די מקור פון "רעבישע אייניקלעך" און זיינע "רעכטן" (וכו')

[רעבעניו איטשע]

ליבע פריינד, אנשי שלומינו החביבים דפק"ק אייוועלט יצ"ו
ווי אייך צוגעזאגט בעפאר, אז מיר וועלען מיט גאטעניו'ס היללפע ארויף ברענגען ענינים וועלכע ברויכען צו ווערן באשמועסט און דורכגעקנויטן, געזיפט און איבערגעקייט, לטחון אותם דק דק, און בדיבוק חברים וועלן מיר אוודאי נישט אנקומען אין ערגעץ ווייל יעדער וועט שלעפן צו א צווייטע זייט, אבער וועמען שטערט עס? די עיקר אז מען איז זיך מפלפל בדברים העומדים ברומו של עולם! און אידן זענען פארנומען מיט גוטע זאכן.
די נושא איז זייער א דעליקאטע, א הייקעלע דקות'דיגע נושא, און מען דארף זייער אכטונג געבן, סיי אויב זענט איר א יחסן, גיבט אכטונג נישט צו ווערן באליידיגט, איך מיין נישט קיינעם, תורה היא וללמוד אני צריך, ווידער אויב רעאגירט איר, רעאגירט מיט שכל ווייל מען קען זייער שנעל פארלירן די פענע...
נאך אלעם איז דאס אבער פארט א נושא וואס פארנעמט זייער א גרויסער אויבענאן (תרתי משמע) ביי אונז היימישע אידן,
די נושא איז בעצם אויך נוגע מיינע קינדער און אייניקלעך הי"ו, זייענדיג אייניקלעך פון אזא צדיק א רבי ווי מיר, און מען רופט זיי "רעבישע אייניקלעך", און לכבוד "זיין א רעבישע אייניקעל" גייט ער איינגעוויקלט אין א ריפסענע בעקישע, ברייטע היט, שווארץ ווייסע גלעזער, ארבעט נישט, ובדוחק גדול וועט ער זיך "אראפלאזן" צו א כלי קודש דזשאב, האט מנהגים ביי יעדע שריט, וועלכע ברענגט א שמייכל פאר די ארום אים, וועלכע האבען וואס צו זען 24 שעה א טאג, ביים דאווענען האט ער פעלענעם טלית בייטל און א אנדערע נוסח התפלה, ביי די נענועים איז סתם יו"ט, ביי א חתונה איז הויעך יו"ט, ווער רעדט פון מצוה טאנץ? א ניגון וואס קיינער האט נאך נישט געהערט, און אזוי ווייטער,
ווער רעדט ווען צוויי רעיבשע אייניקלעך זענען זיך משדך, קומען אלע זיידעס אראפ זיך צו אנצונעמען פאר זייערע אייניקלעך אז זיי זאלן ארויס גיין פון די חתונה זאלל שלם בגופם וברכושם, אז די מנהגים זאלן נישט פאראורזאכן ערנסטע צוזאמענשטויסן...
און איך שטיי און ברעך זיך קאפ, "רבונו דעלמא כולה, פון ווי שטאמט דאס?"
אבער איידער איך וועל עס צו נעמען אויף מער קליין געלט, וועל איך ערשט דערציילן 3 סיפורי צדיקים, שמעתי מפי איש אמת!
איין טאג קום איך אריין איך בית המדרש, קומט מיר אקייגען א באקאנטער איד, ווייס ווי די וואנט, און שעפשעט צו מיר "מען ברויך גוזר תענית זיין!" פרעג איך אים "וואס איז געשען?" ענפערט ער מיר "וואס הייסט וואס איז געשען? G&G האט ארויף געלייגט אויף די רעקס "סטראקעס"! אז מען קויפט שוין סטראקעס אזוי אין די מאסן איז גרויסע צרות!"
ביים מהר"א מבעלז ז"ל איז געקומען א רעבישע אייניקל, ר' שלום פויגל (גבאי) פרעגט אים "ווער ביסטו"? זאגט ער "איך בין דעם און דעם'ס אייניקל!" זאגט אים שלום "יא דאס האט דיין זיידע שוין געזאגט"!
און א פאזעטיווע מעשה, צו הרה"ק ר' שלמה'לע באבובער איז געקומען א גר צדק וואס איז א חתן געווארן, זייער א חשובע גר צדק, וועלכע האט ארויס גענומען הוראה פארן חתונה, און ער פרעגט דעם רב "צו ער זאל זיך אנטוען סטראקעס צו די חתונה!" האט דער רב געפערט "הארכט אויס, מיר האבען גארנישט, מיר האבען נישט קיין הוראה, מיר קאנען נישט לערנען דעריבער גייען מיר מיט סטראקעס, אבער דו!? דו האסט דאך הוראה"!

