מיין שינדלער ליסטע
די אחראים: יאנאש,אור המקיף,אחראי,געלעגער
כבר דשו בו חכמי ושרי הקרעטשמע, ואוי לדור שכך עלה בימיו שבני היכלא צריך לחפש לאשכולות ישנים, איפה מאשקע? איפה קרעמער?, ואולי בלשונות אחרים יבינו התמי' ביותר, אשתמש בהרבה לשונות של תמי', איה? אנה? איו? אי? אן? היכן?
דא איז דער לינק צום ענין: [אגב זעט מען דארט א גרויסע טרייסט, און האפענונג פאר די וואס זארגן זיך אויפן וואוילזיין פון קרעזי, אז קרעזי וועט זיין דא בקרוב פעסט].
http://ivelt.com/forum/viewtopic.php?t=1559
מילער, ס'איבערגעטייטשט פלעין אויף אידיש, אבער פארוואס אידישיסטיש?
דא איז דער לינק צום ענין: [אגב זעט מען דארט א גרויסע טרייסט, און האפענונג פאר די וואס זארגן זיך אויפן וואוילזיין פון קרעזי, אז קרעזי וועט זיין דא בקרוב פעסט].
http://ivelt.com/forum/viewtopic.php?t=1559
מילער, ס'איבערגעטייטשט פלעין אויף אידיש, אבער פארוואס אידישיסטיש?
אקיצור רבי, וואיזוי וואלסטו געטייטש INTERNATIONAL אויף עכט אידיש?
די פשוטע דיקשינערי אפטייטש אויפן פריפיקס INTER איז:
איז אפשר ראטזאם צו שרייבן "צווישן-נאציאנאל" (געגעבן אז נאציאנאל איז אידיש) אדער "צווישן-לענדער" (פאר מער פראסטע לייענערס), אויב מעג מען א ראי' ברענגען פון די טמע'נע עברית כענין מאובי תחכמני, קען מען זעהן זייער "בין-לאומי" איבערטייטש ווי זענען אויך געגאנגען מיט "צווישן" (פוי).
די פשוטע דיקשינערי אפטייטש אויפן פריפיקס INTER איז:
Inter- is a prefix meaning "between", among, or "within a group
איז אפשר ראטזאם צו שרייבן "צווישן-נאציאנאל" (געגעבן אז נאציאנאל איז אידיש) אדער "צווישן-לענדער" (פאר מער פראסטע לייענערס), אויב מעג מען א ראי' ברענגען פון די טמע'נע עברית כענין מאובי תחכמני, קען מען זעהן זייער "בין-לאומי" איבערטייטש ווי זענען אויך געגאנגען מיט "צווישן" (פוי).
לא כך לימדוני רבינו,
"אלוועלטליך" איז דער אפטייטש פון "GLOBAL" (אין נישט גלאבאל) וועלכע באצייכנט א זאך וואס נעמט ארום די גאנצע וועלט (אדער עכ"פ א גרויס חלק), אינטערנעשענאל טוט באצייכענען א זאך וועלכע גייט ארויס פון נאציאנאלע גרעניצן אפי' נאר צו א צווייט לאנד, למשל אז אמעריקע שליסט אן אפמאך מיט קאנאדע איז עס אן "אינטערנעשאנעל אפמאך", און אלוועלטליך וואלט נישט געשטימט דא.
דאס אז צווישן איז אויך נישט די ריכטיגע איבערטייטש, ווייל עס הערט זיך ווי צווישן, אזוי ווי BETWEEN.
דא מיינט עס מער, WITHIN A GROUP. כלשון רבינו, אויף דעם האב געברענגט בן-יהודא בבחינת טעיק-איט אר ליעוו-איט.
"אלוועלטליך" איז דער אפטייטש פון "GLOBAL" (אין נישט גלאבאל) וועלכע באצייכנט א זאך וואס נעמט ארום די גאנצע וועלט (אדער עכ"פ א גרויס חלק), אינטערנעשענאל טוט באצייכענען א זאך וועלכע גייט ארויס פון נאציאנאלע גרעניצן אפי' נאר צו א צווייט לאנד, למשל אז אמעריקע שליסט אן אפמאך מיט קאנאדע איז עס אן "אינטערנעשאנעל אפמאך", און אלוועלטליך וואלט נישט געשטימט דא.
דאס אז צווישן איז אויך נישט די ריכטיגע איבערטייטש, ווייל עס הערט זיך ווי צווישן, אזוי ווי BETWEEN.
דא מיינט עס מער, WITHIN A GROUP. כלשון רבינו, אויף דעם האב געברענגט בן-יהודא בבחינת טעיק-איט אר ליעוו-איט.
ביסט גערעכט וועגן אלוועלטליך, פילייכט קען מען זאגן דא "אל-פעלקליך" [נאציאן מיינט ליבערשט א פאלק ווי א לאנד].
וואו קומט בכלל אריין דער אראבישער אחלאח דא?
יעצט האב איך געמערקט אין דיין ראי', ער האט טאקע געטייטשט פשוטו כמשמעו.
קען זיין ביסט גערעכט, אז צווישן-נאציאנאל, אדער צווישן-פאלקישע, אדער צווישן-לענדער, איז יא דער ריכטיגער אפטייטשט, און צווישן מיינט דא, אנדערש ווי "אינמיטן", נאר אזוי ווי, "צווישן די אלע מענטשן איז נישטא קיינער וואס ווייסט דעם פשט"..
