שנים עשר מי יודע? - 12'טע קלאס דיסקוסיע

[שאינו יודע]

אגב. אויב קלויבט מען אויס טיטשערס פאר די ניע יאר אום שבועות און נישט נאך זוממער העלפט עס אויך ארויס מיט 3-4 חדשים

[lazy]

איינער קען אריינקומען מיט פרטים פון די ״טעראר״ פון די מוסדות צו שיקן אין צוועלעפטע קלאס, די עלטערן וואס האבן דארט קינדער ווייסן נישט דערפון.

מען רעדט נישט פון היינט.
יעצט איז עס שוין, לדאבון בית ישראל א מציאות, בלשונינו ״יעדער״, ממילא וויל קיין איין מיידל נישט זיין די ״נעב״ און גיין ארבעטן/כלה ווערן א יאר פריער.
די ״טעראר״ איז פארגעקומען בערך 15 יאר צוריק (כאפ מיך נישט אויפן ווארט, כבין נישט אזוי פונקטליך אפשר), ווען די הנהלה האט געטוען כל מה שבידם -נגד רצון רוב הציבור- אז עס זאל ווערן מענסטריעם מציאות איינמאל פאר אלעמאל.

[שאינו יודע]

איינער קען אריינקומען מיט פרטים פון די ״טעראר״ פון די מוסדות צו שיקן אין צוועלעפטע קלאס, די עלטערן וואס האבן דארט קינדער ווייסן נישט דערפון.

מען רעדט נישט פון היינט.
יעצט איז עס שוין, לדאבון בית ישראל א מציאות, בלשונינו ״יעדער״, ממילא וויל קיין איין מיידל נישט זיין די ״נעב״ און גיין ארבעטן/כלה ווערן א יאר פריער.
די ״טעראר״ איז פארגעקומען בערך 15 יאר צוריק (כאפ מיך נישט אויפן ווארט, כבין נישט אזוי פונקטליך אפשר), ווען די הנהלה האט געטוען כל מה שבידם -נגד רצון רוב הציבור- אז עס זאל ווערן מענסטריעם מציאות איינמאל פאר אלעמאל.

למשל?

חוץ פון טיעטשינג דזשאבס וואס איז פארשטענדליך

[lazy]

איינער קען אריינקומען מיט פרטים פון די ״טעראר״ פון די מוסדות צו שיקן אין צוועלעפטע קלאס, די עלטערן וואס האבן דארט קינדער ווייסן נישט דערפון.

מען רעדט נישט פון היינט.
יעצט איז עס שוין, לדאבון בית ישראל א מציאות, בלשונינו ״יעדער״, ממילא וויל קיין איין מיידל נישט זיין די ״נעב״ און גיין ארבעטן/כלה ווערן א יאר פריער.
די ״טעראר״ איז פארגעקומען בערך 15 יאר צוריק (כאפ מיך נישט אויפן ווארט, כבין נישט אזוי פונקטליך אפשר), ווען די הנהלה האט געטוען כל מה שבידם -נגד רצון רוב הציבור- אז עס זאל ווערן מענסטריעם מציאות איינמאל פאר אלעמאל.

למשל?

חוץ פון טיעטשינג דזשאבס וואס איז פארשטענדליך

פארוואס איז יענץ פארשטענדליך? אויב די ציל איז פשוט מען זאל נישט גיין אין אפיסעס, איז אדרבה.
עניוועי,
כווייס נישט פונקטליך וואו די צילסט, ווילסט איינפירן 13טע קלאס?

איז אזוי: מען נעמט דערהויבענע רעדנערענס, און מ׳איז מסביר די גאר וויכטיגע לימודים, וואס נאר מיט זיי קען א בית רחל תלמידה אויפשטעלן א שטוב כדרך אבותינו, וכו׳ וכו׳, דערנאך אינטער די רושם בעט מען אז מען זאל זיך צוזאמהאלטן און נישט חלילה האבן א חלק און צוברעכן אזא חשובע זאך, מ׳האט גענומען חתימות וכו׳ וכו׳.

געדענק איך איינער וואס האט אנהייב יענע צייטן געהאט א טאכטער מיט די נסיון, ער האט איר מסביר געווען אז ער קען זיך נישט ערלויבן די לוקסוס, זי האט אבער געטענהט אז זי וועט זיין די שטאטס רחמנות, ווייל ״יעדער״ בלייבט, האט ער איר געזאגט האמיר א געשעפט דו גיי מארגן אין סקול אין מעלדט איין דיינע חבר׳טעס מיט א פעסטקייט אז דו בלייבסט נישט, און אויב נאך 3 טעג זעסטו אז דו בלייבסט ״פון״ די איינציגסטע וועל איך דיר לאזן בלייבן… איבעריג אויסצופירן אז כמעט די גאנצע קלאס איז געגאנגען ארבעטן… ווייל ״אלע״ עלטערן האבן נאר געמוזט לאזן בלייבן ווייל ״יעדער״ גייט בלייבן.

