וועלכע ביהמ"ד איז נאך אפן? מיט תנאים פארשטייט זיך

[וואס טוט זיך]

און אלע רייסערס וואס "שעמען זיך פלוצלונג צו זיין א איד" (א מין געראדעאכץ..) זענען פארשטייט'זיך ווראנג (דארף מען אפילו זאגן זיי זענען ווראנג?.)

אבער א איד וואס כאפט זיך אריין אין א מקווה וואס דארף זיין פארשפארט, איז פונקט אזוי ווראנג.

[איפכא מיסתבר]

ניין, אבי בערקאוויטש האט נישט אזוי גע'פסק'נט, ער האט איבערגעגעבן די אינפארמאציע פאר אסאך רבנים פון נוי יארק געגענט, און זיי האבן באשלאסן וואס צו טוען און עס געמאלדען דורך בריוון פארן קהילה.
עס סימפל עס דעט.

אזוי? ליינט דא, גענומען פון דא viewtopic.php?f=104&t=41344&start=3350

WASHINGTON (VINnews) — On Tuesday afternoon, the whitehouse held a phone conference call with Rabbis and Jewish faith leaders, regarding the state of the Coronavirus pandemic.

The meeting was led by Avi Berkowitz and a council for the President. President Trump and Vice President Mike Pence were not on the phonecall.

The purpose of the conference call was to impress the severity of the health crisis onto the Jewish community, particularly in certain areas where it is not being taken very seriously, despite the pleas of the health department.

The whitehouse warned the communoty leaders numerous times, that not taking the necessary measures will see the situation “turn into a serious issue of Pikuach Nefesh.”

The whitehouse called on any remaining Yeshivos that are open to immediately close, as well as on parents to stop sending their children in to those institutions.

It was expplained that children who can pick up the Coronavirus at school can easily carry the virus without showing symptoms for many weeks, while in the meantime infecting their elderly neighbors and relatives who are much more vulnerable.

The following questions concerning praying with a Minyan were posed to Avi Berkowitz:

Q. Should Minyanim be held outdoors?

A. It is not advisable.

Q. Buildings that have multiple small Shuls in them, can they use each one with 10 people in each?

A. No.

Q. What is the projection on how long this will go on for?

A. There is no way to know, and the experts are not putting a date on it, but the President said it can last a few months.

ווי אויך ליינט אלע צעטלעך פון די קהלות "אויף די פערזענליכע פארלאנג" download/file.php?id=243217

און די נקודה איז נאך מער, ווי דא ארויסגעברענגט viewtopic.php?f=104&t=41836

אז די גאווערמענט האט דא געוויזן אז מיט איין קוועטש האבן זיי די גאנצע חרדישע ציבור אין טאש, מען הייבט אן בפה רך, מען האט סך הכל געבעטן אז מען זאל פארשפארן בתי מדרשים. און דאס מיינט אז ווען זיי ווילן דוקא קענען זיי אויך אפשטעלן אלעס אויב מען שטעלט זיך נישט צו צו אנדערע סארט פארלאנגען מיט לימודים וכדומה.

ווען מען שטעלט ווען א שטארקע ווידערשטאנד, און מען זאגט אז אונז קענען בשום אופן פארשפארן בתי מדרשים און חדרים, מען וועט שטעלן גארד'ס, מען וועט אינפארסירן וכו', דעמאלס וואלטן זיי באקומען די מעסעזש אז די אידישע רעליגיע איז אומבויגזאם. סך הכל איז דאס געקומען מכח א בקשה פון די ווייט האוז, קיין געזעץ איז נישט דא אויף פארזאמלונגען אינטער 50

[צו געזונט]

יענעם'ס דעסיזשאן?
ער קאן הרג'נען איינעם וואס האט א שוואכערע אימיון סיסטעם, וואס יענער איז נישט געגאנגען אין שול, נאר איינקויפן א לאבעל ברויט אין גראסערי

און וואס איז די היתר צו גיין אין שול מיט א קאר, ער קען דאך ח"ו איינעם אראפקלאפן אויפ'ן גאס. ס'איז א גרויסע ספק צו עפ"י תורה און לויט די כללי ההלכה גייט די גאנצע מצב דא אריין אין די גדר אפילו פון א חשש רחוק מאד פון פיקוח נפש.