איך שטיי און שטוין, און האב פראגעס:
1) מה הפשט פון די גאנצע מושג אז טווערסקי האגער האלברשטאם טייטלבוים רוקח מאסקאוויטש ראטענבערג לייפער ראזענבוים פאנעט הורוויץ און די ליסטע איז לאנג ווי די גלות, זענען מער ווי א יאקאבאוויטש בערקאוויטש מאשקאוויט"ש" דרעזנער ברוין גרינפעלד און אזוי ווייטער? ביידע זענען נישט קיין כהנים לויים, אלע זענען די זעלבע ישראלים! וואס איז די נפק"מ?
2) פון ווי שטאמט דאס? לדעתי האט זיך עס אנגהעהויבען מימות די צווייטע דור פון תלמידי בעל שם טוב הק' זי"ע (לפי ידיעתי האט מען נישט געהערט פון די מושג בעפאר דעם), אויב אזוי, פארוואס פונקט דעמאלס האט זיך דאס געשאפען?
3) די גאנצע מושג פון "וקדשתו" און אז מען ברויך גיין אנדערע בגדים איז נאר געזאגט געווארן ביי כהנים, מען זעהט נישט אין ערגעץ אז א קינד באקומט מער כבוד יקר וגדולה "ווייל זיין טאטע איז.." מען זעט דאס נאר ביי כהנים!
4) פארוואס מעג א רעבישע אייניקל נישט ארבעטען? אפילו א כהן מעג ארבעטען מכל הבא ליד! וואס איז ער מער?
5) אז מען גייט שוין יא מיט א געוויסע לבוש, פארוואס גייט יעדע "דינאסטיע" אנדערשט, דער מיט אזא סאמעט, דער יא פארביג דער נישט, דער פעפעטער און דער נישט, א מישמאש,
6) פארוואס ברויך א חתן אדאפטירען די לבוש פון זיין שווער'ס דינאסטיע אויב זיין שווער איז א "גרויסער רבי" (ודי)
7) ובכלל, קפידות, דער איז "מקפיד" פייער אזוי, און דער אנדערער איז מקפיד "פייער פארקערט",
די רשימה איז לאנג, מען קען שרייבן און שרייבן און שרייבן, און דאס טאקע ערווארט איך יעצט,
ענפערט, לייגט צו פראגעס, שרייבט און שרייבט
ממני הק' אישטע רעבעניו
(אגב, "רעבעניו" איז סיי א טיטול און סיי א פאמיליע נאמען)
בהה"צ זיעועכי"א
כעת חופק"ק אייוועלט יצ"ו

[מכטי1]

גוטע נושא ארויפגעברענגט, לכאורה (נד"נ) האט זיך עס אנגעהויבן ווען מ'האט פשוט מכבד געוועהן דעם רבי'ןס זוהן אלס כבוד אביו (פונקט ווי א קרוין פרינץ) און ס'איז שוין אריבער צו די איינקל אויך וכן הלאה...למעשה היינט איז עס זייער זייער נאריש אז איינעמס עלטער עלטער זיידע איז געוועהן א רעבע (רב) אין קליין אונגאריש שטעטעל דארף די איינקעל גיין מיט די עשרה בגדים, מילא די וואס מאכען דערפון געלט, איז דאך דאס פשוט אן אומנת קלה ונקיה, אבער די וואס טארן נישט ארבעטען וועגן דעם? די זענען ממש אפגעפרעגט מכל וכל....(דאס זאגט ענק א רעבישע אייניקל וואס ארבעט!!!)

