזכירו את ספר היובל שיצא לכבודו ---וזה הי' אז דבר חידוש .

וואס איך וויל וויסען
1. וואס איז דער ספר היובל געווען, ווער האט דאס ארויסגעגבן
2. איז פארהאן א בילד פון דעם צדיק, וואס ר' מיילעך שרייבט אז פרעזידענט קוליזש איז נתפעל געווארן פון אים?

[badatz]

בעזהשי''ת
בשנת תר''צ במלאת שבעים שנה לכבוד הרה''צ מהרי''ה זצ''ל ממאנסטרישטא עשו סעודה והוציאו לאור ספר היובל מפעולותיו וקורות חייו .
הספר מכיל 103 עמודים בשני חלקים אידיש ולשה''ק .
מסתמא הוא הראשון מאדמו''ר זקן .בכלל הוא הוציא לאור דברי תורתו בשנת תרנ''ט -תרס''ז בב''ח בשם דברי יהושע בבארדיטשאוו .זה הי' חזון בלתי נפוץ
בזמן ההוא תורות על סדר התורה ומאמרי מחשבה ע''פ דרך החסידות לפני סדר בראשית וויקרא .הנוסח הוא קצת מאדערני לזמן ההוא .
לקח הסכמות מהרה''ק מהאראנסטייפעל ומכמעט בן גילו הרה''ק הפאר ישראל מבאהוש .

אח''כ כאן בארה''ב הוא הוציא לאור עוד כמה ספרים .הוא הי' איש האשכולות מושלם מאוד .הי' שונה משאר הרעבי'ס בני גילו .

[badatz]

ב''ה
מיילעכעל
רש''י מטריסק- פראסקארוו לא הי' חתן המאנסטרישטער .
ואת הספר דברי-יהושע הוא בבארדיטשאוו בשנת תרנ''ט-תרס''ז

[מיילעך]

הרב בד"ץ!! במחילת כבודך, רש"י מפראסקרוב הי' חתנו של המאניסטריטשער. ובזיוו"ש הי' חתנו של ר' יוסף דוד אשכנזי מבאזיליא.