גוט ארויס געברענגט.. מ'קען אפשר צולייגן בדרך אפשר אז ווען דו דרייווסט א קאר האסטו א גרעסערע שאנס צו הרג'ענען א מענטש, ווי דו גייסט אין ביהמ"ד מיט קראנע.

מיט א קאר האט דער מענטש א בחירה אויף אבאכט געבן די מערסט וואס מעגליך. משא"כ מיט קאראנע קאן ער נישט אבאכט געבן אויף "יענעמ'ס" שוואכע אימיון סיסטעם, און צומאל אויף איינעם וואס ווייסט נישט אז ער פארמאגט א שוואכע אימיון סיסטעם

[מימוני]

אנטשולדיג מיר אלע פארן שרייבן אין נישט ריכטיגן אשכול, אבער עס קומט מיר צו לאכן ווען געוויסע ווערן ממש פארלוירן אז זיי האבן עס, ר' איד, כמדומה איר לעבט נאך, איא? וואס ביזטו אזוי דערשראקן, האסט דאך נישט קיין שום קאנדישאן, ביזט דאך יונג און פריש, פשוט ווייל מען האט געמאכט א פאניק מיינסטו אז גייסט שטארבן? דערשרעק זיך נישט, יא ס'איז אומבא'טעם'ט. ס'וועט אבער דורכגיין, גיב עס אפאר טאג און איר וועט פארגעסן איר האט עפעס געהאט....

עס זעט אויס פין אייער שרייבן אז איר האט ב"ה נישט די סימפטאמען אין איר האט נישט א נאנטער וואס האט דאס.
איז דאס וואר?

נאופ, נישט וואר.

דאן אנטשולדיגט מיר פארן חושד זיין.

[למדן וצדיק]

איך הער אייער פוינט.
אויב האט א רב געמאכט זיין ריסוירטש, אין נישט מחמת חיסרון ידיעה, געקומען צום החלטה אז זיין ביהמ"ד זאל זיין אפען, קען/טאר מען נישט האבן קיין קשיות אויף איהם.

הונדערט פראצענט. ס'דא רבנים וואס האבן פשוט נישט געוואלט נעמען די אחריות, נישט יעדער האט די מעגליכקייט צו דינגען שומרים און אינפארסירן די רעגולאציעס. ווי אויך די בתי מדרשים פון די גרויסע קהילות נאך וואס זיי האבן באקומען א טעלעפאן קאל פון די ווייסע הויז איז זייער פארשטענדליך און נארמאל אז זיי האבן נישט געהאט קיין צוויי ברירות און האבן געמוזט צושפארן וויבאלד ס'איז אודאי נישט ראוי זיך צו רייצן בפרהסיא מיט די פעדעראלע רעגירונג. די קשיא איז אויף די וואס שימפן און האבן געלייגט לחץ אויף רבנים וואס האבן יא געקענט באשטיין צו האלטן אפן זייער שולן אויף א לעגאלע אופן לויט די רעגולאציעס.

[למדן וצדיק]

ביטע אויב דו קענסט ברענג אהער די גאנצע דרשה

https://beta.hebrewbooks.org/reader/rea ... hlts=&ocr=

[למדן וצדיק]

איך וויל נישט אנזייען קיין פאניק, אבער פאלגענד איז ממש קלארע אפענע פחדימ'דיגע ווערטער פונעם הייליגן רשב"ש

[איסר האטלקי]

איך הער אייער פוינט.
אויב האט א רב געמאכט זיין ריסוירטש, אין נישט מחמת חיסרון ידיעה, געקומען צום החלטה אז זיין ביהמ"ד זאל זיין אפען, קען/טאר מען נישט האבן קיין קשיות אויף איהם.

הונדערט פראצענט. ס'דא רבנים וואס האבן פשוט נישט געוואלט נעמען די אחריות, נישט יעדער האט די מעגליכקייט צו דינגען שומרים און אינפארסירן די רעגולאציעס. ווי אויך די בתי מדרשים פון די גרויסע קהילות נאך וואס זיי האבן באקומען א טעלעפאן קאל פון די ווייסע הויז איז זייער פארשטענדליך און נארמאל אז זיי האבן נישט געהאט קיין צוויי ברירות און האבן געמוזט צושפארן וויבאלד ס'איז אודאי נישט ראוי זיך צו רייצן בפרהסיא מיט די פעדעראלע רעגירונג. די קשיא איז אויף די וואס שימפן און האבן געלייגט לחץ אויף רבנים וואס האבן יא געקענט באשטיין צו האלטן אפן זייער שולן אויף א לעגאלע אופן לויט די רעגולאציעס.