[איטשע]

פיין, פון היינט און ווייטער, גייען אלע כהנים אנטוען סטראקעס, און לוים קאלירטע בעקעשעס.

[יוסף שרייבער]

איטשע אאישטע קרמית?

[הערליך]

זייער ריכטיג, די רעבישע אייניקלעך קרענק קומט שוין אן צו משוגע נע שטאפלען,

[איטשע]

כ'האב מורא אז אויב די לוים וועלן זיך אנטוען קאלירטע כאלאטליך, וועלן זיי אויפהערן צו וואשן די כהנימ'ס הענט.....

[פריילאך]

אין איינע פון די איזרעאלישע מאגאזינען איז געווען אויף סוכות פאריאר דוכט זיך, אן אינטערוויוא מיט פילע בנש"ק'ליך, איז דארט ארויסגעברענגט געווארן די נקודה אז ווען מען גייט אנגעטוהן אנדערש, פארלאנגט עס פון די דאזיגע זיך אויפצופירן אויף א העכערע סטאנדארט כראוי לבית אבותם.

[הערליך]

סתם א ליגענט. וד״ל

[משנה מקום]

אין איינע פון די איזרעאלישע מאגאזינען איז געווען אויף סוכות פאריאר דוכט זיך, אן אינטערוויוא מיט פילע בנש"ק'ליך, איז דארט ארויסגעברענגט געווארן די נקודה אז ווען מען גייט אנגעטוהן אנדערש, פארלאנגט עס פון די דאזיגע זיך אויפצופירן אויף א העכערע סטאנדארט כראוי לבית אבותם.

פאר רוב פין די וואס דארפען ציקומען אז די לבוש זאל זיי האלטען אויף א העכערע סטענדערד האלט עס זיי נישט אויף א העכערע סטענדערד נאר עס דערמאנט זיי אלעס צי טוהון באהאלטען אז קיינער זאל נישט וויסען

[זיידע ומומחה]

ווען הרה"ק רי'י מסקווירא זי"ע איז אריין אין שטוב פון עלטער שווער זי"ע איז ער געווען אין א מבוכה
ווייסע זאקען ? דער עלטערער ברידער אין קעשינעוו גייט מיט לאנגע הויזען
לאנגע הויזען ? מער האט אים ניט אויסגעפעלט
א פשרה שטיוועל

היינט דעם רבי זז"ג איידעמער האגער, גאלדמאן וואס טראגען ניט קיין סטראקעס אינדערוואכען אבער שטיוועל יא
--
געהערט פון חתני ני"י םאר 10 יאר צוריק
אין ,,, שטיבעל האט זיך געדרייט א בנש"ק וואס פאר ליידיג גיין האט ער זיך געדרייט אין PIZZA SHOP
די אינגעלייט האבען געפריווט פועל'ן ביי זוגתו אז ער זאל ארבייטען אבער האט עס ניט ג'האלפען
האט מען אים געבעטען מער זיך ווייזען אין שטיבעל

[איטשע]

אין איינע פון די איזרעאלישע מאגאזינען איז געווען אויף סוכות פאריאר דוכט זיך, אן אינטערוויוא מיט פילע בנש"ק'ליך, איז דארט ארויסגעברענגט געווארן די נקודה אז ווען מען גייט אנגעטוהן אנדערש, פארלאנגט עס פון די דאזיגע זיך אויפצופירן אויף א העכערע סטאנדארט כראוי לבית אבותם.

