א קהילה שרייבט א עדווערטייזמענט פון א וואכנאכט פעקעדזש פאר 1299 איז דאס א עוולה?

[Programming]

אנדערש ווי אסאך מאל, בין איך דא שטארק מסכים מיט גאלדענע. איך ווייס נישט פונקט צו די שארפע שריט וואס ער שלאגט פאר איז ריכטיג, אבער עס איז זיכער אז דער לעבנס סטאנדארט איז משוגע הויך און די פילע צדקות - פונקט ווי די קרעדיט קארדס - זענען די פאקטישע ענעיבלערס, און מען דארף טרעפן א וועג דאס אפצושטעלן.

ווען דער גאנצער עולם וואלט געהאט ב"ה ברייט וואלט איך גערן פארגינען דער ציבור זאל דעקן די פאר מעוטי יכולת שלא לבייש את מי שאין לו זאלן זיי אויך געניסן פון א אפסקעיל לעבנס סטאנדארט. למעשה מוטשעט זיך כמעט יעדער און עפעס - אפשר אפילו עפעס שארף - מוז געטון ווערן אפצושטעלן דעם צויבער ראד.

פרידן איינער וואס האט 200 מענטשן צי מער, קודם כל די וואס גייען זיך נישט באליידיגן אויב מען רופט זיי נישט איז מען פטור פון רופן, מיין נישט אז יעדער חלש'ט צו קומען צו דיר, ער וויל דיר פשוט נישט אראפ קלאפן קומט ער.

חוץ מזה, אויב דיין וואכנאכט איז די זעלבע שפארזאם ווי די ביליגע וואכנאכט'ס, דו סערווסט די זעלבע נאר פשוט דו האסט 4 טעצער קוגל אנשטאט 2, געזונטערהייט נישט פון דעם האט מען גערעדט בכלל (די 1300 דאלער פעקעזש וואס איז אדווערטייזט האט פשוט מער בכמות? איך מיין אז נישט. די רעדע איז איבער צולייגן אפסקעיל פליישן און כ'ווייס וואס נאך).

[ברוקלינער יונגערמאן]

ניין איר דארפט מיר נישט קאלען. נאר אזוי ווי מיר האבן שוין גערעדט. מיך אויך נישט קאלען פאר ערבות צי סיינען פאר א הלווה צי חתונה מאכן א קינד... נישט יעצט קאלען און דעמאלטס אויך נישט... האמיר א דיעל...

אנטשולדיגט אבער איר זענט זייער איין טרעק מיינדעד!
מיין ערשטע וואכנאכט (נאך אפאר מיידלעך קע"ה) האט געקאסט כמעט $2500
ס'איז געווען אינמיטן זוממער ווען רוב פון די פאמיליע זענען געווען אין קאנטרי און די ווייבער זענען נישט אין די שטאט און איבער הונדערט מענטשן האבן דארט געגעסן נאכטמאל דורכאויס די נאכט, פלוס נאך ארום 150 מענטשן זענען געקומען און געגאנגען
ס'איז נישט געווען קיינער אין די פאמיליע וואס האט גע'אפערט עפעס צו שיקן פאר די וואך נאכט און חוץ מיר -וואס האט געדארפט יענע טאג כמעט געהעריג זיין אין די ארבעט און די קימפערטארען- איז נישט געווען ווער ס'זאל העלפן האבן מיר בלית ברירה גערופן איינער וואס אדווערטייזט (א קעיטערער...) אז ער שטעלט צו וואך נאכט'ס פון א' ביז ת' (גראדע איינער פון די ביליגסטע)
פארגעס נישט איך האב ארום 30 מענטשן אליינס פון ברודערס און שוואגערס צוזאמען ביידע זייטן
מ'האט געברויכט ברענגן ארום 10 טישן עטליכע סייזעס און 60 בענקלעך
אויף מיין דיינונג רום טיש פיטן בערך 8 מענטשן און איך האב נאר איין 6 פיסיגע טיש פון סוכות און בארגן פון שכנים איז נישט געווען קיין רעדע ווייל כמעט יעדער איז געווען אין קאנטרי

ער איז געקומען זעהן מיין הויז און אראפ געשריבן אויף פען און פעיפער אלע חשבונות, טישן און בענקלעך, טישטוכער, קוגל און קישקע, טשאקלעדס און ניסלעך, בילקעלעך און פיש, קעיק און ביר איז אויסגעקומען ערגעץ ביי $1300 פאר 250 מענטשן
יעצט דא קומט מיין פאנטש ליין:
איך גלייך זייער און איך גיי ניסלעך פאר שיינע שמחות (דאס ווייב אויכעט, אבער וויל נישט ספענדן דערפאר) און כ'האב א מורא'דיגע הנאה פון זעהן מענטשן עסן אבער איך קען מיין טאש און כ'פרוביר זיך איינצוהאלטן כסדר
למעשה האבן מיר געבעטן פונעם קעיטערער זאל ברענגען עטוואס שענערע בענקלעך און 3 מינים פליישן פלוס צוויי דרינקס, דאס האט ארויפגעברענגט די פרייז מיט נאך $1200
און יא משפחת ברוקלינער האבן אפגעמאכט אז מ'גייט זיך ערלויבן א איינמאליגע באנוס און ענדע נאכט איז נישט געווען קיין לעק איבער געבליבן