יעצט ביינאכט העלפט שוין גארנישט אפי' מיט גארדס. שמירה האט אויפגעהערט די סערוויס איבעראל צוליב די לאקדאון וואס פארבאט בתי מדרשים.

[טרעוולער]

איך הער אייער פוינט.
אויב האט א רב געמאכט זיין ריסוירטש, אין נישט מחמת חיסרון ידיעה, געקומען צום החלטה אז זיין ביהמ"ד זאל זיין אפען, קען/טאר מען נישט האבן קיין קשיות אויף איהם.

הונדערט פראצענט. ס'דא רבנים וואס האבן פשוט נישט געוואלט נעמען די אחריות, נישט יעדער האט די מעגליכקייט צו דינגען שומרים און אינפארסירן די רעגולאציעס. ווי אויך די בתי מדרשים פון די גרויסע קהילות נאך וואס זיי האבן באקומען א טעלעפאן קאל פון די ווייסע הויז איז זייער פארשטענדליך און נארמאל אז זיי האבן נישט געהאט קיין צוויי ברירות און האבן געמוזט צושפארן וויבאלד ס'איז אודאי נישט ראוי זיך צו רייצן בפרהסיא מיט די פעדעראלע רעגירונג. די קשיא איז אויף די וואס שימפן און האבן געלייגט לחץ אויף רבנים וואס האבן יא געקענט באשטיין צו האלטן אפן זייער שולן אויף א לעגאלע אופן לויט די רעגולאציעס.

יעצט ביינאכט העלפט שוין גארנישט אפי' מיט גארדס. שמירה האט אויפגעהערט די סערוויס איבעראל צוליב די לאקדאון וואס פארבאט בתי מדרשים.

די לאקדאון פארבאט נישט בתי מדרשים, נאר ריקעמענדעט נישט זיך פארזאמלן אין שול , און אויב וויל מען יא זאל דאס זיין נאר 50 מענטשען און 6 פוס אפגעריקט.

עיין באשכול: נוי יארק אן pause.

[צו געזונט]

די אלע ראט"ש ןוא"ק הכ"ק גלל"ק און אנדערע ספרים וואס מען ברענגט דא. צו האט עטס פארדעם אויך געוואוסט די נעמען פון די צדיקים אדער בכלל די ספרים? פונקט אוואו די געגנער קראצען איצט אפיר מינים ממינים שונים ספרים אשר לא ידעו (מיט א קמץ אונטער די י') ולא ידעו (מיט א צירי אונטער די י')

[פומפדותא]

איך הער אייער פוינט.
אויב האט א רב געמאכט זיין ריסוירטש, אין נישט מחמת חיסרון ידיעה, געקומען צום החלטה אז זיין ביהמ"ד זאל זיין אפען, קען/טאר מען נישט האבן קיין קשיות אויף איהם.

הונדערט פראצענט. ס'דא רבנים וואס האבן פשוט נישט געוואלט נעמען די אחריות, נישט יעדער האט די מעגליכקייט צו דינגען שומרים און אינפארסירן די רעגולאציעס. ווי אויך די בתי מדרשים פון די גרויסע קהילות נאך וואס זיי האבן באקומען א טעלעפאן קאל פון די ווייסע הויז איז זייער פארשטענדליך און נארמאל אז זיי האבן נישט געהאט קיין צוויי ברירות און האבן געמוזט צושפארן וויבאלד ס'איז אודאי נישט ראוי זיך צו רייצן בפרהסיא מיט די פעדעראלע רעגירונג. די קשיא איז אויף די וואס שימפן און האבן געלייגט לחץ אויף רבנים וואס האבן יא געקענט באשטיין צו האלטן אפן זייער שולן אויף א לעגאלע אופן לויט די רעגולאציעס.

יעצט ביינאכט העלפט שוין גארנישט אפי' מיט גארדס. שמירה האט אויפגעהערט די סערוויס איבעראל צוליב די לאקדאון וואס פארבאט בתי מדרשים.

די שולן וואס האבן נישט געהאט שמירה גייען ווייטער אן...