אין אנדערע ווערטער געזאגט, אויב וואלטן זיי געגאנגען א רעגולער לבוש, וואלטן זיי זיך - און אפשר מיט רעכט - אויפגעפירט "נאך" ערגער --- א בראך פאר כלל ישראל.

[פישל]

רעבעניו איטשע האסט א גוטן פעדער נוץ עס אויף גוטע נושאים

עס איז שווער צו מגיב זיין אויף אזא אשכול, ווייל באמת האט א רבי'ש אייניקל יא געוויסע רעכטן, און דערמיט קומט אויך געוויסע התחייבות'ער. דאס איינציגסטע רעכט וואס א רבי'ש אייניקל האט נישט איז צו טרעטן אויף יענעם און צו עובר זיין איסורים, אזוי ווי דער פסוק זאגט קלאר ארויס נבילה וטריפה לא יאכלו הכהנים, אז נישט ווייל עס איז ביי זיי צומאל מותר געווארן געוויסע זאכן מיינט דאס אז זיי זענען בארעכטיגט צו טוהן אלעס.

אבער פון די אנדערע זייט א רבי'ש אייניקל וואס איז באמת יא גרייט צו זיצן און לערנען און דינען דעם אויבערשטן און טון מצוות ומעשים טובים, לו ראוי ויאה כתר מלוכה, אזא איינער מעג זיך עפענען א ביהמ"ד און נוצן זיינע כשרונות און פעאיגקייטן צו משפיע זיין פאר אנדערע. מ'קען נישט פארלאנגען אז ער זאל גיין ארבעטן אין בי ענד עיטש.

היינט איז געווארן א סטייל אז אנשים פשוטים וואס האבן אפאר דאלער עפענען זיך בתי מדרשים, און דאס איז באמת א זאך וואס געהערט נישט פאר זיי. יא, א רבי'ש אייניקל איז מער פון זיי, ער האט א געוויסן הילף פון זכות אבות וואס א פשוטער איד האט נישט. וזכות אבותיו מסייעתו אין אסאך ענינים. א בנש"ק וואס איז אויפגעוואקסן אין א שטוב וואו מ'האט אלעס געטון מיט א מסורת אבות מיט א קבלה אין מנהגים און אין אנדערע זאכן, אזא איד ווען ער זאגט א מיינונג אין אן ענין העומד על הפרק האט דאס א שטערקערן תוקף און איז מער קראנט ווי ווען א פשוטער איד זאגט זיין אייגענעם מיינונג.

ווען מען כאפט אן אמת'ן בליק אן קיין אייגענע נגיעות וועט יעדער מודה זיין אז ביי אלע עניני הנהגה וואס זענען געווען נוגע צו כלל ישראל האבן אזעלכע מנהיגים וואס זענען אויפגעוואקסן ביי עלטערן און זיידעס רבנים געהאט דעם ריכטיגן בליק און דעת תורה וויאזוי זיך אומצוגיין און האבן געמאכט ווייניגער טעותים פון די וועלכע האבן נישט געהאט דעם יחוס אבות אין וואס זיך אנצוכאפן.

בנוגע שטיצן א רבי'ש אייניקל איז א באזונדערע גרויסע זאך וואס איז מקובל אז די צדיקים זענען מכיר טובה די וואס העלפן ארויס זייערע קינדער און אייניקלעך.

איך וועל מסיים זיין מיט דעם יעצט, איך בין אביסל פארנומען און איך וועל מן הסתם נישט קענען מגיב זיין אויב איינער וועט זאגן אנדערש, אבער יעדער איז דאך סיי ווי בארעכטיגט צו זאגן זיין אייגענעם מיינונג, איך האב נאר געשריבן וואס איך שפיר למען כבודם של בית צדיקים.