[כמים שאין להם סוף]

נישט פופצן, אביסל פריער, דאס קומט פון נישט כאפן ווי די יארן לויפן, אבער די איבריגע פרטים זענען וואר.

פון מ ביז פ איז היבש אביסל מער ווי פופצן

איך מיין אז ס'האט זיך אנגעהויבן סוף מ' אנהויב נו"ן.

עכ"פ אנהויב נו"ן געדענק איך ווי א ריזיגע חלק מיידלעך פלעגן נישט גיין אין צוועלפטע קלאס, נאר מ'איז געגאנגען ארבייטן. אסאך פלעגן גיין אין אפיסעס אין מאנהעטן, וויבאלד דער עולם האט נאך געהאט דעמאלטס געשעפטן דארטן, און מ'פלעגט נוצן די מיידלעך פאר סעקראטארען, און דאס האט פארשטייט זיך גורם געווען מער פראבלעמען, ווען מ'איז אין די פרעמד. היינו איז שוין סאך ווייניגער מצוי מ'זאל פארן ווייט ארויס פון שטאט צו די ארבייט.

די זאך איז געגאנגען בנפשו פארן רבין. רבי יעקב מתתי זעליגפעלד וואס פלעגט אסאך דאווענען מיטן רבי'נס מנין האט פארציילט, אסאך מאל פאר שחרית נאכדעם וואס דער רבי האט ארויפגעלייגט דעם טלית אויפן פלייצע, פלעגט ער זיך ארומדרייען מוראדיגע פארפלאמט, זאגענדיג וואס קען מען טוהן מיט די תלמידות פון בית רחל? איך האב געגרינדעט א מיידעל שולע, איך האב די תלמידות אין די הענט ביז די זעכצן יאר, נאכדעם פארליר איך זיי.
אין ווינטער תשכ"ח האט די הנהלה פון בית רחל געמאכט אן עקספערמענטל צוועלפטע קלאס, אויספראבירענדיג וויאזוי אזא זאך קען זיך אויסארבייטען. די סדר איז געווען א האלבען טאג. צוויי שעה האט מען געלערנט אידיש, און צוויי שעה ענגליש. עס האט אנגעהאלטען א האלבע יאר. למעשה האבן די עלטערן פארפירט צוליב די מצב הפרנסה. האט זיך די זאך אפגעשטעלט.

[די נקודה]

נישט פופצן, אביסל פריער, דאס קומט פון נישט כאפן ווי די יארן לויפן, אבער די איבריגע פרטים זענען וואר.

פון מ ביז פ איז היבש אביסל מער ווי פופצן

איך מיין אז ס'האט זיך אנגעהויבן סוף מ' אנהויב נו"ן.

עכ"פ אנהויב נו"ן געדענק איך ווי א ריזיגע חלק מיידלעך פלעגן נישט גיין אין צוועלפטע קלאס, נאר מ'איז געגאנגען ארבייטן. אסאך פלעגן גיין אין אפיסעס אין מאנהעטן, וויבאלד דער עולם האט נאך געהאט דעמאלטס געשעפטן דארטן, און מ'פלעגט נוצן די מיידלעך פאר סעקראטארען, און דאס האט פארשטייט זיך גורם געווען מער פראבלעמען, ווען מ'איז אין די פרעמד. היינו איז שוין סאך ווייניגער מצוי מ'זאל פארן ווייט ארויס פון שטאט צו די ארבייט.

די זאך איז געגאנגען בנפשו פארן רבין. רבי יעקב מתתי זעליגפעלד וואס פלעגט אסאך דאווענען מיטן רבי'ן מנין האט פארציילט, אסאך מאל פאר שחרית נאכדעם וואס דער רבי האט ארויפגעלייגט דעם טלית אויפן פלייצע, פלעגט ער זיך ארומדרייען מוראדיגע פארפלאמט, זאגענדיג וואס קען מען טוהן מיט די תלמידות פון בית רחל? איך האב געגרינדעט א מיידעל שולע, איך האב די תלמידות אין די הענט ביז די זעכצן יאר, נאכדעם פארליר איך זיי.
אין ווינטער תשכ"ח האט די הנהלה פון בית רחל געמאכט אן עקספערמענטל צוועלפטע קלאס, אויספראבירענדיג וויאזוי אזא זאך קען זיך אויסארבייטען. די סדר איז געווען א האלבען טאג. צוויי שעה האט מען געלערנט אידיש, און צוויי שעה ענגליש. עס האט אנגעהאלטען א האלבע יאר. למעשה האבן די עלטערן פארפירט צוליב די מצב הפרנסה. האט זיך די זאך אפגעשטעלט.

