ליסקא!
דער יארצייט פונעם הייליגן אך פרי תבואה איז אויסגעפאלן א טאג פריער, די פלאן איז געווען אנצוקומען אויפן טאג פונעם יארצייט, די פלאן האט זיך נישט אויגעארבעט איז מען געגאנגען פרייטיג וואס קומט אויס אין די דריי טעג פונעם יארצייט וואס מ'זאגט נאך פון צדיקים אז ס'הייסט נאך אזוי ווי די יארצייט, ליסקא איז באוויסט מיט די ציגיינער - זשיפסיס וואס וואוינען דארט, בעצם האמיר א שטיקל קשר מיט זיי, ווייל היטלער ימ"ש האט געוואלט אויסהרגענען די אידן און די ציגיינער להבדיל, פאר דעם קומען אלס ציגיינערס צו לויפן מאכן א ווארימען קבלת פנים פאר די אידן וואס קומען בעטנדיג פאר א דאלער אדער גנבענען חפצים פון די פוקדי הציון, (און ווי אויך פאר דעם סיבה איז דא מענטשן וואס פירן זיך אויף ווי ציגיינער... ס'אי אן אלטן קשר פון די צווייטע וועלט מלחמה...)
כדאי צו פארמיידן גניבות מאכט מען זיכער צו פארשפארן די באס אז מ'זאל נישט קומען גנבענען גארנישט, שפעטער האט שמחה כהן פארציילט אז ער איז געפארן קיין ליסקא, צוזאמען מיט שמחה שולמאן און יודל אפלדארפער וואס איז געקומען צופארן צו די נסיעה פון א באזוך אין ארץ ישראל האט ער געהאט א אייגענע געדינגענע אויטא, האבן זיי געקענט פארן עקסטער, זענען זיי געשטאנען דארט אינדרויסן און שמחה כהן האט געהאלטן זיין טעלעפאון אין די הענט און א ציגיינער האט עס ארויסגעכאפט פון זיין הענט און אוועקגעלאפן, ער האט זיך שיער מייאש געווען פון דעם טעלעפאון ער האט ארויסגענומען א פופציגער און פרובירט זיי צו זאגן אז ער גייט געבן א דעם פופציגער פאר ווער עס ברענגט אים צוריק דעם טעלעפאון, איינער האט צוריקגעברענגט דעם טעלעפאון און פרובירט צו מאכן א גוטן דיעל, איז ער געגאנגען און ארויסגעשלעפט דעם טעלעפאון פון יענעם'ס הענט און געלאפן צו די קאר און אפגעטראגן.
אונז זענען אריין צום ציון די שומר'טע איז געקומען צו פארן מיט איר רעדער בענקל צו עפענען דעם טיר, זי איז די אפיציעלע שומר דארט, זי פארטרייבט די קליינע ציגיינערלעך, ס'איז אינטערסאנט ווי זי איז מצליח צו האלטן ארדענונג מיט די שרצים'לעך דארט טראץ וואס זי איז אן אינוואליד, זיי וואלטן איר געקענט גוט באמקלען און אוועקכאפן אלע סינגל וואס זי באקומט, זי פרובירט שטארק אנצוהאלטן די איר בעג מיט די סינגלס, אבער ס'קען טאקע זיין אז אויפן וועג אהיים באפאלט מען איר טאקע..
מיר זענען אריין זאגן תהילים און זינגען ניגונים, צינדן ליכט און שרייבן קוויטלעך כמעשהו בפרעשבורג ובאוהעל כך מעשהו בליסקא, איך האב געדארפט איבערצינדן די לעכט ווייל די בילדער זענען נישט געלונגען ביים ערשטן מאל, א מזל האב איך געהאט אז אפרים האט זיך געזארגט פאר מיר... מ'האט מתפלל געווען פאר איינע פון אונזערע נאנטע חברים וואס האט נישט געקענט קומען, מ'האט מתפלל געווען ער זאל נעקסטע מאל יא קענען קומען.
- תהילים זאגן אין ליסקא
- imgonline-com-ua-resize-iLAmuFEL3bW (1).jpg (247.83 KiB) געזען 1606 מאל
- דאס בילד איז געלונגען (קרעדיט אפרים שטיינמאן)
- imgonline-com-ua-resize-yD6T8JVhCJD6Blg (1).jpg (136.3 KiB) געזען 1606 מאל
משה פריעדמאן אלס כהן איז געבליבן אין די קאר, ער האט זיך נעבעך אפגערעדט פארוואס מ'האט נישט צוגעשטעלט קיין כהנים פלאץ אין ליסקא, ער האט נישט געקענט געהעריג מיטהאלטן, איך האב געזאגט אז בעצם פארשטיי איך אים נישט, דער אייבירשטער האט געזאגט פאר די כהנים קומטס נישט צו מקומות הקדושים, פון ענק דארף איך די עבודה נישט אנדערע זאכן, שפילט מען אויס די סיסטעם און מ'קומט יא, מ'מאכט א פענסטער, א שפאלט אין די דאך אז ס'זאל נישט הייסן א אוהל, וואס ביסטו א חכם? מ'וויל נישט זאלסט קומען, פארוואס שטופסטו דיך אריין די נאז...?