זכותם יגן עלינו

[משנה מקום]

איך האב מורא איר רעט פין א אנדערע מין אייניקעל ווי די איבריגע עולם

[פישל]

איך האב מורא איר רעט פין א אנדערע מין אייניקעל ווי די איבריגע עולם

איך האב מיך באצויגן צו דאס וואס רעבעניו איטשע האט זיך אויסגעדרוקט:

מה הפשט פון די גאנצע מושג אז טווערסקי האגער האלברשטאם טייטלבוים רוקח מאסקאוויטש ראטענבערג לייפער ראזענבוים פאנעט הורוויץ און די ליסטע איז לאנג ווי די גלות, זענען מער ווי א יאקאבאוויטש בערקאוויטש מאשקאוויט"ש" דרעזנער ברוין גרינפעלד און אזוי ווייטער?

אויף דעם זאג איך אז טווערסקי האגער האלברשטאם טייטלבוים רוקח מאסקאוויטש ראטענבערג לייפער ראזענבוים פאנעט הורוויץ אא"וו, זענען יא מער ווי א יאקאבאוויטש בערקאוויטש מאשקאוויטש דרעזנער ברוין גרינפעלד. נאר עס פארשטייט זיך אז זיי דארפן טאקע זעהן אז עס זאל נישט ארויסקומען קיין חילול השם דורך זיי.

דאס ענין פון הנהגה האב איך נאר גענוצט אלס משל אז רבי'ש בלוט איז געקנאטן פון אן אנדערן טייג פון געווענליכע בלוט.

[איטשע]

רעבעניו איטשע האסט א גוטן פעדער נוץ עס אויף גוטע נושאים

עס איז שווער צו מגיב זיין אויף אזא אשכול, ווייל באמת האט א רבי'ש אייניקל יא געוויסע רעכטן, און דערמיט קומט אויך געוויסע התחייבות'ער. דאס איינציגסטע רעכט וואס א רבי'ש אייניקל האט נישט איז צו טרעטן אויף יענעם און צו עובר זיין איסורים, אזוי ווי דער פסוק זאגט קלאר ארויס נבילה וטריפה לא יאכלו הכהנים, אז נישט ווייל עס איז ביי זיי צומאל מותר געווארן געוויסע זאכן מיינט דאס אז זיי זענען בארעכטיגט צו טוהן אלעס.

אבער פון די אנדערע זייט א רבי'ש אייניקל וואס איז באמת יא גרייט צו זיצן און לערנען און דינען דעם אויבערשטן און טון מצוות ומעשים טובים, לו ראוי ויאה כתר מלוכה, אזא איינער מעג זיך עפענען א ביהמ"ד און נוצן זיינע כשרונות און פעאיגקייטן צו משפיע זיין פאר אנדערע. מ'קען נישט פארלאנגען אז ער זאל גיין ארבעטן אין בי ענד עיטש.

היינט איז געווארן א סטייל אז אנשים פשוטים וואס האבן אפאר דאלער עפענען זיך בתי מדרשים, און דאס איז באמת א זאך וואס געהערט נישט פאר זיי. יא, א רבי'ש אייניקל איז מער פון זיי, ער האט א געוויסן הילף פון זכות אבות וואס א פשוטער איד האט נישט. וזכות אבותיו מסייעתו אין אסאך ענינים. א בנש"ק וואס איז אויפגעוואקסן אין א שטוב וואו מ'האט אלעס געטון מיט א מסורת אבות מיט א קבלה אין מנהגים און אין אנדערע זאכן, אזא איד ווען ער זאגט א מיינונג אין אן ענין העומד על הפרק האט דאס א שטערקערן תוקף און איז מער קראנט ווי ווען א פשוטער איד זאגט זיין אייגענעם מיינונג.

ווען מען כאפט אן אמת'ן בליק אן קיין אייגענע נגיעות וועט יעדער מודה זיין אז ביי אלע עניני הנהגה וואס זענען געווען נוגע צו כלל ישראל האבן אזעלכע מנהיגים וואס זענען אויפגעוואקסן ביי עלטערן און זיידעס רבנים געהאט דעם ריכטיגן בליק און דעת תורה וויאזוי זיך אומצוגיין און האבן געמאכט ווייניגער טעותים פון די וועלכע האבן נישט געהאט דעם יחוס אבות אין וואס זיך אנצוכאפן.

