רואיג! האט געשריבן:אמאל פלעגט מיר שטערן ווען איך פלעג זען פארקערטע זאכן, ווי למשל וויאזוי די רמב"ם בויט אויף אלטע יסודות פון אריסטו (פאר ווער עס ווייסט), ביז איך האב אנגענומען די מהלך פונעם רמב"ם אליין. דאס וואס זיי האבן גענומען פון די אומה"ע און עס איז מער נישט נוגע, איז מער נישט נוגע. אבער ווען מען זעט א זאך וואס זיי האבן געמוזט וויסן פון אייגענע מקורות, נעמט מיר עס איבער. (והמבין יבין.)
גראדע לעצטנס האב איך אויפגעפאסט זייער א אינטערסאנטע זאך:
היינט איז אנגענומען אז די כוחות היסוד זענען... כאפ זיך אן... סאיז דא 4 כוחות היסוד:
אלקטרא מגנט.
כח הכבידה (די אמאליגע כח המשיכה).
די שטארקע כח אינעם קערנדל פונעם אטאם.
און די שוואכע כח.
סאיז א לענגעגער שמועס צו מסביר זיין וואס איז יעדע איינס
אבער לעצטנס איז מיר איינגעפאלן אז דאס זענען טאקע אונזער ד' יסודות אש רוח עפר און מים.
מיר פלעגט אויך שטערן דיין נקודה ביז איך האב מחליט געווען אז קיינער זאגט נישט אז עפר מיינט ערד פונקט ווי יעדער פארשטייט אז אש מיינט נישט די עקשל פייער נאר די מקור פון ענערגיע (עלקטראמגנט).
פונקטליך ווי אזוי צו ציטיילן די פיר וועלכע איז וואס ווייס איך נישט ווייל איך קען נישט צו גוט די פיר כוחות (מער די צוויי: שטארקע און שוואכע) און פארוואס טאקע זיי האבן נישט מצליח געווען צו זיי שטעלן אויף איין כח.
ס'איז יא דא פארשער וואס טענען אז אלע פיר כוחות קומען פון איין כח אבער זיי קענען נישט טרעפן ווי זיי שטעלן זיך צוזאם, און דאס איז די סיבה פארוואס זיי טיילן עס טאקע און 4.
איך גראדע ווייס יא וואס איז די כח וואס שטעלט צוזאם אלע פיר!
דער רמב"ם איז עס מגדיר:
יסוד היסודות ועמוד החכמות לידע שיש שם מצוי ראשון
וכל הנמצאים משמים וארץ ומה שביניהם לא נמצאו אלא מאמתת המצאו:
אלקטראמגנט איז דאך אש
כח הכבידה איז לכאורה רוח
די שטארקע כח איז לכאורה מים
און די שוואכע לכאורה די עפר
פארוואס איך כאפ עס אזוי איז א לאנגע שמועס, און איך בין נישט אזוי קלאר אין דעם צו עס קענען קלאר ארויס ברענגען.
אבער...
אויב איז מיין השערה ריכטיג ווי אזוי איך לייג עס אראפ זאגט זיך בפה מלא:
הפך בה דכולא בה.
דאס וואס די שרייבסט אז די רמב"ם בויעט אויף דברי אריסטא, להזכירך ד' יסודות ווערט שוין דערמאנט אין זוהר הקדוש אסאך פאר אריסטא. (און די לעכערליכע טענה אויף דעם דארף איך נישט אפפרעגן, און ווי דו האסט געשריבן המבין יבין).
נאך א נקודה
די גלגל האש וואס ווערט דערמאנט אין רמב״ם אבן עזרא און אלע אנדערע
אויב נעמט מען עס כפשוטו איז דאך שווער ווייל ארום די וועלט איז דאך נישטא קיין גלגל אש קיין שום פייער פלאקערט נישט ארום די אטמאספער
אבער היינט צו טאגס ווייסט מען אז ביים אריינקומען צום אטמאספער איז דא א שטארקע היץ און דאס איז די סיבה וואס אסטראנמאן קומען נישט מיט קיין פערעשוט ווייל סוועט ווערן פאברענט (וווי זאכליך האט אויסגעשמועסט אינעם אשכול
וויאזוי טרעוול'ט מען אין ספעיס)
און אז איך שרייב שוין לאמיר נאר שרייבן נאך א שטארקע נקודה
אור שנברא ביום הראשון
אלע מפרשים מיטשען זיך צו מסביר זיין וואס איז די אור שנברא ביום הראשון, ווייל די מאורות איז דאך באשאפן געווארן מיטוואך.
אבער היינט איז דאך די זאך פשוט כפשוטו, אור איז די מקור פון אלעם דאס איז דאך די מושג פון די ענערגיע-וועייוס, און אויב רוקט מען דא אריין די פיר אויבנדערמאנטע כוחות וואס אלע זענען ביעסט אוו וועיווס באקומט עס גאר א אנדער באדייט. און ווי דער אבן עזרא איז איהם מגדיר צום פינטל: והוא עצם ואינו גוף!.
אור איז דאך דער יסוד וואס ממוז איהם באשאפן די ערשטע אז אלעס זאל קענען נאכקומען, ממש פשוט כפשוטו של מקרא: ויאמר אלקים יהי אור ויהי לעכטיקייט אין פסוק!
אחד היה אברהם - שעבד את ה' רק על ידי שהיה אחד, שחשב בדעתו שהוא רק יחידי בעולם ולא הסתכל כלל על בני העולם!
