אידישע ווערטער און זייער ריכטיגער אויסלייג (ספעלינג)

[וועלטניק]

נע

פויליש מעגליך

[פאר'מוח'ט]

ווי אזוי שרייבט מען ארויס ריכטיג דאס ווארט 'הערויעשן' אקט?
(שטאמט דאס פונעם ענגלישן ווארט 'הירו'?)

[פיצי]

ווי אזוי שרייבט מען ארויס ריכטיג דאס ווארט 'הערויעשן' אקט?
(שטאמט דאס פונעם ענגלישן ווארט 'הירו'?)

העראיש. הירו אין ענגליש מיינט א העלד, דארף מען נאר פארשטיין די חילוק צווישן א העראישע אקט און א העלדישע

[פאר'מוח'ט]

ווי אזוי שרייבט מען ארויס ריכטיג דאס ווארט 'הערויעשן' אקט?
(שטאמט דאס פונעם ענגלישן ווארט 'הירו'?)

העראיש. הירו אין ענגליש מיינט א העלד, דארף מען נאר פארשטיין די חילוק צווישן א העראישע אקט און א העלדישע

א דאנק.
איז דא בכלל א חילוק צווישן די צוויי? ווען נוצט מען דאס? און אויב איז דא א חילוק איז וויאזוי זאגט מען הירו אין אידיש?

[וועלטניק]

דוכט זי, 'העראאיש' איז ריכטיגער

[אסדר לסעודתא]

דוכט זי, 'העראאיש' איז ריכטיגער

אמת

[אסדר לסעודתא]

ווי אזוי שרייבט מען ארויס ריכטיג דאס ווארט 'הערויעשן' אקט?
(שטאמט דאס פונעם ענגלישן ווארט 'הירו'?)

העראיש. הירו אין ענגליש מיינט א העלד, דארף מען נאר פארשטיין די חילוק צווישן א העראישע אקט און א העלדישע

א דאנק.
איז דא בכלל א חילוק צווישן די צוויי? ווען נוצט מען דאס? און אויב איז דא א חילוק איז וויאזוי זאגט מען הירו אין אידיש?

העראאישער פערזאן

[אסדר לסעודתא]

כ'מיין ס'איז די זעלבע זאך נאר העלדיש איז אידיש און העראאיש שטאמט פון ענגליש.

[חלב ישראל]

אין דייטש און האלענדיש נוצט מען ביידע, מסתבר אז זיי האבן עס אויך גענומען פון ענגליש וואס האט עס גענומען פון לאטיין.

[גרשון]

למעשה ניצט מען "העראאיש" נאר אלס שילדערונגס ווארט (adjective), ער איז העראאיש, אן העראאישער אקט, נישט אלס זאך-ווארט (noun), ער איז א הערא.
"העלד" ניצט מען אבער אין ביידע פארמען: א העלדישער אקט, ער איז א העלד.

[גרשון]

אין דייטש און האלענדיש נוצט מען ביידע, מסתבר אז זיי האבן עס אויך גענומען פון ענגליש וואס האט עס גענומען פון לאטיין.

למען הפונקטליכקייט: ענגליש איז א גערמאנישע שפראך (די זעלבע משפחה ווי דייטש), אבער א גרויסער חלק פון ענגליש - בערך א דריטל - קומט פון פראנצויזיש, וועלכע איז א לאטיינישע שפראך, פון דער עפאכע ווען פראנקרייך האט געהערשט אין ענגלאנד (דאכט זיך מיט בערך 900 יאר צוריק).

דייטש איז באאיינפלוסט פון לאטייניש, דעריבער זענען דא אסאך לאטיינישע ווערטער וועלכע געפינען זיך סיי אין ענגליש און סיי און דייטש.

[קיקיון]

באקומען אין אישי

פארריכט די קעפל פונעם אשכול.
שיק א בריעף צו State Education Department and Board of Regen
בריוו, נישט בריעף.

איך האב אים גענטפערט
https://translate.google.com/#view=home ... a%20letter

[אסדר לסעודתא]

באקומען אין אישי

פארריכט די קעפל פונעם אשכול.
שיק א בריעף צו State Education Department and Board of Regen
בריוו, נישט בריעף.

ריכטיג. כן נוהגין.

[דריידל]

באקומען אין אישי

פארריכט די קעפל פונעם אשכול.
שיק א בריעף צו State Education Department and Board of Regen
בריוו, נישט בריעף.

איך האב אים גענטפערט
https://translate.google.com/#view=home ... a%20letter

[פאר'מוח'ט]

כ'פארשטיי נישט דאס גאנצע סאמעטוכע, איינער דינגט זיך אויף דעם?

[קיקיון]

פון דעם ג'גולם'ס קענטעניש פון אידיש / יודיש ווער איך זייער ווייניג נתפעל

[חלב ישראל]

"בריעף" איז ליטווישע אידיש, כנהוג אצלם צו פארשארפערן ווייעכע קלאנגען, ואו ווערט א פה, גימל ווערט א קוף וכו'.