בנוגע שטיצן א רבי'ש אייניקל איז א באזונדערע גרויסע זאך וואס איז מקובל אז די צדיקים זענען מכיר טובה די וואס העלפן ארויס זייערע קינדער און אייניקלעך.

איך וועל מסיים זיין מיט דעם יעצט, איך בין אביסל פארנומען און איך וועל מן הסתם נישט קענען מגיב זיין אויב איינער וועט זאגן אנדערש, אבער יעדער איז דאך סיי ווי בארעכטיגט צו זאגן זיין אייגענעם מיינונג, איך האב נאר געשריבן וואס איך שפיר למען כבודם של בית צדיקים.

זכותם יגן עלינו

איר רעדט פון א רעביש אייניקל וואס זיין זיידע (ליין: טאטע'ס טאטע אדער מאמע'ס טאטע) איז געווען א רבי אן איש קדוש.
רעבעניו, באציט זיך צו איינער וואס די גדלות פון זיין "עלטער זיידע" איז געווען בלויז דער פאקט אז ער איז א רעביש אייניקל, איז ווי לאנג צוט זיך אט די קייט?? נוצר חסד לאלפים, הא?

[derech eretz]

ס'איז פארהאן רעבישע אייניקלעך וואס האלטן, אז בשעת און נאכן קריג זענען זייערע זיידעס געווען מער אפגעהיטן ווי די אנדערע.

[יוסף שרייבער]

הרב פישל, איר דערמאנט מיר פון יארמער רב'ס ווארט: מיין וואש מאשין איז געווארען א בנש"ק ער האט אויפגעהערט צו ארבייטען.

[בן בוזי]

היינט איז געווארן א סטייל אז אנשים פשוטים וואס האבן אפאר דאלער עפענען זיך בתי מדרשים, און דאס איז באמת א זאך וואס געהערט נישט פאר זיי.

אזוי איז געווען אינדערהיים אויך אז א איד א גביר האט זיך געהאט שולכ'ל

[בעל דעת]

איך האב נישט ציפול צייט צי שרייבן נאר איין קליינע הערה
איך האב זיייער א נאנטע פרינד וואס ער איז אויך איינע פין דע געבענשטע משפחה ווי מען ריפט זיי "רעבישע קינדער"
א כלי קודש קען ער נעבעך נישט זיין נישט ווייל ער וויל נישט נאר זיי ווילן נישט אים
האט ער מיר אמאל געזאגט די ווייסט נישט ווי איך בין מקנה דע פשיטע אידן ווען איך גיי דורך פען קארנער בעדפארד און זיי ווארטען אויף דע באס מיט זייער לאנטש בעג

[ידיד]

הרב פישל, איר דערמאנט מיר פון יארמער רב'ס ווארט: מיין וואש מאשין איז געווארען א בנש"ק ער האט אויפגעהערט צו ארבייטען.

צ"ל, ס'דרייט זיך און דרייט זיך און ס'ארבעט נישט...

רבעניו, איך גלייך זייער אייער שריפט!

[יוסף שרייבער]

אני שמעתי מפ"ק בלשון זה.

[רעבעניו איטשע]

רעבעניו איטשע האסט א גוטן פעדער נוץ עס אויף גוטע נושאים

אבער פון די אנדערע זייט א רבי'ש אייניקל וואס איז באמת יא גרייט צו זיצן און לערנען און דינען דעם אויבערשטן און טון מצוות ומעשים טובים, לו ראוי ויאה כתר מלוכה, אזא איינער מעג זיך עפענען א ביהמ"ד און נוצן זיינע כשרונות און פעאיגקייטן צו משפיע זיין פאר אנדערע. מ'קען נישט פארלאנגען אז ער זאל גיין ארבעטן אין בי ענד עיטש.