יעצט פאר דו שרייסט נעם אין אכט:
כ'בין קיינמאל געווען אין קאנטרי (קע"ה 11 יאר נאך די חתונה) בשעת אלע מיינע ארומיגע זענען יא דארט
כ'האב נישט קיין קאר אפילו איך ברויך עס היפש שטארק אפילו רוב פון מיינע ארומיגע האבן יא
מיין ווייב ספענט פאר קליידער און קינדער קליידער/שיך א פערטל פון אלע מענטשן ארום מיר
מיין לעצטע וואכנאכט (וואס איז געווען אינמיטן א ווינטער) האבן מיר מיט די משפחה אליינס צוגעשטעלט און געקאסט ארום $650
מיינע קידושים אין שול ביי די מיידלעך פלעגן צו קאסטן ארום $1000 און קאסטן היינט ארום $300 בשעת וואס רוב לויפן דארט ביי ארום $1000
און איך האב ב"ה היפש געלט אוועקגעלייגט פארן חתונה מאכן, נאכנישט גענוג אבער ס'וואקסט כסדר

תכלית: איך זעה גארנישט ראנג מיט וואס כ'האב געטוהן
#יעדער ס'פענט געלט ווי ער מוז
#קיינער ברויך נישט דיין ערבות

[ברוקלינער יונגערמאן]

בקיצור די פוינט איז אז מענשטן אין די סיטי קאסט עוורעדזש 5-6 מעות א וואכנאכט. ווער ס׳מאכט טייערער. קען האבן טויזענט תריצים. ער שפארט אבער נישט, און אויב לייגט ער נישט געניג אוועק זאל ער נישט קומען צי מיך פאר ערבות ביים חתונה מאכן אזוי ווי גערעדט...

איך האב געמאכט פאר טייערער און כ'שפאר יא

[גרויסע עם הארץ]

ווען עס איז ווען אינמיטן די יאר וואלט אייך עס געקאסט ביליגער. ניין?

(מען קען שוין טוישן קעפל.)

[nemtudom]

ניין איר דארפט מיר נישט קאלען. נאר אזוי ווי מיר האבן שוין גערעדט. מיך אויך נישט קאלען פאר ערבות צי סיינען פאר א הלווה צי חתונה מאכן א קינד... נישט יעצט קאלען און דעמאלטס אויך נישט... האמיר א דיעל...

אנטשולדיגט אבער איר זענט זייער איין טרעק מיינדעד!
וכו'

די פוינט פון די אשכול איז בעצם נישט צו אראפרייסן די וואס מאכן שיינע און טייערע שמחות. אדרבה אז מ'קען זיך ערלויבן פארוואס זאל מען נישט הנאה האבן פון מאכן שיינע שמחות? נאר איבער די עד פון די קהלה בוטשער, אדער די פרייוועט קעיטערינג ביזנעס אונטער די קהלה נאמען, וועלכע פראמאוט א אפ-סקעיל טייערערע סטאנדארט וואכנאכט, אנשטאט צו פראמאטען מער די ביליגערע פעקעדזש, אן קיין פלייש.
נאר היות די פותח האשכול כבוד הרב גאלדענע פעדער ליגט אין בודזשעטינג און שפארזאמקייט, איז עס אויטאמאטיש געווארן צאמגעפלאכטן ביינאזאם.

אלס טישן בענקלעך אנגרייטן אפרוימען און אלעס אינצווישן קען נאך אלס די בוטשער צושטעלן דאס אלעס - עקסקלאדינג פלייש - און ס'קען נאך אלס אראפגיין מיט אפאר הונדערט דאלער.

די פוינט איז, פראמאוט זיך נישט אלס די 'ביליגערע' פון די 'אפגרעידעד', נאר ענדערש אלס סימפל.

[ברוקלינער יונגערמאן]

א גוט יאר צו אייך טייערע עסקנים אדער קריטיקירער.
כ'האב בעצם צו אסאך תגובות צו קוואטן סא כ'וועל אויסלאזן יעדעם, און זאגן מיינע דריי סענט...

בעצם כ'האב שוין געמאכט א שיינע פאר וואכנאכטס, (ביי מיין שוויגער אינדערהיים..) און קיין איינס האט נישט געקאסט מער פון $300 כ'האב נישט יעצט די חשבון.
די שויגער האט צוגעשטעלט די קעיק -קוגל- פלייש (נאגיטס..) און קישקע... כ'האב געקויפט די איבריגע זאכן ווי זשעליס טשאקלעד טרינקן נאש וכדומה..
בקיצור מען קען רואיג צושטעלן א געהעריגע רייכע (כ'מיין שיינע) וואכנאכט פאר ביליג אויב מען וויל און די מצב ערלויבט..

#זאל דער אויבערשטער העלפן......

נעם אין אכט
אז דער שוויגער באצאלט/קאכט מיינט נישט אז עס קאסט נישט
עס קאסט טאקע נישט פאר דיר אבער עס קאסט פאר דיין שוויגער

די פלייש האב איך באצאלט ס'איז געווען ארום 60 דאללער.
א קיגל קאסט ווי סאך ??? אפשר 20 דאלער אלעס צוזאמען.
כ'האב שפעטער געפרעגט מיין שוויגער די פרייז. ס'איז אלעס צוזאמען אויסגעקומען אונטער $300.
דענק איך נישט יעצט די פונקטליכע נומבער.