און היינט? פארלירט מען לכבוד דעם די בחורים.. אויב עפעס איז געווארן א שוידערליך איז עס די שידוכים קריזיס… חוץ דעם וואס די מצב הפרנסה דארף עס נאך פונקט אזוי… אלזא נאך פופצן-צוואנציג-דרייסיג יאר (זאל יעדער אפמאכן ווילאנג ס׳האלט שוין אן בשוגג ובמזיד) פארוואס איז דא א רעדע אפילו נישט אנצוגיין אויב ס׳איז ממש געווען רצון קדשו של רבינו צו האבן די תלמידות אין די האנט? וויאזוי קען מען אויפגעבן אזא הייליגע מטרה וואס מען האט נאך לאנגע יארן זיך מוטשען ענדליך דערגרייכט?

[אביונה]

די מצב אין אפיסעס האט זיך היבש פארבעסערט קעגן דעם וואס איז געווען אמאל...,
מען היינט גרינג טרעפן אן אפיס וואס זאל זיין אויסגעהאלטן, כשר, געפילטערטע קאמפיוטערס, און אפיסעס ווי עס דרייען זיך כמעט נאר מיידלעך
און אז מען וויל אויפטוהן, קען מען אויפטוהן אויף דעם געביט סך מער

[שאינו יודע]

איינער קען אריינקומען מיט פרטים פון די ״טעראר״ פון די מוסדות צו שיקן אין צוועלעפטע קלאס, די עלטערן וואס האבן דארט קינדער ווייסן נישט דערפון.

מען רעדט נישט פון היינט.
יעצט איז עס שוין, לדאבון בית ישראל א מציאות, בלשונינו ״יעדער״, ממילא וויל קיין איין מיידל נישט זיין די ״נעב״ און גיין ארבעטן/כלה ווערן א יאר פריער.
די ״טעראר״ איז פארגעקומען בערך 15 יאר צוריק (כאפ מיך נישט אויפן ווארט, כבין נישט אזוי פונקטליך אפשר), ווען די הנהלה האט געטוען כל מה שבידם -נגד רצון רוב הציבור- אז עס זאל ווערן מענסטריעם מציאות איינמאל פאר אלעמאל.

למשל?

חוץ פון טיעטשינג דזשאבס וואס איז פארשטענדליך

פארוואס איז יענץ פארשטענדליך? אויב די ציל איז פשוט מען זאל נישט גיין אין אפיסעס, איז אדרבה.
עניוועי,
כווייס נישט פונקטליך וואו די צילסט, ווילסט איינפירן 13טע קלאס?

איז אזוי: מען נעמט דערהויבענע רעדנערענס, און מ׳איז מסביר די גאר וויכטיגע לימודים, וואס נאר מיט זיי קען א בית רחל תלמידה אויפשטעלן א שטוב כדרך אבותינו, וכו׳ וכו׳, דערנאך אינטער די רושם בעט מען אז מען זאל זיך צוזאמהאלטן און נישט חלילה האבן א חלק און צוברעכן אזא חשובע זאך, מ׳האט גענומען חתימות וכו׳ וכו׳.

געדענק איך איינער וואס האט אנהייב יענע צייטן געהאט א טאכטער מיט די נסיון, ער האט איר מסביר געווען אז ער קען זיך נישט ערלויבן די לוקסוס, זי האט אבער געטענהט אז זי וועט זיין די שטאטס רחמנות, ווייל ״יעדער״ בלייבט, האט ער איר געזאגט האמיר א געשעפט דו גיי מארגן אין סקול אין מעלדט איין דיינע חבר׳טעס מיט א פעסטקייט אז דו בלייבסט נישט, און אויב נאך 3 טעג זעסטו אז דו בלייבסט ״פון״ די איינציגסטע וועל איך דיר לאזן בלייבן… איבעריג אויסצופירן אז כמעט די גאנצע קלאס איז געגאנגען ארבעטן… ווייל ״אלע״ עלטערן האבן נאר געמוזט לאזן בלייבן ווייל ״יעדער״ גייט בלייבן.

איך וויל גארנישט איינפירן

מען רייסט נאר אראפ די מוסדות פאר טעראר און יעדער זאגט עס נאך פשוט נישט צו זיין די יאקל וואס ווייסט נישט וואס עס מיינט האב איך געוואלט ארויסברענגען אז די טעראר באשטייט פון א דרשה. כמעט ווי בין לאדין בימיו

[farshlufen]

וואטעווער דו רופסט עס, ס'איז געווען דרוק, אויף יעדעם פון גרויס ביז קליין.

[שאינו יודע]

שרייב אז עס איז געווען וואטעווער. סתם מוציא שם רע זיין אויף מוסדות ווייל עס שמעקט יעצט איינעם אזוי איז פארבינדן מיט עטליכע לאוין

[yoy]

נישט פופצן, אביסל פריער, דאס קומט פון נישט כאפן ווי די יארן לויפן, אבער די איבריגע פרטים זענען וואר.