וואו קומט בכלל אריין דער אראבישער אחלאח דא?
יעצט האב איך געמערקט אין דיין ראי', ער האט טאקע געטייטשט פשוטו כמשמעו.
קען זיין ביסט גערעכט, אז צווישן-נאציאנאל, אדער צווישן-פאלקישע, אדער צווישן-לענדער, איז יא דער ריכטיגער אפטייטשט, און צווישן מיינט דא, אנדערש ווי "אינמיטן", נאר אזוי ווי, "צווישן די אלע מענטשן איז נישטא קיינער וואס ווייסט דעם פשט"..
נאך אזאך אין ענגליש איז דא א אויסקוועטש טודעי ד.מ. היינט, טומאראו מיינט מארגן, טונייט מיינט היינט נאכט, מיין פראגע איז, איז דא אזא ווארט טומארנינג און זאל מיינען היינט אינדערפרי?
און וואס אי מיט יידיש, איז דא א ווארט וואס באצייכנט היינט נאכט טונייט דארף ווען ווערן אין יידיש צונאכט, און למשל פרייטאג צונאכטס זאגט מען טאקע צונאכט, פארווס זאל מען דינסטאג מיטאג נישט קענען זאגן צונאכט און זאל מיינען היינטנאכט.
און וואס אי מיט יידיש, איז דא א ווארט וואס באצייכנט היינט נאכט טונייט דארף ווען ווערן אין יידיש צונאכט, און למשל פרייטאג צונאכטס זאגט מען טאקע צונאכט, פארווס זאל מען דינסטאג מיטאג נישט קענען זאגן צונאכט און זאל מיינען היינטנאכט.
- לעגאו מענטשעלע
- שר שלשת אלפים
- תגובות: 3649
- זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג מאי 09, 2019 3:44 pm
- לאקאציע: פאר מער דרוקט נומער 7
גרעסער האט געשריבן:לעגאו מענטשעלע האט געשריבן:פעיק נוז האט געשריבן:למעשה שרייבט מען ווארים אדער ווארעם?
ווענצעך: אויב רעדסטו פון די בעל חי, איז די ווארט ווארעם, אויב רעדסטו פון די ווארט שרייבט מען: ווארום, און אויב רעדסטו פון ווארעם מיט א פתח שרייבט מען אויך ווארעם.
איר זענט זיכער? מיר דאכצעך ווארים
וואַרעם (ווי אזוי דער טעמפעראטור איז); וואָרים (וואס קריכט). ס'זענען דא וואס שרייבן אויך וואַרים, אבער ס'איז מער אנגענומען וואַרעם, אזוי ווי ארעם אנשטאט ארים.
מיט אזויפיל ביכער, אויסגאבעס, גליונות, בראשורן, קאמפיינס, און ווירטואלע ארטיקלען, וואקסט דער אידישער ליטעראטור ווי אויף הייוון. וואס וועט זיין מיט א אידישן ספעל טשעקער?
- אסדר לסעודתא
- שר עשרת אלפים
- תגובות: 11191
- זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך אפריל 25, 2018 11:08 pm
- פעיק ניוז
- שר עשרים אלף
- תגובות: 24206
- זיך איינגעשריבן אום: דינסטאג יוני 13, 2017 8:49 pm
- לאקאציע: אנאנימע סאורסעס
גרשון האט געשריבן:גרעסער האט געשריבן:לעגאו מענטשעלע האט געשריבן:פעיק נוז האט געשריבן:למעשה שרייבט מען ווארים אדער ווארעם?
ווענצעך: אויב רעדסטו פון די בעל חי, איז די ווארט ווארעם, אויב רעדסטו פון די ווארט שרייבט מען: ווארום, און אויב רעדסטו פון ווארעם מיט א פתח שרייבט מען אויך ווארעם.
איר זענט זיכער? מיר דאכצעך ווארים
וואַרעם (ווי אזוי דער טעמפעראטור איז); וואָרים (וואס קריכט). ס'זענען דא וואס שרייבן אויך וואַרים, אבער ס'איז מער אנגענומען [b]וואַרעם, אזוי ווי ארעם אנשטאט ארים[/b].
איך מיין אז דאס זענען "אנגענומענע מסטעיקס", און א עכטע ארגינעלע שרייבער וועט שרייבן "ווארים" און "ארים".
עס איז מיר בעסער צו זיין אן אנעדיוקעטעד חכם ווי איידער אן עדיוקעטעד טיפש
אסדר לסעודתא האט געשריבן:מ'שרייבט ווארעמער אינדרויסן? כ'מיין אז ווארימער.
ארים, ארימאן, נישט ארעמאן. כנ"ל.
ארעם מיינט די זרוע הנטויה.
קיין איינס איז נישט אומריכטיג, כ'האב אבער געזען "ארעם" פון אסאך גוטע שרייבערס. אסאך ווערטער האבן צוויי באדייטן, אין יעדער שפראך.
מיט אזויפיל ביכער, אויסגאבעס, גליונות, בראשורן, קאמפיינס, און ווירטואלע ארטיקלען, וואקסט דער אידישער ליטעראטור ווי אויף הייוון. וואס וועט זיין מיט א אידישן ספעל טשעקער?