און עס איז געווען גענוג פאר 20-25 מענטשן
אין אויב איינער האט 100-120 מענטשן קאסט עס 5 מאל צו זעקס מאל 300

כמעט, כ'האב געהאט ביי מיין וואכנאכט נענטער צו צוויי הונדערט מענטשן...
(ב"ה ביי מיינע וואכנאכט''ס זענען געווען מער מענטשן ווי אין א געווענליכע וואכנאכט. משום סיבות..

קוגל פאר צווי הונדערט מענטשן קאסט נישט קיין $20 א.א.וו. אויף פען און פעיפער קען איך דיר ווייזן אז ס'האט געקאסט (פאר דיר/שווער/שוויגער/שוועגערן, איינער האט באצאלט דערפאר) עטליעסט $500 הכל בכל
און נישט יעדער האט א שוויגער וואס קען צושטעלן א וואכנאכט
מיין שוויגער זז"ג פלעגט אלע יארן צושטעלן וואכנאכט'ס אליינס
די לעצטערע יארן וואס מ'האט חתונה געמאכט די קינדער און זי איז געבליבן אן הילף רופט זי א קעיטערער (אויפן איידעם'ס חשבון...) און די ביליגסטע וואס א קעיטערער נעמט היינט איז $1100 בעסיק בעסיק
פארשטייט זיך אוודאי אז אליינס קען מען האבן פאר האלב פרייז אבער ס'קאסט כוחות עצומות און אן העלפ (כ'רעד ווען מ'מאכט עס ביי זיך אינדערהיים) איז עס כמעט אוממעגליך

[ברוקלינער יונגערמאן]

ווען עס איז ווען אינמיטן די יאר וואלט אייך עס געקאסט ביליגער. ניין?

(מען קען שוין טוישן קעפל.)

די קומענדיגע וואכנאכט האט געקאסט ארום $650
געקויפט ניסלעך / טשאקלאד און טשיפ'ס... יא יא אזוי ווי די אמאליגע וואכנאכטס ווי מ'האב געהאקט פאטעיטא טשיפ'ס און פאפ קארן אנשטאט טשיקען נאגעט'ס און ספער ריב'ס
ביר/סאדע/וואסער, באשטעלט און אויפגעפיקט קוגל / קישקע פונעם דעלי, באשטעלט בענק אנשטאט בענקלעך וכו'

[Programming]

ברוקלינער אז דו האסט געלט און דו ביסט זיכער דו דארפסט נישט קיין ערבות טו גערן וואס דיין הארץ גלוסט.

[nemtudom]

היות איך האב אויפגעברענגט די נושא* וויל איך קלארשטעלן וואס כ'האב שוין געשריבן אויבן, אז די עיקר איז דאס אז מ'פראמאוט פלייש, וואס איז לכולי עלמא א אפגרעיד.
אלעס אנדערש מוז נישט זיין אז ס'איז טייערער - און נאכן זען קאלקולעשאנס, סיי אליין און סיי דורך די תגובות, איז עס לכאורה בכלל נישט טייערער, אדער על כל פנים נישט צופיל, ווי ווען מ'טוט אלעס אליין.
פארשטייט זיך אויסער די אנגרייטן און אפרוימען וואס איז לאו דוקא א אפגרעיד, אבער קען אודאי אויך ווערן געקאט.

*און אויב איז ח"ו עפעס נישט גוט ארויסקומען דורך נאכפאלגנדע תגובות בעט איך מחילה פון די באטרעפנדע

[זארג נישט]

איך האב געמאכט אלע וואכנאכטען אינדערהיים חוץ דער ערשטער וואס דער שוויגער האט געמאכט ביי איר אינדערהיים ווי דער קימפעטורען איז געווען, און עס האט מיר נישט געקאסט קיין 200 דאלער. די קעיקס האבען די שוועגערינס געברענגט, און די איבעריגע האבען מיר געקויפט אין דער געשעפט. געקויפט פיש, בילקעס, קוגעל, סאדע צו טרינקען, און בראנפען פאר א לחיים. די פעקעלעך, דאס יא, דאס האט געקענט שוין קאסטען א 100 דאלער פאר 200 פעקעלעך, און דאס האט מען אליין צוזאם געשטעלט. אויך א ביסעל פאטעטא טשיפס און פאפאקארן פאר די נאשערס.

יא ס'געווען צאם געקוועטשט לעתים אבער נישט סורווירט נאכט מאל פאר דער שטאט, נאר פאר די קארגע מנין (אויב עס איז געווען) וואס האבען זיך געוואשען.

א וואכנאכט איז נישט א סאפער, א סעודת מצוה וכו'. בקיצור קיינמאל נישט אויס געגעבן קיין 300 דאלער (מיט די פעקעלעך אינקלודעד) פאר א וואכנאכט.

(נישט געטשעפעט דערמיט קיינעם איז שרייביך)

[ברוקלינער יונגערמאן]

ברוקלינער אז דו האסט געלט און דו ביסט זיכער דו דארפסט נישט קיין ערבות טו גערן וואס דיין הארץ גלוסט.