פון מ ביז פ איז היבש אביסל מער ווי פופצן

איך מיין אז ס'האט זיך אנגעהויבן סוף מ' אנהויב נו"ן.

עכ"פ אנהויב נו"ן געדענק איך ווי א ריזיגע חלק מיידלעך פלעגן נישט גיין אין צוועלפטע קלאס, נאר מ'איז געגאנגען ארבייטן. אסאך פלעגן גיין אין אפיסעס אין מאנהעטן, וויבאלד דער עולם האט נאך געהאט דעמאלטס געשעפטן דארטן, און מ'פלעגט נוצן די מיידלעך פאר סעקראטארען, און דאס האט פארשטייט זיך גורם געווען מער פראבלעמען, ווען מ'איז אין די פרעמד. היינו איז שוין סאך ווייניגער מצוי מ'זאל פארן ווייט ארויס פון שטאט צו די ארבייט.

די זאך איז געגאנגען בנפשו פארן רבין. רבי יעקב מתתי זעליגפעלד וואס פלעגט אסאך דאווענען מיטן רבי'ן מנין האט פארציילט, אסאך מאל פאר שחרית נאכדעם וואס דער רבי האט ארויפגעלייגט דעם טלית אויפן פלייצע, פלעגט ער זיך ארומדרייען מוראדיגע פארפלאמט, זאגענדיג וואס קען מען טוהן מיט די תלמידות פון בית רחל? איך האב געגרינדעט א מיידעל שולע, איך האב די תלמידות אין די הענט ביז די זעכצן יאר, נאכדעם פארליר איך זיי.
אין ווינטער תשכ"ח האט די הנהלה פון בית רחל געמאכט אן עקספערמענטל צוועלפטע קלאס, אויספראבירענדיג וויאזוי אזא זאך קען זיך אויסארבייטען. די סדר איז געווען א האלבען טאג. צוויי שעה האט מען געלערנט אידיש, און צוויי שעה ענגליש. עס האט אנגעהאלטען א האלבע יאר. למעשה האבן די עלטערן פארפירט צוליב די מצב הפרנסה.
האט זיך די זאך אפגעשטעלט.

א שיינע מעשה, מען דארף נאר געדענקען איין זאך אז:

און היינט? פארלירט מען לכבוד דעם די בחורים.. אויב עפעס איז געווארן א שוידערליך איז עס די שידוכים קריזיס…
ווייל למעשה גיין די מיידלעך נאך אלץ ווייטער ארבעטן נאך דעם צוועלפטע קלאס,
וואס מיט דעם פארדרייט מען ליידער די יוצרות ביי דו בחורים, וואס קאסט א סאך אידישע נפשות צום באדויערן
חוץ דעם וואס די מצב הפרנסה דארף עס נאך פונקט אזוי…
אלזא נאך פופצן-צוואנציג-דרייסיג יאר (זאל יעדער אפמאכן ווילאנג ס׳האלט שוין אן בשוגג ובמזיד)
פארוואס איז דא א רעדע אפילו נישט אנצוגיין
פארוואס גיין די מיידלעך נאך אלץ ווייטער אויב ס׳איז ממש געווען רצון קדשו של רבינו צו האבן די תלמידות אין די האנט?

וויאזוי קען מען אויפגעבן אזא הייליגע מטרה וואס מען האט נאך לאנגע יארן זיך מוטשען ענדליך דערגרייכט?

[lazy]

שרייב אז עס איז געווען וואטעווער. סתם מוציא שם רע זיין אויף מוסדות ווייל עס שמעקט יעצט איינעם אזוי איז פארבינדן מיט עטליכע לאוין

נאך א מזל דו האסט אויסגעקלארט, דער עולם האט געמיינט מען האט איינגעשפארט די מיידלעך אין קלאזעטס…
און געשלאגן די קליינע ברודערס אין חדר, וועגן זייער שוועסטער גייט אין אפיס…
ביי אידן רופט זיך ״טעראר״ אויף פעולות וואס זענען בגדר ״כופין״ אותו עד שיאמר רוצה.
אויב דרייעט מען אן די מיידלעך גענוג שטארק, היפך רצון הוריהם איז דאס א שטארקע עוולה, און דאס הייסט געצווינגען און טעראריזירט די עלטערן, אוועצונעמען פון זיי די ברירה.

די זעלבע איז כהיום, ״אויב״ גייט די מוסד זיכער מאכן ״אוועק צונעמען די אפעטיט״ פון יעדן עסקן וואס וויל טוען דערין, ווייל עס מאכט זיי א גרויסע געלט שאדן, וועט מען דאס אנרופן אז די מוסדות ״טעראריזירן״ די וואס פרובירן צו טוען אין דעים.