[Kosher Travel]

יענעם'ס דעסיזשאן?
ער קאן הרג'נען איינעם וואס האט א שוואכערע אימיון סיסטעם, וואס יענער איז נישט געגאנגען אין שול, נאר איינקויפן א לאבעל ברויט אין גראסערי

און וואס איז די היתר צו גיין אין שול מיט א קאר, ער קען דאך ח"ו איינעם אראפקלאפן אויפ'ן גאס. ס'איז א גרויסע ספק צו עפ"י תורה און לויט די כללי ההלכה גייט די גאנצע מצב דא אריין אין די גדר אפילו פון א חשש רחוק מאד פון פיקוח נפש.

גוט ארויס געברענגט.. מ'קען אפשר צולייגן בדרך אפשר אז ווען דו דרייווסט א קאר האסטו א גרעסערע שאנס צו הרג'ענען א מענטש, ווי דו גייסט אין ביהמ"ד מיט קראנע.

נישט גוט ארויסגעברענגט.
אלע דאקטוירים האלטן אז מען ברויך איצטער זיך אפהאלטן פון זיך טרעפען מיט נאך מענטשען. א וואך צירוק האבן זיי עס נאך גערופן social distancing. היינט זאגן זיי שוין quarantine and shelter in place.

ווי איך האב אייביג געשריבן, זאג איך קלאהר, אין אני אומר קבלי דעתי. איך קען נישט געבן א פסק און ענינים פיקוח נפש ותפילה בציבור. אבער זייט ווען הערט מען נישט אויס רבנים? זיי געבען א קלארע פסק... מוז זיין ווייל זיי ווילען נישט נעמען אחריות. אדער ווייל מען האט זיי איינגערעדט, אדער ווייל דער ווייסע הויז האט געהייסן. איך האלט פונקט פארקערט. נעמען אחריות צו פארשפארן א ביהמ"ד אדער מקוה, דאס איז א גרויסע אחריות. און דאך האבן זיי אזוי געהייסן.

ווילסט רעדן וועגען קארס??? בכלל נישט דומה. יא, קארס איז א גרויסע סכנה. פארדעהם האבן מיהר רבנים מיט פוסקים, מיט א גמרא, מיט שו"ע. די גמרא רעדט שוין דערפון. פארוואס מעק א מענטש פארן מיט א שיף לצורך פרנסה, עס איז א קלארע סכנה. ממילא טייערע חברה, נעמט נישט קיין פסקים, און גיט נישט גיין פסקים אויף אייוועלט.

עס איז איין זאך צו זאגן מיין רב האלט אז איך זאל דאווענען מיט מנין. עס איז א צווייטע זאך צו מדמה זיין מילתא למילתא, אוועקמאכן די גרעסער רבנים, און זאגן אז די דאקטוירים זענען נישט גערעכט.

[דריידל]

יענעם'ס דעסיזשאן?
ער קאן הרג'נען איינעם וואס האט א שוואכערע אימיון סיסטעם, וואס יענער איז נישט געגאנגען אין שול, נאר איינקויפן א לאבעל ברויט אין גראסערי

און וואס איז די היתר צו גיין אין שול מיט א קאר, ער קען דאך ח"ו איינעם אראפקלאפן אויפ'ן גאס. ס'איז א גרויסע ספק צו עפ"י תורה און לויט די כללי ההלכה גייט די גאנצע מצב דא אריין אין די גדר אפילו פון א חשש רחוק מאד פון פיקוח נפש.

גוט ארויס געברענגט.. מ'קען אפשר צולייגן בדרך אפשר אז ווען דו דרייווסט א קאר האסטו א גרעסערע שאנס צו הרג'ענען א מענטש, ווי דו גייסט אין ביהמ"ד מיט קראנע.

נישט גוט ארויסגעברענגט.
אלע דאקטוירים האלטן אז מען ברויך איצטער זיך אפהאלטן פון זיך טרעפען מיט נאך מענטשען. א וואך צירוק האבן זיי עס נאך גערופן social distancing. היינט זאגן זיי שוין quarantine and shelter in place.