אגב איך האב נעכטן געטראפן ר' עזרא פריעדלענדער, איך האב אים פארציילט אז איך בין געווען לעצטנס אין ליסקא, זאגט ער מיר אודאי! ס'קומען דארט צעהן טויזענט מענטשן א יאר! ס'איז דאקומענטירט! ער האט פארציילט אז ער האט ממש לעצטנס אפגעקויפט די הייזער ארום די ציון, ער האט מיר געוויזן בילדער ווי מ'צונעמט די דעכער אז די ציגיינער זאלן זיך נישט קענען אריינרוקן דארט, אבער! האט ער צוגעלייגט, ס'איז אויך דא היינטיגע צייטן א ליסקא רבי וואס מאכט מופתים כמעט אזוי ווי רבי הערשעלע ליסקער מ'דארף נישט פארן ביז קיין אונגארן פאר דעם, ער וואוינט דא אין בארא פארק, מ'זעט ביי אים אפענע זאכן...!
אויפן וועג ארויס פונעם ציון איז געווען צוגעגרייט פלעשלעך קאלטע וואסער אין די פריזשידער אהערגעשטעלט לכאורה דורך די וועד הכנסת אורחים ד'ליסקא, און טעפלעך וואסער זיך צו וואשן די הענט דורך די שומר'טע, און זי איז געזעצן אין איר רעדער בענקל און אפגענומען דאלערס, חננאל מעכל האט איר אריינגערוקט דריי סינגלס מיט א ברייטקייט, פון וואס זי איז געווען זייער פריילעך, זי וועט יעצט בעסער אפהיטן דעם בית החיים לכבוד דעם.
נאך א קורצע רייזע האט מען אפגעשטיגן ביים חדר האוכל אין קערעסטיר, עס איז שוין געווען היפש שפעט, עטליכע קורצע שעות צו זמן, איך האב זיך נאך איינגערעדט אז מ'גייט עפעס דרימלען, אבער קודם האט מען זיך געזעצט עסן א ברייטן טועמיה, עס איז געווען טשולנט אין בהמה פלייש כיד המלך, איך האב זיך פיין אנגעגעסן אזש אז ס'איז מיר שוין נישט מעגליך געווען זיך אראפצולייגן מיט אזא פולע מאגן איז מען געבליבן זיצן דארט און פארברענגט באהבה ואחווה מיט א הארציגע ברודערליכקייט, ס'איז דארט געזעצן עטליכע אידן, צווישן זיי ר' בער פסח גאלדבלום, וואס איך האב דאן שוין געוואיער געווארן אז ער איז היפש עלטער פון אונז, און ער האלט שוין טיעף אינמיטן די תקופה פון חתונה מאכן קינדער, נישט ווי זיין פנים וואס קוקט אויס אז ער איז אין די דרייסיגער יארן, מ'האמיר אים אביסל אויסגעפרעגט איבער די היסטאריע פון זיין משפחה.
ווי אויך איז מען אריין אין א געשמאקע שמועס וועגן די פאליטיק אין ......, ער האט פארציילט אסאך עניינים איבער זיין עלטער זיידע האדמו"ר מ......., אז ער ארבעט אויף זיינע ספרים, ער האט אינדערהיים ארום דריי מיליאן כתבים וואס זיין זיידע האט געשריבן, ס'איז אינטערסאנט ווי אזוי א מענטש קען שרייבן אזוי סאך אין זיין לעבן, ס'מוז זיין אז ס'איז געווען השבעות הקולמוס, מיר האבן אים אויסגעפרעגט וועגן די מחלוקת צווישן די צוויי גרויסע חצרות האדמורי"ם (ווי פארשטענדליך האב איך דא אן ערנסטן פראבלעם צו שרייבן אלע דעטאלן באריכות).
דער עולם האט זיך געגרייט פאר שבת, געוויסע האבן פרובירט צו כאפן א דרים, נתנאל און שמחה אילוביץ זענען געווען ביזי אריינארבעטן צו מסדר זיין די עירקאנדישאן אין זייער צימער וואס איז נישט געווען מסודר, איך האב געמאכט טעלעפאון קאלס צו די בענקעדיגע בני המשפחה אזוי שפאצירנדיג אויף די גאס נעבן די אכסניה, איך האב באמערקט ווי אפרים ישראל כאפט א שיין בילד פון די פאנאראמע צו קענען ארויפלייגן א גוט שבת מעסעזש אויף זיין סטעטוס.