בכלל נישט
פארוואס עפענט ער נישט אויף א אשכול:
ווער ס'גייט אין קאנטרי זאל נישט קומען נעמען ביי מיר ערבות
ווער ס'האט א קאר זאל נישט קומען נעמען ביי מיר ערבות
ווער ס'קויפט שיך פאר קינדער העכער $100 זאל נישט קומען נעמען ביי מיר ערבות

ביי יעדעם איז א צווייטע זאך וויכטיגער

[Programming]

קאנטרי גייען אלע שלעפערס און איז נישט קיין'סטאנדארט' אישו. מען קען נישט זאגן עס איז א לוקסוס ( עכט איז עס יא אבער דאס ברויך שוין א שמועס פאר זיך). פארשטייט זיך אויב איינער וויל צאלן טריפלט פאר א געהעריגע ווינטערייזד באנגעלא אן קיין שרצים... דאס איז שוין טאקע א הויכער סטאנדארט.

[ברוקלינער יונגערמאן]

דאן פארוואס האט איר טענות אויף איינעם וואס קען אפשר ח"ו אנקומען צו @גאלדענע פאר ערבות וואס טוישט איין די קאנטרי מיט א טייערע וואכנאכט (א דריטל די פרייז)?
פארוואס וועט ער ענדערש געבן פאר דעם קאנטרי שלעפער און נישט פאר דעם וואכנאכט שלעפער?

[יוד אלף]

אויב איז מעגליך מען זאל אפשפארן אלע מארקעטינג קאמפעניס, אז זיי זאלן ח"ו נישט האבן קיין אינפלאענס אויף דיר און דיינע קינדער, דאן איז מעגליך אן עולה צו פראמאטן עפעס,
עס לאנג אז עולם כמנהגו נוהג, און יעדער גייט דיר פרובירן צו פארקויפן וואס ער וויל, (אזוי גייט עס אויפן עולם השקר) איז לכאורה די core solution זיך צו מחנך זיין, און אזוי אויך די קינדער נאך זיך, נישט צו נאכגיין עקסייטמענט און נישט ווערן פארבלענדעדט פון יעדע זאך, יא, ס'איז היבש שווער, אבער לכך נוצרת.
פאר א temporary solution קען זיין אז עס פעלט אויס אנצופראקן דעם פראמאטאר, עס איז נאר וויכטיג צו געדענקן - while מען טוט עס - אז דאס איז נישט די ענדגילטיגע עצה.

[גאלדענע פעדער]

דאן פארוואס האט איר טענות אויף איינעם וואס קען אפשר ח"ו אנקומען צו @גאלדענע פאר ערבות וואס טוישט איין די קאנטרי מיט א טייערע וואכנאכט (א דריטל די פרייז)?
פארוואס וועט ער ענדערש געבן פאר דעם קאנטרי שלעפער און נישט פאר דעם וואכנאכט שלעפער?

no no no די קאנטרי גייערס גייען אויך נישט קענען קריגען קיין ערבות פון מיר בל׳נ! וואכנאכט פאר מער ווי 4 מעות איז נאר א משל! א חוץ שטייציך אויב זיי גייען זיך גוט פארהערן און פארענטפערן מיט גוטע תריצים המקובל על הלב פארוואס ער האט געדארפט גיין אין קאנטרי.

אגב איך האב מסתם כאטש נאך צען אנדערע אשכולות דא וועגן בודזשעטינג.. איך מיין איך האב שוין גערעדט ערגעץ ווי אויך וועגן קאנטרי. קען זיין אז נישט, די סיבה פון די אשכול איבער וואכנאכטס איז געווען וועגן א עדווערטייזמענט פון קהילה. נאכדעם פארט שוין די אשכול לויט ווי אזוי די מגיבים דרייען עס..

שוין אז די האסט שוין יא ער ארויף געברענגט קאנטרי, לאמיר אייך פרעגן א שאלה וועגן קאנטרי. לאמיר זאגן א משפחה קומט צי אייך און זאגט איייך אז זיי לעבן אין ווילימסבורג אויף די אכטע שטאק אויף לאמיר זאגן 12 הינדרעט סק״פ מיט א גרויסע שטוב מיט קינדער. ל״ע ולא עליכם.. ס׳איז אבער דא אזאלכע. קומט יענער פרעגן אזא שאלה ער מיז גיין אין קאנטרי.. ער מיז טאקע... אבער אויב גייט ער אין קאנטרי גייט ער נישט אוועק לייגן געניג אויף צי חתונה מאכן. אבער ער האט נאך א פלאן זיך אויפהייבען און אוועק מויפן צו איינע פון די נייע געגענטער (אגב איך האב אזוי געטוהן ב״ה) און האבן ארום דאפעלט סק״פ מיט א שיינעם חצר אין נאך אפי׳ צאלען אסאך ביליגער מארגעדזש... ווי ער צאלט אין ווילימסבורג. מיט די ארבייט שטימט עס אדער קען ער אריין פארן צי די ארבייט אדער קען ער טוישען ארבייט לאמיר זאגן ער האט א אפער וכדו׳. די ווייב איז מסכים פאלי. די איינציגסטע שאלה איז נאר אז פאר די קינדער גייט זיין שווער פאר אביסעל צייט די טוישען מוסדות. לאמיר זאגן דאס איז די איינציגסטע זאך וואס ס׳שטייט אין וועג. די קינדער שוועריקייט.