[lazy]

נישט פופצן, אביסל פריער, דאס קומט פון נישט כאפן ווי די יארן לויפן, אבער די איבריגע פרטים זענען וואר.

פון מ ביז פ איז היבש אביסל מער ווי פופצן

איך מיין אז ס'האט זיך אנגעהויבן סוף מ' אנהויב נו"ן.

עכ"פ אנהויב נו"ן געדענק איך ווי א ריזיגע חלק מיידלעך פלעגן נישט גיין אין צוועלפטע קלאס, נאר מ'איז געגאנגען ארבייטן. אסאך פלעגן גיין אין אפיסעס אין מאנהעטן, וויבאלד דער עולם האט נאך געהאט דעמאלטס געשעפטן דארטן, און מ'פלעגט נוצן די מיידלעך פאר סעקראטארען, און דאס האט פארשטייט זיך גורם געווען מער פראבלעמען, ווען מ'איז אין די פרעמד. היינו איז שוין סאך ווייניגער מצוי מ'זאל פארן ווייט ארויס פון שטאט צו די ארבייט.

די זאך איז געגאנגען בנפשו פארן רבין. רבי יעקב מתתי זעליגפעלד וואס פלעגט אסאך דאווענען מיטן רבי'נס מנין האט פארציילט, אסאך מאל פאר שחרית נאכדעם וואס דער רבי האט ארויפגעלייגט דעם טלית אויפן פלייצע, פלעגט ער זיך ארומדרייען מוראדיגע פארפלאמט, זאגענדיג וואס קען מען טוהן מיט די תלמידות פון בית רחל? איך האב געגרינדעט א מיידעל שולע, איך האב די תלמידות אין די הענט ביז די זעכצן יאר, נאכדעם פארליר איך זיי.
אין ווינטער תשכ"ח האט די הנהלה פון בית רחל געמאכט אן עקספערמענטל צוועלפטע קלאס, אויספראבירענדיג וויאזוי אזא זאך קען זיך אויסארבייטען. די סדר איז געווען א האלבען טאג. צוויי שעה האט מען געלערנט אידיש, און צוויי שעה ענגליש. עס האט אנגעהאלטען א האלבע יאר. למעשה האבן די עלטערן פארפירט צוליב די מצב הפרנסה. האט זיך די זאך אפגעשטעלט.

אנע באשטעטיגן דיינע רייד, סתם פאר קאנטעקסט:
לויט ווי דו שרייבסט איז מען דאן שוין נישט געבליבן אין שולע ביי עיזש 17. און אויף דעים האט די רבי פרובירט צו ארבעטן.
היינט רעדט מען פאן א יאר עלטער.
ועוד והעיקר די ציהל איז אלס געווען אז מען זאל נישט גיין ארבעטן אין אפיסעס, נישט אז מען זאל גיין ארבעטן שפעטער (ווען מען האט שוין א שטערקערע ״טינעיזשער״ מיינונג), און אודאי נישט איינצופירן אז מען זאל ווערן כלות שפעטער…
אויב וויל/קען מען, זאל מען איינפירן סקול פאר אלע עלטערע עיזשעס, אזוי ווי ביי די בחורים פערטע עיזש, און מען זאל נאר ווערן כלות אין סקול.
אדערווייס, איז דאס ווייטער ס״ה א בכיה לדורות.

אויב איז וואס דו שרייבסט ריכטיג, דארף מען איין זאך זיכער זיך לערנען פונם רבין, אז אויב טוט מען נישט אויף דעים ציהל, לעזט מען עס אויף! און יא אויב די עלטערן רעדן זיך זאכליך אפ רעכנט מען זיך דערמיט אויף למעשה.

פארקויפטס מיר נישט אז די רבי איז געווען אזא שוואכלינג… ממילא אויב איז אמת די גאנצע באשרייבונג, דאן איז דאך ריכטיג כבר הורה בו אותו זקן.

[כמים שאין להם סוף]

אינטערסאנט נאר אין איין קהילה איז דא א פראבלעם מיט שידוכים? פארוואס פארשטייט יעדער אנדערע קהילה אז דאס איז א גוטע זאך? אנדערע האבן גאר א סעמינאר וואס דאס איז נאך א יאר נאך די צוועלפטע קלאס.
די לעצטע פאר יאר וואס מען האט געמאכט אן אויפוואכונג פאר די שידוכים קריזיס האט מען ביי קיין שום דרשה נישט דערמאנט א ווארט פון צוועלפטע קלאס.