[farshlufen]

איר שיקט דאך צו דויטש, דארט זיינען די ווי"ו מיטן פ"א [רפוי'] גאר נאענטע קרובים.

[פאר'מוח'ט]

"בריעף" איז ליטווישע אידיש, כנהוג אצלם צו פארשארפערן ווייעכע קלאנגען, ואו ווערט א פה, גימל ווערט א קוף וכו'.

כמו שנתבאר לעיל על דאקעגן - דאגעגן

[גרשון]

נאך איבער דער J קלאנג אין אידיש:

ארגינעל קומט צו שרייבן דזש, כאטש ס'איז נישט קלאר פארוואס דער ז האט דא אריינגעוואנדערט, און דער לאנגער דריי-אותיות'דיגער קלאנג קען היבש נערווירן ביי אזא ווארט ווי אראנדזש-דזשוס. אנדערע שרייבן טאקע בלויז דש, אני הקטן האלט מיך אבער צום דזש ווען איך שרייב.

נאכדעם זענען דא וואס שרייבן דז. דאס איז נישט לאגיש, ווייל די צוויי אותיות קלינגען נישט J. אבער די חסידות'ן מאדזיץ און דזיקוב מיין איך אז מ'שרייבט יא אזוי. ווער ווייסט? אפשר האט מען געזוכט צו פארקורצן דעם לאנגען דזש, היות דז קען מען נישט אפליינען אנדערש, אדער איז עס פשוט א טעות.

ס'זענען אויך דא וואס שרייבן זש. דאס איז מסתמא נישט ריכטיג, ווייל ס'קלינגט אנדערש, אזוי ווי אין די ווערטער אזש און קאמופלאזש. אין ענגליש איז דא דער קלאנג ביים קאליר beige, אבער ווי איר זעט שרייבט מען עס אויך מיט א G, ווידעראום אין פראנצויזיש ליינט מען סיי א G און סיי א J זש, אבער אין אידיש איז דא דער חילוק.

אינטערעסאנט איז "רבי חיים פאלאג'י," וואס יעדער שרייבט מיט'ן ג'. דאס קומט פון עיברית; אין אידיש שרייבט מען דאס קיינמאל נישט אזוי. אבער גיי שרייב "ר' חיים פאלאדזשי" -קיינער וועט נישט וויסן פון וועמען דו רעדסט.

[חלב ישראל]

די זי"ן פון מאדזיץ און דזיקוב קען זיין אז מ'דארף עס ארויסזאגן ווי די זי"ן פון אסאך אנדערע שטעט, ווי וויזניץ, קאזניץ, ליזענסק און זבאריז.

די ג' פון פאלאג'י קומט פון אראביש וואס זיי זאגן עס אזוי ארויס, א גמל (קעמל) אין אראביש זאגט מען דשאמאל אא"וו, די תימענע אידן זאגן אויך אזוי ארויס א גימ"ל, און פון דארט איז עס אריבער צו עברית.

[אסדר לסעודתא]

ויזניץ מאנסי שרייבן דאכט זיך וויזשניץ.

[גרשון]

די זי"ן פון מאדזיץ און דזיקוב קען זיין אז מ'דארף עס ארויסזאגן ווי די זי"ן פון אסאך אנדערע שטעט, ווי וויזניץ, קאזניץ, ליזענסק און זבאריז.

די ג' פון פאלאג'י קומט פון אראביש וואס זיי זאגן עס אזוי ארויס, א גמל (קעמל) אין אראביש זאגט מען דשאמאל אא"וו, די תימענע אידן זאגן אויך אזוי ארויס א גימ"ל, און פון דארט איז עס אריבער צו עברית.

לכאורה וואלט טאקע געווען מער ריכטיג וויזשניץ, קאזשניץ, ליזשענסק, און מעזשיבוזש, כאטש די לעצטע צוויי שרייבט קיינער נישט. דער ז' קומט מסתמא ווייטער פון עיברית, ווי מען שרייבט ז' פאר זש. די נעמען פון די שטעט זענען מיט א זש, און די אידן האבן עס זיכער גערופן די זעלבע, נאר היינט איז עס פארגעסן געווארן. (זבאריז האב איך גראדע נישט געוואוסט.)

[חלב ישראל]

אדער קען זיין אז עברית האט עס גענומען פון אידיש, דארף מען טאקע קוקן אין די אלטע ספרים וויאזוי זיי שרייבן עס.

[וועלטניק]

נאך איבער דער J קלאנג אין אידיש:

ארגינעל קומט צו שרייבן דזש, כאטש ס'איז נישט קלאר פארוואס דער ז האט דא אריינגעוואנדערט, און דער לאנגער דריי-אותיות'דיגער קלאנג קען היבש נערווירן ביי אזא ווארט ווי אראנדזש-דזשוס. אנדערע שרייבן טאקע בלויז דש, אני הקטן האלט מיך אבער צום דזש ווען איך שרייב.

איך ווייס נישט וואס דער ז׳ באדערט דיר, מ׳הערט עס קלאר אינעם G קלאנג, אן די ז׳ הערט זיך עס ווי טש - Ch