אבער אויב טוט ער אזוי גייט ער נישט דארפן קאנטרי און יא קענען געניג אוועק לייגן אויף זיי צי חתונה מאכן. די זעהסט דא א שאלה?

איך נישט! אזא איינער למשל גייט אויך נישט זיין qualified פאר ערבות פון מיר.

[מטעמים]

יעדער איז וועלקאם ביי מיר פאר ערבות, האפענטליך זאל א יעדער איד האבען פון אלעם גוטען פלאס און מען זאל חלילה נישט דארפען צו קומען צו א צווייטען אבער אויב דארף א איד א הלואה אדער א נתינה וועל איך א ודאי געבן וויפיעל איך קען בסבר פנים יפות.

פונקט ווי מען דארף מעורר זיין צו שפארען און אוועק לייגען ברויך מען גאר שטארק מעורר זיין אויף געבן מיט א גוט הארץ און נישט דן זיין קיין צווייטע איד.

[גאלדענע פעדער]

ניין איר דארפט מיר נישט קאלען. נאר אזוי ווי מיר האבן שוין גערעדט. מיך אויך נישט קאלען פאר ערבות צי סיינען פאר א הלווה צי חתונה מאכן א קינד... נישט יעצט קאלען און דעמאלטס אויך נישט... האמיר א דיעל...

אנטשולדיגט אבער איר זענט זייער איין טרעק מיינדעד!
מיין ערשטע וואכנאכט (נאך אפאר מיידלעך קע"ה) האט געקאסט כמעט $2500
ס'איז געווען אינמיטן זוממער ווען רוב פון די פאמיליע זענען געווען אין קאנטרי און די ווייבער זענען נישט אין די שטאט און איבער הונדערט מענטשן האבן דארט געגעסן נאכטמאל דורכאויס די נאכט, פלוס נאך ארום 150 מענטשן זענען געקומען און געגאנגען
ס'איז נישט געווען קיינער אין די פאמיליע וואס האט גע'אפערט עפעס צו שיקן פאר די וואך נאכט און חוץ מיר -וואס האט געדארפט יענע טאג כמעט געהעריג זיין אין די ארבעט און די קימפערטארען- איז נישט געווען ווער ס'זאל העלפן האבן מיר בלית ברירה גערופן איינער וואס אדווערטייזט (א קעיטערער...) אז ער שטעלט צו וואך נאכט'ס פון א' ביז ת' (גראדע איינער פון די ביליגסטע)
פארגעס נישט איך האב ארום 30 מענטשן אליינס פון ברודערס און שוואגערס צוזאמען ביידע זייטן
מ'האט געברויכט ברענגן ארום 10 טישן עטליכע סייזעס און 60 בענקלעך
אויף מיין דיינונג רום טיש פיטן בערך 8 מענטשן און איך האב נאר איין 6 פיסיגע טיש פון סוכות און בארגן פון שכנים איז נישט געווען קיין רעדע ווייל כמעט יעדער איז געווען אין קאנטרי

ער איז געקומען זעהן מיין הויז און אראפ געשריבן אויף פען און פעיפער אלע חשבונות, טישן און בענקלעך, טישטוכער, קוגל און קישקע, טשאקלעדס און ניסלעך, בילקעלעך און פיש, קעיק און ביר איז אויסגעקומען ערגעץ ביי $1300 פאר 250 מענטשן
יעצט דא קומט מיין פאנטש ליין:
איך גלייך זייער און איך גיי ניסלעך פאר שיינע שמחות (דאס ווייב אויכעט, אבער וויל נישט ספענדן דערפאר) און כ'האב א מורא'דיגע הנאה פון זעהן מענטשן עסן אבער איך קען מיין טאש און כ'פרוביר זיך איינצוהאלטן כסדר
למעשה האבן מיר געבעטן פונעם קעיטערער זאל ברענגען עטוואס שענערע בענקלעך און 3 מינים פליישן פלוס צוויי דרינקס, דאס האט ארויפגעברענגט די פרייז מיט נאך $1200
און יא משפחת ברוקלינער האבן אפגעמאכט אז מ'גייט זיך ערלויבן א איינמאליגע באנוס און ענדע נאכט איז נישט געווען קיין לעק איבער געבליבן

יעצט פאר דו שרייסט נעם אין אכט:
כ'בין קיינמאל געווען אין קאנטרי (קע"ה 11 יאר נאך די חתונה) בשעת אלע מיינע ארומיגע זענען יא דארט
כ'האב נישט קיין קאר אפילו איך ברויך עס היפש שטארק אפילו רוב פון מיינע ארומיגע האבן יא
מיין ווייב ספענט פאר קליידער און קינדער קליידער/שיך א פערטל פון אלע מענטשן ארום מיר
מיין לעצטע וואכנאכט (וואס איז געווען אינמיטן א ווינטער) האבן מיר מיט די משפחה אליינס צוגעשטעלט און געקאסט ארום $650
מיינע קידושים אין שול ביי די מיידלעך פלעגן צו קאסטן ארום $1000 און קאסטן היינט ארום $300 בשעת וואס רוב לויפן דארט ביי ארום $1000
און איך האב ב"ה היפש געלט אוועקגעלייגט פארן חתונה מאכן, נאכנישט גענוג אבער ס'וואקסט כסדר

תכלית: איך זעה גארנישט ראנג מיט וואס כ'האב געטוהן
#יעדער ס'פענט געלט ווי ער מוז
#קיינער ברויך נישט דיין ערבות

באמת ווער ס׳וויל וויסן די אמת איבער דעם נושא האט ווען שוין געניג געקענט ליינען פון מיינע תגובות ביז אהער. און בעצם האב איך שוין נישט פארוואס צי מגיב זיין. איך האב שוין געמאכט מיין קעיס און ווער ס׳האט שכל טוט צי די זאך.