ווען מען כאפט אן אמת'ן בליק אן קיין אייגענע נגיעות וועט יעדער מודה זיין אז ביי אלע עניני הנהגה וואס זענען געווען נוגע צו כלל ישראל האבן אזעלכע מנהיגים וואס זענען אויפגעוואקסן ביי עלטערן און זיידעס רבנים געהאט דעם ריכטיגן בליק און דעת תורה וויאזוי זיך אומצוגיין און האבן געמאכט ווייניגער טעותים פון די וועלכע האבן נישט געהאט דעם יחוס אבות אין וואס זיך אנצוכאפן.

בנוגע שטיצן א רבי'ש אייניקל איז א באזונדערע גרויסע זאך וואס איז מקובל אז די צדיקים זענען מכיר טובה די וואס העלפן ארויס זייערע קינדער און אייניקלעך.

איך וועל מסיים זיין מיט דעם יעצט, איך בין אביסל פארנומען און איך וועל מן הסתם נישט קענען מגיב זיין אויב איינער וועט זאגן אנדערש, אבער יעדער איז דאך סיי ווי בארעכטיגט צו זאגן זיין אייגענעם מיינונג, איך האב נאר געשריבן וואס איך שפיר למען כבודם של בית צדיקים.

זכותם יגן עלינו

רעב פישעלע
אייערע ווערטער זענען מלא טעם זקנים, מיט חן
איין נקודה, איר האט אראפגעריסן די "נייע אדמורים", איך האף אז איר מיינט נישט מיר פרעזענדליך, מערר צו זיין אויף מיין רעביסטעווע
און ערנסט גערעדט, איך פרעג נישט ווייל איך פרעגאפ, איך פרעג ווייל איך וויל טאקע וויסן די מקור,
למעשה האבען אלע דינאסטיעס "אנגעהויבען" איין טאג, איינער מיט 200 יאר צוריק און איינער מיט 150 יאר, און איינער מיט 50 און דער שכן מיינער מיט א יאר צוריק,
ווער באשליסט אז "אנטיק" איז מער בארעכטיגט ווי "נייע"? פון ווי שטאמט דאס אז ווייל די רעביסטעווע איז נתייסד געווארן מיט 200 יאר צוריק איז ער מער הייליג ווי א רעביסטעווע וואס איז נארוואס ארויפגעשפראצט אויפן האריזאנט?
אדרבה, לאמיר אייך הערן

[שמן למאור]

איך האב מורא איר רעט פין א אנדערע מין אייניקעל ווי די איבריגע עולם

איך האב מיך באצויגן צו דאס וואס רעבעניו איטשע האט זיך אויסגעדרוקט:

מה הפשט פון די גאנצע מושג אז טווערסקי האגער האלברשטאם טייטלבוים רוקח מאסקאוויטש ראטענבערג לייפער ראזענבוים פאנעט הורוויץ און די ליסטע איז לאנג ווי די גלות, זענען מער ווי א יאקאבאוויטש בערקאוויטש מאשקאוויט"ש" דרעזנער ברוין גרינפעלד און אזוי ווייטער?

אויף דעם זאג איך אז טווערסקי האגער האלברשטאם טייטלבוים רוקח מאסקאוויטש ראטענבערג לייפער ראזענבוים פאנעט הורוויץ אא"וו, זענען יא מער ווי א יאקאבאוויטש בערקאוויטש מאשקאוויטש דרעזנער ברוין גרינפעלד. נאר עס פארשטייט זיך אז זיי דארפן טאקע זעהן אז עס זאל נישט ארויסקומען קיין חילול השם דורך זיי.

דאס ענין פון הנהגה האב איך נאר גענוצט אלס משל אז רבי'ש בלוט איז געקנאטן פון אן אנדערן טייג פון געווענליכע בלוט.

מאשקאוויטש, ברוין, גרינפעלד, זענען געהעריגע רעביש'ע נעמען

[שנאפס]

tui uutx thz nhy prhhbs htetctuuhya?

[שנאפס]

טראנסלאציע:

און וואס איז מיט פריינד יאקאבאוויטש?