[שאינו יודע]

שרייב אז עס איז געווען וואטעווער. סתם מוציא שם רע זיין אויף מוסדות ווייל עס שמעקט יעצט איינעם אזוי איז פארבינדן מיט עטליכע לאוין

נאך א מזל דו האסט אויסגעקלארט, דער עולם האט געמיינט מען האט איינגעשפארט די מיידלעך אין קלאזעטס…
און געשלאגן די קליינע ברודערס אין חדר, וועגן זייער שוועסטער גייט אין אפיס…
ביי אידן רופט זיך ״טעראר״ אויף פעולות וואס זענען בגדר ״כופין״ אותו עד שיאמר רוצה.
אויב דרייעט מען אן די מיידלעך גענוג שטארק, היפך רצון הוריהם איז דאס א שטארקע עוולה, און דאס הייסט געצווינגען און טעראריזירט די עלטערן, אוועצונעמען פון זיי די ברירה.

די זעלבע איז כהיום, ״אויב״ גייט די מוסד זיכער מאכן ״אוועק צונעמען די אפעטיט״ פון יעדן עסקן וואס וויל טוען דערין, ווייל עס מאכט זיי א גרויסע געלט שאדן, וועט מען דאס אנרופן אז די מוסדות ״טעראריזירן״ די וואס פרובירן צו טוען אין דעים.

און א דרשה אנטקעגן סמארטפאונס פאר מיידלעך קעגן געוויסע עלטערן ווילן איז אויך טעראר

#טעראר-רידיפיינט

[ירקרקות]

איך כאפ בכלל נישט פארוואס דאס קלאפט אויס אויף שידוכים. נניח אז מיידלעך הייבן אן אויסצוהערן א יאר שפעטער, טראגט מען זיי אבער אן בחורים פון א יאר יונגער. נו מה כל הרעש?
כ'מיין אז אין די לעצטערע יארן איז עס געווארן געהעריג אקצעפטירט אז די כלות זענען עלטער פון די חתנים.
אדרבה, לכאורה דארף דאס זיין א מעלה פאר די בחורים, ווייל למעשה קומען זיי ארויס אויף די מארקעט ווען זיי זענען נאך אכצן בו בזמן וואס די מיידלעך זענען ניינצן און עלטערן זענען עטוואס מער דעספערט צו טון מיט זיי שידוכים ווי ביי די אכצן.

[ירקרקות]

שרייב אז עס איז געווען וואטעווער. סתם מוציא שם רע זיין אויף מוסדות ווייל עס שמעקט יעצט איינעם אזוי איז פארבינדן מיט עטליכע לאוין

נאך א מזל דו האסט אויסגעקלארט, דער עולם האט געמיינט מען האט איינגעשפארט די מיידלעך אין קלאזעטס…
און געשלאגן די קליינע ברודערס אין חדר, וועגן זייער שוועסטער גייט אין אפיס…
ביי אידן רופט זיך ״טעראר״ אויף פעולות וואס זענען בגדר ״כופין״ אותו עד שיאמר רוצה.
אויב דרייעט מען אן די מיידלעך גענוג שטארק, היפך רצון הוריהם איז דאס א שטארקע עוולה, און דאס הייסט געצווינגען און טעראריזירט די עלטערן, אוועצונעמען פון זיי די ברירה.

די זעלבע איז כהיום, ״אויב״ גייט די מוסד זיכער מאכן ״אוועק צונעמען די אפעטיט״ פון יעדן עסקן וואס וויל טוען דערין, ווייל עס מאכט זיי א גרויסע געלט שאדן, וועט מען דאס אנרופן אז די מוסדות ״טעראריזירן״ די וואס פרובירן צו טוען אין דעים.

און א דרשה אנטקעגן סמארטפאונס פאר מיידלעך קעגן געוויסע עלטערן ווילן איז אויך טעראר

#טעראר-רידיפיינט

ר' שאינו, ווארום שפילט איר תם?

[שאינו יודע]

שרייב אז עס איז געווען וואטעווער. סתם מוציא שם רע זיין אויף מוסדות ווייל עס שמעקט יעצט איינעם אזוי איז פארבינדן מיט עטליכע לאוין

נאך א מזל דו האסט אויסגעקלארט, דער עולם האט געמיינט מען האט איינגעשפארט די מיידלעך אין קלאזעטס…
און געשלאגן די קליינע ברודערס אין חדר, וועגן זייער שוועסטער גייט אין אפיס…
ביי אידן רופט זיך ״טעראר״ אויף פעולות וואס זענען בגדר ״כופין״ אותו עד שיאמר רוצה.
אויב דרייעט מען אן די מיידלעך גענוג שטארק, היפך רצון הוריהם איז דאס א שטארקע עוולה, און דאס הייסט געצווינגען און טעראריזירט די עלטערן, אוועצונעמען פון זיי די ברירה.

די זעלבע איז כהיום, ״אויב״ גייט די מוסד זיכער מאכן ״אוועק צונעמען די אפעטיט״ פון יעדן עסקן וואס וויל טוען דערין, ווייל עס מאכט זיי א גרויסע געלט שאדן, וועט מען דאס אנרופן אז די מוסדות ״טעראריזירן״ די וואס פרובירן צו טוען אין דעים.