ווי איך האב אייביג געשריבן, זאג איך קלאהר, אין אני אומר קבלי דעתי. איך קען נישט געבן א פסק און ענינים פיקוח נפש ותפילה בציבור. אבער זייט ווען הערט מען נישט אויס רבנים? זיי געבען א קלארע פסק... מוז זיין ווייל זיי ווילען נישט נעמען אחריות. אדער ווייל מען האט זיי איינגערעדט, אדער ווייל דער ווייסע הויז האט געהייסן. איך האלט פונקט פארקערט. נעמען אחריות צו פארשפארן א ביהמ"ד אדער מקוה, דאס איז א גרויסע אחריות. און דאך האבן זיי אזוי געהייסן.

ווילסט רעדן וועגען קארס??? בכלל נישט דומה. יא, קארס איז א גרויסע סכנה. פארדעהם האבן מיהר רבנים מיט פוסקים, מיט א גמרא, מיט שו"ע. די גמרא רעדט שוין דערפון. פארוואס מעק א מענטש פארן מיט א שיף לצורך פרנסה, עס איז א קלארע סכנה. ממילא טייערע חברה, נעמט נישט קיין פסקים, און גיט נישט גיין פסקים אויף אייוועלט.

עס איז איין זאך צו זאגן מיין רב האלט אז איך זאל דאווענען מיט מנין. עס איז א צווייטע זאך צו מדמה זיין מילתא למילתא, אוועקמאכן די גרעסער רבנים, און זאגן אז די דאקטוירים זענען נישט גערעכט.

איך ווייס נישט וואס "אלע" אדער "רוב" דאקטורים האלטן, און איך קען דיך נישט אויפווייזן. איך ווייס אבער אז די רעגירונג איז זייער באזארגט די וויירוס זאל זיך נישט פארשפרייטן און זיי זענען אחראי אויף דעם, און דאך ערלויבן זיי שולן צו זיין אפען. סא פליז הער שוין אויף פארדרייען א קאפ. די ווילסט זאגן אז די האלטסט מ'זאל מער מחמיר סיין ווי די רעגירונג פארלאנגט? אקעי. אבער פארשטיי אז נישט יעדער מוז אזוי האלטן. נאך א זאך. אסאך רבנים דאווענען יא מיט מנין אין שול, סא הער אויף זאגן אז דער וואס גייט אין שול הערט נישט אויס רבנים.

[לב בשר]

וועלעכע רבנים האבן געדאוונט ביחידות דעם שבת?

[אביונה]

פסקו של הגר"מ שטרנבוך שליט"א הראב"ד
זייט מדייק זיין לשון....

[סטיטשינער]

איך הער עפעס ער האט געפאסקנט אז די בעל קורא און די עולה קענען זיין אפגעריקט. איינער מיט אינפו?

[א מחי']

ווערטער זענען איבעריג

IMG-20200322-WA0057.jpg (307.58 KiB) געזען 887 מאל

אנטשולדיג..
זינט דינסטאג זיצטו שוין אינערהיים???
דינסטאג זענען אלע שוהל'ן נאך געווען אפען...!!!

[אדם ישר]

פארפאלען די זענען אמתדיגע רבנים!!!!!!!

[יודישער]

פארפאלען די זענען אמתדיגע רבנים!!!!!!!

כ'פארשטיי נישט וואס די ווילסט ארויסברענגען "!!!!!!"

קען זיין די מצב אין לאנדאן איז ערגער ווי דאהי.

[פארווייטאגט]

פארפאלען די זענען אמתדיגע רבנים!!!!!!!

אודאי זענען זיי אמת'דיג , ווייל זיי פסק'נען לויט אייער געשמאק.

ולאמיתת הענין, ווען 20 דאקטורים פון גאלדערס גרין, באשולדיגן אייך אין דאס פטירה פון ג"ג חולים, וואלט איהר אויך אזוי געשריבן......

דאכצעך אז נאך רבנים האבן אויף דעם גע'חתמ'עט אבער זיי האבן צוריק געצויגן שפעטער.

[טראק דרייווער]

איך האב דורכגעליינט א גרויס חלק פון די בלעטער דא, און איך האב נאך אלס נישט געזעהן קיין נערמאלע תירוץ. פארוואס אויב פילע אנדערע פארוויילונג'ס ערטער קענען זיין אפן, קענען נישט קיין שוהל'ן [אדער חדרים] זיין אפן? יא אויף א באגרעניצטע פארנעם, אבער זיין אפן.

אויב א גראסערי אדער אנדערע וויכטיגע פלעצער קען זיין אפן, פארוואס קען נישט א שוהל זיין אפן? איינער האט א תירוץ פארדעם? איך האב נאך נישט געטראפן דא קיין נערמאלע תירוץ אויף די סימפל קאממאן סענס קשיא.