אבער וועגן די קאנפידענס דא אין דעם תגובה מיז מען ריספאנדען צי דעם כאטש וואס ס׳איז שפעט ביינאכט אין איך בין שוין נעכטן נאכט אויך נישט געשלאפען און געשריבען דא ביז 3 אזייגער ביינאכט וועגן וואס ס׳ארט מיך אזוי שטארק די מצב פון יודן וואס שפארן נישט געניג אין די יונגע יארן ווען מען קען שפארן און שפעטער טוהן עבירות ליידער אן קיין ברירה ביים חתונה מאכן וועגן די פיער פרעשער. און קיינער רעדט נישט אידיש! און שרייבט נישט דעם אמת!

קודם כל פון וואנעט ווייסט איר אז איר גייט נישט דארפן קיין ערבות ביים חתונה מאכן? איר מאכט א גרויסע טעות! פון אייער תגובה זעה איך אז די טשענסעס אז איר זאלט דארפן ערבות און אפשר אויך א געלט אקציע פון קרובי משפחה איז זייער הויעך. הלוואי זאל עס נישט געשעהן און איר זאלט האבן עשורות לרוב.

אוודאי איך ווינטש אייך אן עשורות פוןמטיםען הארצען און פאר אלע אידישע קינדער. אבער בדרך הטבע האבן עס רוב מענשטן נישט. און ווי געשמיעסט איינער וואס מאכט א וואכטנאכט פאר 2 אין א האלב אלפים גייט בדרך הטבע חתונה מאכן פאר מער ווי 100 אלפים! די פיער פרעשער ווערט נישט ווייניגער דעמאלטס, ס׳ווערט מער ערגער און שווערער!

גרייטס אייך צי פאר א טשאנס פון גאר שווערע יארן פון די 40 ביז די 60. אוודאי איך ווינטש אייך פון טיפען הארצען עשורות און גרינגע יארן דעמאלטס אזוי ווי געשמיעסט. אדער כאטש ווינטש איך אייך אז איר זאלט אפלאזען אזא הויעכע סטאנדארט מהלך אין אנהייבען לעבן שפארזאם אפשר קען מען נאך צוירק דרייען דעם זייגער און סטאנדארט. אויב ס׳איז נאך דא עטליכע יארן געבליבען ביזן אנהייבן חתונה מאכן.

איך בין גארנישט 1 טראק מיינדעד, איר ווייסט וואס איך טראכט אסאך מאל. די וואס קענען די וועלט פון בודזשעטינג ווייסען א אינטערסאנטע זאך און א געוואלדיגע ווינדער אין די באשפערס בריאה אז מענשטן וואס זענען אמאל געווען אין חובות נאך וואס זיי גייען ארויס פון די חובות בודזשעטען זיי אסאך בעסער ווי א יעדעם איינעם וואס זענען נשיט געווען אין חובות אין קומען אן און לעבן אסאך בעסער פיינענשעלי. דאס איז א פאקט. ליין למשל דעוו רעמזי׳ס בוך וועסטו עס דארט זעהן אויף א יעדע צווייטע בלאט. ס׳איז איום ונורא די מציאות אז א מענשט וואס די באשעפער שיקט א שווערע תקופה אין איז אין חובות ווערן אלע זיינע שפעטערע יארן געבענטשט מיט א געוואלדיגע ברכה איז זיין געלט ווערט גוט געפירט און ער האט אסאך מער הרחבות הדעת אין זיינע יארן פיינענשעלי מער פון די וואס זענען נישט געווען קיינמאל אין חובות.

יעצט די זעלבע זאך איז מיט חתונה מאכן, איך בין א ריזן חוקר אין בודזשעטינג און פיינענשעלס ווייס איך די עכטע מציאות מיט חתונה מאכן איך האב געפרעגט אסאך מחותנים וואס מאכן חתונה. די קענסט אפי׳ נישט פארשטיין וואס ס׳מיינט חתונה מאכן - אז איר זאלט זיין בארעכטיגט צי זאגן אז איר האט אויסגעבן 2 און א האלב אלפים פאר א וואכנאכט, אנטשטאטס עס אוועק צי לייגען פאר צי חתונה מאכן! און מיך דערנאך קענען זאגן ווי כאלו איר וועסט אז איר גייט נישט דארפען מיין ערבות - ווען איך זעה אז איר האט נישט די מינדענסטע אנונג וואס חתונה מאכן מיינט און ווי אזוי ס׳פילט. און אנדערע ווערטער ווען איר וואלט ווען חתונה געמאכט אפי׳ נאר איין קינד יעצט, וואלט איר גאנץ אנדערש גאר גערעדט און קיינמאל אפי׳ נישט גע׳חלום׳ט פון אויסגעבן אזא אוצר פון געלט פאר א וואכנאכט ווען ס׳נאך נישט געניג געשפארט געווארן פאר צי חתונה מאכן די קינדער. למשל א חבר מיינע ב״ה א עושר פון א יונגערמאן מאכט חתונה אלע זיינע געשוויסטער ווייל זיינע עלטערן זענען שוין אין חובות נעבעך פאר זייערע טעגליכע לעבן. ווען די זאלסט ווען איין געשוויסטער חתונה מאכן און צאלן אלע הוצאות החתונה וואלט איר געוויסט ווי אזוי ס׳פילט און גאר אנדערש גערעדט און געטוהן.