און א דרשה אנטקעגן סמארטפאונס פאר מיידלעך קעגן געוויסע עלטערן ווילן איז אויך טעראר

#טעראר-רידיפיינט

ר' שאינו, ווארום שפילט איר תם?

תם שפילן די וואס האבן באשלאסן אנצושמירן זייער צוגעברענטע אייער שפייז אויף די מוסדות

[ירקרקות]

שרייב אז עס איז געווען וואטעווער. סתם מוציא שם רע זיין אויף מוסדות ווייל עס שמעקט יעצט איינעם אזוי איז פארבינדן מיט עטליכע לאוין

נאך א מזל דו האסט אויסגעקלארט, דער עולם האט געמיינט מען האט איינגעשפארט די מיידלעך אין קלאזעטס…
און געשלאגן די קליינע ברודערס אין חדר, וועגן זייער שוועסטער גייט אין אפיס…
ביי אידן רופט זיך ״טעראר״ אויף פעולות וואס זענען בגדר ״כופין״ אותו עד שיאמר רוצה.
אויב דרייעט מען אן די מיידלעך גענוג שטארק, היפך רצון הוריהם איז דאס א שטארקע עוולה, און דאס הייסט געצווינגען און טעראריזירט די עלטערן, אוועצונעמען פון זיי די ברירה.

די זעלבע איז כהיום, ״אויב״ גייט די מוסד זיכער מאכן ״אוועק צונעמען די אפעטיט״ פון יעדן עסקן וואס וויל טוען דערין, ווייל עס מאכט זיי א גרויסע געלט שאדן, וועט מען דאס אנרופן אז די מוסדות ״טעראריזירן״ די וואס פרובירן צו טוען אין דעים.

און א דרשה אנטקעגן סמארטפאונס פאר מיידלעך קעגן געוויסע עלטערן ווילן איז אויך טעראר

#טעראר-רידיפיינט

ר' שאינו, ווארום שפילט איר תם?

תם שפילן די וואס האבן באשלאסן אנצושמירן זייער צוגעברענטע אייער שפייז אויף די מוסדות

אנטשולדיגט, איך זעלבסט האב נישט קיין מיינונג אויף די עצם נושא, אבער א איד וואס די אייער שפייז האט אים צוגעברענט און ער איז אנגעווייטאגט, טאר אויך נישט האבן?

[קלוגער]

די גאנצע מערכה דא איז היפש אומפארשטענליך, אנפאנג האט עס אויסעגעזעהן ווי ס'רעדט זיך פון שידוכים, נאכ'ן דורכלחיינען דאס גאנצע זע איך עס איז עפעס אנדערש, איך ווייס נאר נישט וואס

אלע מוסדות האבען צוועלפ'טע קלאס, און בלויז פון איין קרייז האט מען זיך גענומען קאפענען, מאדנע מערכה

[yoy]

שרייב אז עס איז געווען וואטעווער. סתם מוציא שם רע זיין אויף מוסדות ווייל עס שמעקט יעצט איינעם אזוי איז פארבינדן מיט עטליכע לאוין

נאך א מזל דו האסט אויסגעקלארט, דער עולם האט געמיינט מען האט איינגעשפארט די מיידלעך אין קלאזעטס…
און געשלאגן די קליינע ברודערס אין חדר, וועגן זייער שוועסטער גייט אין אפיס…
ביי אידן רופט זיך ״טעראר״ אויף פעולות וואס זענען בגדר ״כופין״ אותו עד שיאמר רוצה.
אויב דרייעט מען אן די מיידלעך גענוג שטארק, היפך רצון הוריהם איז דאס א שטארקע עוולה, און דאס הייסט געצווינגען און טעראריזירט די עלטערן, אוועצונעמען פון זיי די ברירה.

די זעלבע איז כהיום, ״אויב״ גייט די מוסד זיכער מאכן ״אוועק צונעמען די אפעטיט״ פון יעדן עסקן וואס וויל טוען דערין, ווייל עס מאכט זיי א גרויסע געלט שאדן, וועט מען דאס אנרופן אז די מוסדות ״טעראריזירן״ די וואס פרובירן צו טוען אין דעים.

און א דרשה אנטקעגן סמארטפאונס פאר מיידלעך קעגן געוויסע עלטערן ווילן איז אויך טעראר

#טעראר-רידיפיינט

ר' שאינו, ווארום שפילט איר תם?

תם שפילן די וואס האבן באשלאסן אנצושמירן זייער צוגעברענטע אייער שפייז אויף די מוסדות

אנטקעגן סמארטפאונס איז דא א קל קורא
איז דא א קל קורא צו מאכן אלט בחורים?