נאר די תירוץ איז, נעה.... א גראסערי "מיז" מען דאך..... מען האט נישט קיין אנדערע ברירה.... על כל פנים, די ש. מיט ה. מיט סיי וועלכע אנדערע פאליטישענ'ס האבן נישט קיין דעת תורה צו פארשטיין אז א שוהל "מיז" מען אויך. ווייל דאס פארשטייט יעדער אז א פלאץ וואס מען מיז דאס האלטן אפן, האלט מען דאס אפן.

[עציץ נקוב]

פארפאלען די זענען אמתדיגע רבנים!!!!!!!

כ'פארשטיי נישט וואס די ווילסט ארויסברענגען "!!!!!!"

קען זיין די מצב אין לאנדאן איז ערגער ווי דאהי.

וואס איז שייך און פארוואס ווארטן אויף ערגער א פלאץ ווי די ווירוס פארשפרייט זיך איז נישטא קיין אנדערע וועג עס אפצושטעלען ווי לאנג עס איז נישטא קיין רפואה נאר דורך אפשטעלן פון פארשפרייטן מען דארף נישט ווארטען עס איז דא געניג טויטע אזוי אויך און ווי מער פארשפרייט אלס שווערער אפצושטעלן און עס קען און נאו טיים ווערן ערגער ווי עניווער

[טראק דרייווער]

איך האב דורכגעליינט א גרויס חלק פון די בלעטער דא, און איך האב נאך אלס נישט געזעהן קיין נערמאלע תירוץ. פארוואס אויב פילע אנדערע פארוויילונג'ס ערטער קענען זיין אפן, קענען נישט קיין שוהל'ן [אדער חדרים] זיין אפן? יא אויף א באגרעניצטע פארנעם, אבער זיין אפן.

אויב א גראסערי אדער אנדערע וויכטיגע פלעצער קען זיין אפן, פארוואס קען נישט א שוהל זיין אפן? איינער האט א תירוץ פארדעם? איך האב נאך נישט געטראפן דא קיין נערמאלע תירוץ אויף די סימפל קאממאן סענס קשיא.

נאר די תירוץ איז, נעה.... א גראסערי "מיז" מען דאך..... מען האט נישט קיין אנדערע ברירה.... על כל פנים, די ש. מיט ה. מיט סיי וועלכע אנדערע פאליטישענ'ס האבן נישט קיין דעת תורה צו פארשטיין אז א שוהל "מיז" מען אויך. ווייל דאס פארשטייט יעדער אז א פלאץ וואס מען מיז דאס האלטן אפן, האלט מען דאס אפן.

און טאמער איינער גייט מיר איינרעדן אז דאס איז די דעת תורה, וויל איך אים פארציילן אז דאס איז בובקע'ס. איך אליין האב גערעדט צו א פראמינענטע רב, און אזוי אגב האב איך אים פארציילט אז לויט די געזעץ מעג זיין אפן די בית מדרש, ער האט געגעבן א שפרינג אויף זאגנדיג: אזוי? די הצלה האט דאך פארשפרייט א צעטל אז די רעגירונג האט "באפוילן" צו פארשפארן די בתי מדרשים....

קאמענטארן זענען איבריג.

[בסד]

עפ"י הוראות מיין חשובע דיין שליט"א דאווען איך אונדערהיים, אזוי ווי ער. ער דאווענט אויך אונדערהיים.
ער זאגט אז מאכן א פריוואטע מנין איז יצא שכרו בהפסידו.
דער באשעפער וויל איך זאל לייגן מיין געפיל פון דאווענען בציבור אין די זייט, און טון ווי דער באשעפער וויל, דאווענען ביחידות.

עפ"י הוראות ר' מאשקאוויטש, בעל בית נאמן בישראל, איז ווער עס מאכט אפילו א קליינע מנין - א רוצח.
(נישט גענומען פון וואטסעפפ).
מפי זיינס א גאר נאנטע משפחה מיטגליד.

[ישוב הדעת]

ברוך השם געדאווענט היינט מעריב מיט מנין נאכן דאווענען ביחידות זייט שבת, האמיר דיסקאווערד א מנינים סענטער וואס גייט אן אינגרויסן מיט א לימיט פון פופציג אויף איינמאל.