אגב אין בודזשעטינג הייבט זיך נישט אן די חשבון וואס איר האט געמאכט מיט קאנטרי!

למה נ״מ צי די איר גייט יא אין קאנטרי אדער צי איר גייט נישט אין קאנטרי צי אייערע חברים גייען יא צי זיי גייען נישט אין קאנטרי. אלטס וואס ס׳איז נוגע איז נאר נוגע וויפעל איר האט שוין יא אדער נישט געניג אוועק געלייגט פאר די חתונה מאכן אייערע קינדער. אויב נאך נישט געניג, ווי קומט אריין אז ווייל די חברים גייען אין קאנטרי מעג צען מאכן א וואכנאכט פאר 2500? איר זעהסט ווי די חשבון הייבט נישט אן צי שטימען?

אגב איר שרייבט אז איר האט הנאה צי זעהן ווי יודן עסן. וואס האט דאס אבער מיט אייער שמחה צי טוהן?

ביי א וואכנאכט הייסט עס איז דא א מצוה פון זעהן ווי יודן עסן? ס׳אויך דא א עקסטערע מצוה צי זעהן ווי יודן עסן פלייש?

א פאני זאך דאס וואס איך הער פון אסאך מענשטן לעצטענס. אז זיי געבן ברייט און ספענדען 2 אלפים וכדו׳ פאר א וואכנאכט ווייל זיי האבן ליב צי זעהן ווי יודן עסן.. איינער פארשטייט דאס?

אגב אויב האט איר ליב צי זעהן ווי יודן עסן פליז הייבט אן מאכן איין מאל א וואך אזא מעמוד און party צי זעהן ווי יודן עסן... איר פארשטייט אז דאס איז פאני, יא?

וואס האט א וואכנאכט מיט דעם צי טוהן!

[גאלדענע פעדער]

יעדער איז וועלקאם ביי מיר פאר ערבות, האפענטליך זאל א יעדער איד האבען פון אלעם גוטען פלאס און מען זאל חלילה נישט דארפען צו קומען צו א צווייטען אבער אויב דארף א איד א הלואה אדער א נתינה וועל איך א ודאי געבן וויפיעל איך קען בסבר פנים יפות.

פונקט ווי מען דארף מעורר זיין צו שפארען און אוועק לייגען ברויך מען גאר שטארק מעורר זיין אויף געבן מיט א גוט הארץ און נישט דן זיין קיין צווייטע איד.

אויב די ווילסט העלפן יודן ווייטער זיין איריספאנסעביל געב ערבות פאר א יעדעם. אויב ווילסטו אבער העלפן מענשטן זיין ריספאנסיבאל דארף מען פארמאכן די מעגליכקייט פאר זיי צי זיין איריספאנסעביל.

ס׳נישט לאגיש אז א יוד וואס האט אלע זיינע יארן אוועק געלייגט פאר זיינע קינדער צי חתונה מאכן, געמאכט למשל א וואכנאכט פאר נאר 300 דאלער ווען די חבר זיינע האט אויס געגעבן 2 אלפים. דארף ער יעצט ריסקען זיין געלט פאר די חבר זיינע וואס האט קיינמאל אוועק געלייגט און זיך אפיציעל פארלאזט אז מען גייט איהם שוין העלפן?

דאס גייט מאכן אז נאך מער מענשטן גייען נישט זיין ריספאנסיבאל. איך האלט אז ער דארף עסן זיין אייגע מיסט. אזוי וועלן מענשטן לערנען. איך זאג נישט אז מען דארף די מענשטן גארנישט העלפן. אבער כאטש מאכן שווער און ווייניגער העלפן ווי די אנדערע. און קודם העלפן מענשטן וואס זענען יארן לאנג געועען ריספאנסעבאל און געטוהן די מערסטע וואס זיי האבן געקענט און געלעבט איידעל און שפארזאם.

[חיים הערש]

צוריק צום אנהייב פונעם אשכול איך ווייס נישט פונקטליך פון וועלכע אדווערטייזמענט מען רעדט דא פון, און סקען זיין אז סבלאנגט פאר א פריוואטע קעטערער, מעג א קהילה וואס רעדט צו די עולם וועגן שפארען נישט לאזען ניצען זייער נאמען פאר טייערע שמחות.
די זעלבע זאך וואס באדערט מיך ווען בוטשערס פון חסידישע קהילות וואס טראגען די נאמען פון די מוסדות מאכען אויפרייסערשע אדווערטייזמענטס וועגן פלייש וכדומה ווי פיקשטערס פון פלייש ווי א בארג סיני אדער א פרענק און בלענק אויסזען ווי א ספר תורה.
איך האלט נישט אז די קהילה איז שולדיג אבער אויב די לאזט יענעם ניצען דיין נאמען מיז מען אכטונג געבען.