[שאינו יודע]

נאך א מזל דו האסט אויסגעקלארט, דער עולם האט געמיינט מען האט איינגעשפארט די מיידלעך אין קלאזעטס…
און געשלאגן די קליינע ברודערס אין חדר, וועגן זייער שוועסטער גייט אין אפיס…
ביי אידן רופט זיך ״טעראר״ אויף פעולות וואס זענען בגדר ״כופין״ אותו עד שיאמר רוצה.
אויב דרייעט מען אן די מיידלעך גענוג שטארק, היפך רצון הוריהם איז דאס א שטארקע עוולה, און דאס הייסט געצווינגען און טעראריזירט די עלטערן, אוועצונעמען פון זיי די ברירה.

די זעלבע איז כהיום, ״אויב״ גייט די מוסד זיכער מאכן ״אוועק צונעמען די אפעטיט״ פון יעדן עסקן וואס וויל טוען דערין, ווייל עס מאכט זיי א גרויסע געלט שאדן, וועט מען דאס אנרופן אז די מוסדות ״טעראריזירן״ די וואס פרובירן צו טוען אין דעים.

און א דרשה אנטקעגן סמארטפאונס פאר מיידלעך קעגן געוויסע עלטערן ווילן איז אויך טעראר

#טעראר-רידיפיינט

ר' שאינו, ווארום שפילט איר תם?

תם שפילן די וואס האבן באשלאסן אנצושמירן זייער צוגעברענטע אייער שפייז אויף די מוסדות

אנטקעגן סמארטפאונס איז דא א קל קורא
איז דא א קל קורא צו מאכן אלט בחורים?

אה. איך האב נישט געוויסט אז די מוסדות האבן צושטערט שידוכים. חידושים

עס איז געווען א איד וואס האט געהאט א געדאנק לשם שמים און עס פארגעשלאגן פאר די רבנים. למעשה האט מען אנגענומען, און יעצט איז ארויסגעקומען א פראבלעם וואס יש אומרים אז די החלטה דעמאלטס האט געהאט א השפעה

דאס הייסט אז די מוסדות האבן געלייגט טעראר אלט צו מאכן בחורים

נורא

אגב. צוועלעפטע קלאס איז נישט קיין אינקאם און די מוסדות מאכן נישט קיין געלט דערויף עכ״פ אין די חסידישע מוסדות. די מוסדות דארפן פאנדרעיזן פאר א סיבה

[lazy]

שרייב אז עס איז געווען וואטעווער. סתם מוציא שם רע זיין אויף מוסדות ווייל עס שמעקט יעצט איינעם אזוי איז פארבינדן מיט עטליכע לאוין

נאך א מזל דו האסט אויסגעקלארט, דער עולם האט געמיינט מען האט איינגעשפארט די מיידלעך אין קלאזעטס…
און געשלאגן די קליינע ברודערס אין חדר, וועגן זייער שוועסטער גייט אין אפיס…
ביי אידן רופט זיך ״טעראר״ אויף פעולות וואס זענען בגדר ״כופין״ אותו עד שיאמר רוצה.
אויב דרייעט מען אן די מיידלעך גענוג שטארק, היפך רצון הוריהם איז דאס א שטארקע עוולה, און דאס הייסט געצווינגען און טעראריזירט די עלטערן, אוועצונעמען פון זיי די ברירה.

די זעלבע איז כהיום, ״אויב״ גייט די מוסד זיכער מאכן ״אוועק צונעמען די אפעטיט״ פון יעדן עסקן וואס וויל טוען דערין, ווייל עס מאכט זיי א גרויסע געלט שאדן, וועט מען דאס אנרופן אז די מוסדות ״טעראריזירן״ די וואס פרובירן צו טוען אין דעים.

און א דרשה אנטקעגן סמארטפאונס פאר מיידלעך קעגן געוויסע עלטערן ווילן איז אויך טעראר

#טעראר-רידיפיינט

איך ציה צוריק, עס איז געווען שטארקע פרעשור נישט טעראר (הגם איך געדענק נישט פונקטליך וואסערע נאך מיטלען זיי האבן דאן גענומען), כהאף נאר אז זיי ציען אויך צוריק און פארמאכן די צוועלפטע קלאס…

[yoy]

.

[שמעלקא]

איך האב נישט דורכגעליינט די גאנצע אשכול איך ווייס נישט אויב עס איז שוין געווארן דערמאנט דא.

1. אז א 12טע קלאס מיידל קען נישט ארויסגיין אינמיטן יאר, אויב יא דארפן די עלטערן געהעריג צאלן שכר לימוד ביז סוף יאר (דאכצעמער אז מען דארף אפילו אונטערשרייבן אנהייב יאר אז מען גייט נישט ארויסגיין)
2. אז אויב איין שוועסטער גייט נישט אין 12טע קלאס קענען נישט די אנדערע געשוויסטער גיין.