[מטעמים]

איך דיסעגרי פאנדעמענטעלי אין זיין דער וואס באשטראפט אידען פאר זייערע טעותים אין זייער לעבן.

[גאלדענע פעדער]

איך דיסעגרי פאנדעמענטעלי אין זיין דער וואס באשטראפט אידען פאר זייערע טעותים אין זייער לעבן.

ס׳דא באשטראפען. און ס׳דא גאר העלפן די פיינענשעל באבעל ווייטער אנהאלטען. איך וויל כאטש נישט טוהן די צווייטע אפציע. און ווי געזאגט מער רעדט פון סטראשענען. און זאגן פרק מענשטן אז אויב די טוסט ווייטער נעריש גייט מען דיך נישט העלפן. מען קען דען א יעדעם העלפן? ניין. זאל מען כאטש העלפן די וואס הערן צי און נעמען זיך אינטער אןן טרייען צי לעבן עהרליך.

[Goodmorning]

איך דיסעגרי פאנדעמענטעלי אין זיין דער וואס באשטראפט אידען פאר זייערע טעותים אין זייער לעבן.

ס׳דא באשטראפען. און ס׳דא גאר העלפן די פיינענשעל באבעל ווייטער אנהאלטען. איך וויל כאטש נישט טוהן די צווייטע אפציע. און ווי געזאגט מער רעדט פון סטראשענען. און זאגן פרק מענשטן אז אויב די טוסט ווייטער נעריש גייט מען דיך נישט העלפן. מען קען דען א יעדעם העלפן? ניין. זאל מען כאטש העלפן די וואס הערן צי און נעמען זיך אינטער אןן טרייען צי לעבן עהרליך.

מיין דעת בעה״ב איז נוטה צו דיר, אבער נישט אזוי האט מיין רבי מיר געלערנט.

[פרישע קוגל]

@גאלדענע האט א יוסודת'דיגע טעות.
איך בארכטיג נישט קיין איבריגע ספענדערייען און זיכער אויב מ'האט נישט די געלט.
אבער די קענסט שטודירן באזשעטינג און עס אויסשרייען יעדן טאג נאך עלינו (אלע דריי עלינו'ס...).
ס'איז א פשוטע טבע פון א מענטש...
די קוקסט מיר אויס ווי איינער וואס שפארט זיך יעדען דאלער און גראסערי מיטן איבערקוקן ריסיטס און שאפן פרייזן און פון די אנדערע זייט איז דא טויזענטער מענשטן וואס טוען נישט אזוי.
ס'האט נישט גארנישט מיט באזשעטינג...
ס'איז א פשוטע טבע וואס די גייסט קיינמאל מצלח זיין צו טוישן.
נישט אויפרייסן? יא. אבער יעדער דארף יעצט. מאכן וואכט נאכט'ס פאר דיין פרייז וואס די האסט אויסגערעכנט אז נישט איז ער מער נישט פון די נארמאלע מענטשען?
איינער איז מער א שפארזאמער און הנאה יעדעס מאל ער טרעפט געז פאר דריי סענט ביליגער און איינער איז מער ברייט. און ער האט הנאה אז ביי זיין שמחה עסן מענטשן...
מיינט נאכנישט אז ער וויל מאכן פארטיס יעדע נאכט...

דאנט געט מי ראנג. ווער ס'קען מיר קען עדות זאגן דא... איך העלף אסאך מענטשן שפארן גרויס געלט... אבער מיינט נאכנישט אז מ'מעג נישט הנאה האבן אויף די וועלט...
עגען. ''די'' האסט הנאה פון קארגן...

[פרישע קוגל]

זאל מען כאטש העלפן די וואס הערן צי און נעמען זיך אינטער אןן טרייען צי לעבן עהרליך.

דעס איז ''נישט'' אידיש גערעדט...

אפשר ביי די גיום העלפט מען נאר געוויסע מענשטן. נישט ביי אינז אידן. אזוי ווייס איך...

[גאלדענע פעדער]

@פרישע קיגל. אגב ווער ס׳קען מיך ווייסט אז איך בין געווען פון די גרעסטע ספענדערס וואס ס׳נאר דא. איך בין קליגער געווארן די לעצטע יאר צוויי. איך בין בטבע א אנגארישע ספענדער שאין בדומו לו.

אפאר משלים. איך האב געדרייווט זייער א טייערע קאר. איך האב געווארפען פארטי׳ס פאר חברים כסדר. איך האב געקויפט takeout food ווי וואסער. בקיצור איך בין די לעצטע מענשט וואס די קענסט זאגן איך בין בטבע קארג. ב״ה מיט די יארן האט מען באקומען שכל. איך האב באקומען שכל נאכן אדורך טוהן די וועגן ווי אזוי יודן מאכן חתונה מאכן, פרעגן מחתנים א לבר וואס ארבייט פאר קרן עזר און נאך, און דורך דעם געכאפט די ביטערע מצב און די עצה וואס ס׳זעהט מיר אויס פון די ספרים הקדושים תשובות הרב וואזנער זצ״ל מהרש״א און משנה ברורא אין נאך די רצון השם איז צי טוהן. בודזשעטען און זיין שפארזאם.